Muzeum Sztuki w Bochum – kolekcja sztuki polskiej

Po raz pierwszy bogaty wybór dzieł polskiej sztuki zaprezentowano na przełomie 1964/65 r. podczas czwartej wystawy z cyklu „Profile” zatytułowanej „Polnische Kunst heute” (Najnowsza sztuka polska)[2]. Wyboru dzieł do tej wystawy, w dwóch niezależnych od siebie sekcjach dokonało dwóch wybitnych polskich historyków sztuki: Ryszard Stanisławski oraz Mieczysław Porębski. Po zakończeniu wystawy Muzeum zakupiło do swojej kolekcji wiele z pokazanych prac, m.in. ważne i nierzadko dość wczesne prace Jerzego Beresia, Kiejstuta Bereźnickiego, Aleksandra Kobzdeja, Jana Lebensteina, Zbigniewa Makowskiego i Jana Tarasina. Po tej wystawie zorganizowano wystawy indywidualne Jerzego Beresia (1971), Władysława Hasiora (1971) oraz Stanisława Fijałkowskiego (1977). Prace z tych wystaw także wzbogaciły kolekcję Muzeum. Po wystawie indywidualnej Tadeusza Kantora w Norymberdze w 1976 r. do kolekcji Muzeum Sztuki w Bochum trafiły także wybitne prace tego artysty. Dzieła niemal wszystkich wspomnianych artystów można było oglądać w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych na innych wystawach polskiej sztuki współczesnej organizowanych w niemieckich i polskich muzeach[3].

W 1980 r. z okazji II Światowego Kongresu Studiów Sowieckich i Wschodnioeuropejskich, który odbył się w Garmisch-Partenkirchen, Muzeum Sztuki w Bochum przygotowało katalog dzieł sztuki wschodnioeuropejskiej XX w. znajdujących się w posiadaniu zachodnioniemieckich instytucji publicznych. Uwzględniono w nim muzea w czterdziestu ośmiu miastach na terenie RFN i w Berlinie Zachodnim, które posiadały prace artystów z Bułgarii, Jugosławii, Polski, Rumunii, Związku Radzieckiego, Czechosłowacji oraz Węgier[4]. Już wówczas, po dwudziestu latach działalności kolekcjonerskiej, Muzeum Sztuki w Bochum z dwustoma skatalogowanymi pracami znalazło się na drugim miejscu po Muzeum Folkwang w Essen pod względem liczby posiadanych prac sztuki wschodnioeuropejskiej. W tym samym roku Muzeum w Bochum zakupiło pięć prac Władysława Strzemińskiego z wystawy zorganizowanej przez kolońską galerię sztuki. W 1986 r. Muzeum zakupiło dwa popiersia z brązu z pracowni warszawskiej Adama Myjaka, a trzy lata później zorganizowało dużą wystawę indywidualną tego artysty[5].

W 1989 r., po przemianach politycznych w krajach Europy Środkowej rola Muzeum w Bochum „jako pośrednika” między Wschodem a Zachodem musiała ulec zmianie[6]. Kolekcjonowanie i wystawianie polskiej sztuki stało się integralną częścią międzynarodowego profilu Muzeum. W 1994 r. w ramach międzynarodowej wystawy poświeconej martwej naturze w fotografii[7] pokazano i później zakupiono do zbiorów Muzeum wybitną pracę Zofii Kulik, artystki mieszkającej w Warszawie. W 2005 r., na dwa lata przed jej udziałem w Documenta 12 w Kassel, Muzeum przygotowało dużą wystawę indywidualną tej artystki[8]. Po zorganizowanej w 1998 r. przez Sekretariat Kultury Północnej Nadrenii-Westfalii w Wuppertalu wystawie młodych artystów z Polski i Niemiec „Transfer Polen /Transfer Polska”[9] pozostała w zbiorach Muzeum instalacja fotograficzno-filmowa krakowskiej artystki Marty Deskur. Wystawa i zakup prac Danuty Karsten, artystki pochodzącej z okolic Gdańska, która studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku i w Düsseldorfie, a obecnie mieszka w Recklinghausen, wzbogaciło zbiory Muzeum, zwanego od 2007 r. Muzeum Sztuki w Bochum, o prace tego pokolenia polskich artystów, którzy swobodnie decydują o swoim miejscu życia i pracy w Europie.