Menu toggle
Navigation

Polacy w Breslau (do 1939 roku)

Polacy przez wieki byli częścią dziejów Wrocławia, stolicy ziem śląskich.

Mediathek Sorted

Mediateka
  • Tablica pamiątkowa we Wrocławiu - Tablica pamiątkowa we Wrocławiu upamiętniająca 55. rocznicę zakończenia II wojny światowej.
  • Tablica pamiątkowa we Wrocławiu  - Tablica pamiątkowa we Wrocławiu upamiętniająca 55. rocznicę zakończenia II wojny światowej.
  • Tablica upamiętniająca Wojciecha Cybulskiego i Władysława Nehringa - Tablica upamiętniająca Wojciecha Cybulskiego i Władysława Nehringa.
  • Kościół św. Marcina we Wrocławiu - Kościół św. Marcina we Wrocławiu.
  • Kościół św. Marcina we Wrocławiu z pomnikiem Jana XXIII - Kościół św. Marcina we Wrocławiu z pomnikiem Jana XXIII.
  • Kościół św. Marcina we Wrocławiu - Kościół św. Marcina we Wrocławiu.
  • Kościół św. Marcina we Wrocławiu - Kościół św. Marcina we Wrocławiu.
  • Tablica z Prawdami Polaków spod Znaku Rodła - Tablica z Prawdami Polaków spod Znaku Rodła (Kościół św. Marcina we Wrocławiu).
  • Tablica pamiątkowa ufundowana w 1983 r. przez Towarzystwo Miłośników Wrocławia - Tablica pamiątkowa ufundowana w 1983 r. przez Towarzystwo Miłośników Wrocławia.
  • Kościół św. Marcina we Wrocławiu - Kościół św. Marcina we Wrocławiu.
  • Widok na Kościół św. Marcina we Wrocławiu - Widok na Kościół św. Marcina we Wrocławiu od strony Odry.
  • Widok na Kościół św. Marcina we Wrocławiu - Widok na Kościół św. Marcina we Wrocławiu od strony Odry.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu. Tablica I / XV.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu. Tablica IX / XV.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu. Tablica VII / XV.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu. Tablica VIII / XV.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu. Tablica IX / XV.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu. Tablica XI / XV.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu. Tablica XIII / XV.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu. Tablica XIV / XV.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu. Tablica XV / XV.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu.
  • Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau - Wystawa plenerowa o Polonii w Breslau zorganizowana przez Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu.
  • Tablica pamiątkowa poświęcona Edmundowi Bojanowskiemu - Tablica pamiątkowa poświęcona Edmundowi Bojanowskiemu.
  • Tablica pamiątkowa Jana Ewangelisty Purkyniego - Tablica pamiątkowa Jana Ewangelisty Purkyniego umieszczona na budynku głównym Uniwersytetu Wrocławskiego.
  • Tablica pamiątkowa poświęcona Wojciechowi Korfantemu - Tablica pamiątkowa poświęcona Wojciechowi Korfantemu umieszczona na budynku Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii UWr.
  • Tablica pamiątkowa poświęcona Wojciechowi Korfantemu  - Tablica pamiątkowa poświęcona Wojciechowi Korfantemu umieszczona na budynku Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii UWr.
  • Tablica upamiętniającą polskich studentów walczących w powstaniu styczniowym  - Tablica upamiętniającą polskich studentów walczących w powstaniu styczniowym umieszczona na Gmachu  Głównym Uniwersytetu Wrocławskiego.
  • Tablica upamiętniającą polskich studentów walczących w powstaniu styczniowym  - Tablica upamiętniającą polskich studentów walczących w powstaniu styczniowym umieszczona na Gmachu  Głównym Uniwersytetu Wrocławskiego.
  • Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego - Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego.
  • Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego - Gmach główny Uniwersytetu Wrocławskiego.
  • Pomnik Szermierza - Fontanna „Szermierz” na placu przed Uniwersytetem Wrocławskim.
  • ul. Biskupia we Wrocławiu - ul. Biskupia we Wrocławiu (stan obecny)
  • Uniwersytet Wrocławski - Uniwersytet Wrocławski.
  • Tablica upamiętniająca koncert Fryderyka Chopina - Tablica na katedrze upamiętniająca koncert Fryderyka Chopina we Wrocławiu.
  • Tablica upamiętniająca koncert Fryderyka Chopina - Tablica na katedrze upamiętniająca koncert Fryderyka Chopina we Wrocławiu.
  • Pomnik Fryderyka Chopina we Wrocławiu - Pomnik Fryderyka Chopina we Wrocławiu.
  • Pomnik Fryderyka Chopina we Wrocławiu - Pomnik Fryderyka Chopina we Wrocławiu.
  • Pomnik Fryderyka Chopina we Wrocławiu - Pomnik Fryderyka Chopina we Wrocławiu.
Polacy przez wieki byli częścią dziejów Wrocławia, stolicy ziem śląskich.
Polacy przez wieki byli częścią dziejów Wrocławia, stolicy ziem śląskich.

