Paderewski w Breslau

Muzyka jedna jest istotnie żywą sztuką. Pierwiastki jej, wibracje, drgania, to pierwiastki życia. Cicha, a dosłyszalna, potężna, a niepoznana jest ona wszędzie, gdzie jest życie.

Ignacy Jan Paderewski – fragment przemówienia wygłoszonego podczas uroczystości chopinowskich we Lwowie w dniu 23 października 1910 r.

Ignacy J. Paderewski (1860–1941) to „Polak miary niepospolitej”[1] – światowej sławy pianista, kompozytor, mąż stanu i społecznik. Postać ze wszech miar wyjątkowa, choć nieco zapomniana.[2]

„Księciem pianistów nazwał Paderewskiego któryś z paryskich recenzentów muzycznych. Żaden z książąt, nawet udzielnych, nie zaznawał atoli takiej światowej popularności, jaką z dnia na dzień w swojej wielkiej epoce cieszył się twórca ‘Manru’.”[3]

Niedawno w programie telewizyjnym muzyk i kompozytor Krzesimir Dębski przywołał socjologiczny fenomen Paderewskiego w Stanach Zjednoczonych na początku XX w. i przyrównał artystę do  dzisiejszych gwiazd muzyki pop takich  jak Michael  Jackson ![4]

W 1890 r., po pierwszych występach w Wiedniu , Ignacy J. Paderewski osiągnął sukces w Paryżu wywołując zachwyt interpretacją Chopina .Wojciech Kossak w liście do żony tak wspominał jeden z paryskich recitali artysty: „Był dziś koncert na św. Kazimierza, poszedłem więc. Paderewski grał jak anioł, cały high life polski był […]”[5]. Porównanie to świetnie oddaje magnetyzm pianisty, który kształtując muzykę równocześnie stawał się osobą przemienioną przez nią w „anioła”. Ów „anioł” nadawał dźwiękom metafizyczny wymiar i przenosił słuchaczy do niewidzialnego, ponadzmysłowego świata; ”(…) ulegało się ekstatycznemu wrażeniu pozamaterialnego obcowania ze SZTUKĄ, komunii z zaświatem piękna”.[6]  A przy tym w grze Paderewskiego była  kwintesencja polskości i to nie tylko zewnętrznej, polegającej na tanecznym zacięciu polonezowych czy mazurowych rytmów, ale tej prawdziwej wynikającej z najgłębszego przeżycia i odczucia Narodu. Bowiem mimo, że  większą część życia artysta spędził poza krajem zawsze czuł się Polakiem, co wielokrotnie podkreślał i z czego był bardzo dumny.