Inkubator inteligencji
 

Ważną rolę w procesie tworzenia polskiej inteligencji odgrywał Uniwersytet Wrocławski. Założono go w 1811 roku i przyciągał tłumnie kolejne generacje młodych Polaków z Wielkopolski, Górnego Śląska czy Pomorza (w pewnym okresie stanowili nawet 1/3 wszystkich immatrykulowanych studentów). Wrocławska uczelnia leżał bliżej ich domów rodzinnych niż stołeczny Berlin. Podejmowali studia, by zdobyć dyplom dający im szanse kariery w administracji czy oświacie, lub wolnym zawodzie (wśród nich dominowali mieszczanie i przedstawiciele drobnej szlachty). Widać to szczególnie na przykładzie wybieranych kierunków studiów. Dużym zainteresowaniem cieszyły się studia medyczne, prawne oraz ekonomiczne. Na dalszym miejscu plasowały się studia filologiczne czy teologiczne. 

Od początku studenci polscy wzorem innych żaków tworzyli różne organizacje. W 1818 roku powstała organizacja „Polonia“, której członkowie postawili sobie za cel walkę o niepodległą Polskę według dewizy „Wolność i Ojczyzna“. Później młodzież ta, niezrażona represjami, aktywnie uczestniczyła w powstaniu listopadowym w 1830/31 roku. Polscy studenci znajdą się również w partiach powstańczych 1863 r. Wśród polskich studentów uczelni w końcu XIX w. wymienić należy Adama Asnyka, Jana Kasprowicza, Wojciecha Korfantego.

W pierwszej połowie XIX wieku na uczelni wrocławskiej powstały także inne organizacje skupiające młodzież pochodzenia polskiego. W 1836 roku powstało Towarzystwo Literacko-Słowiańskie. Prezesem został filolog i anatom czeski, Jan Ewangelista Purkynie (1787-1869). Warunkiem członkostwa było zainteresowaniem historią i kulturą polską, przygotowanie odczytów. Były one podstawą do dyskusji na forum Towarzystwa. 

1841 roku jako efekt liberalnej polityki króla Fryderyka Wilhelma IV powstała we Wrocławiu Katedra Języków i Literatur Słowiańskich. Zajęcia uniwersyteckie z języka polskiego prowadzono już od 1812 r. W wydanym z tej sprawie dekrecie wyjaśniano, że powołano ją, aby 

„umożliwić młodzieży polskiego pochodzenia studiującej na tutejszym Uniwersytecie doskonalenie się w języku ojczystym“ (cyt. za Teresa Kulak, Historia Wrocławia..., s. 188).

W latach 60. XIX wieku kierownikiem katedry był Wojciech Cybulski, uczestnik powstania listopadowego (jego następca, Władysław Nehring, prowadził zajęcia z literatury polskiej do 1907 roku). 

Studenci polscy z różnych części zaboru byli także aktywni i tworzyli w drugiej połowie XIX wieku własne organizacje. W 1863 roku studenci z Górnego Śląska założyli Towarzystwo Polskich Górnoślązaków (1863). Za cel postawiono sobie doskonalenie znajomości języka, historii i kultury polskiej. Natomiast studenci z Wielkopolski i Pomorza powołali w 1868 roku Kółko Akademików Wrocławskich Narodowości Polskiej. 

Okres antypolskiej polityki niemieckiej w drugiej połowie lat 80. XIX wieku nie ominął polskich organizacji. Mimo wydanych zakazów rozwiązania, polskie organizacje odradzały się. W końcu, po kolejnych antypolskich zarządzeniach postanowiono stworzyć tajne organizacje.