Olga Boznańska. Kraków – Monachium – Paryż

W 1895 roku Boznańska obejmuje na pewien czas prowadzenie szkoły malarskiej Theodora Hummela (1864-1939), malarza pejzaży i scen rodzajowych. W tym samym roku udaje się z siostrą Izą do Szwajcarii. W latach 1895, 1896 i 1898 prezentuje swoje portrety na Międzynarodowej Wystawie Sztuki stowarzyszenia Secesja Monachijska, podobnie jak na Wielkiej Wystawie Sztuki w Berlinie w latach 1895, 1897 i 1898. W roku 1896 otrzymuje od Juliana Fałata (1853-1929), który rok wcześniej został powołany na dyrektora Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie, propozycję objęcie kierownictwa planowanego wydziału dla kobiet, którą jednak odrzuca. W 1896 i 1897 roku jej prace poświęcone dzieciom można zobaczyć na wystawach Société nationale des beaux-arts w pawilonach wystawowych na paryskim Polu Marsowym.[35] W 1897 roku udaje się z Ireną Serdą do Paryża. W tym samym roku należy do współtwórców czasopisma środowiska polskich artystów w Monachium, wydawanego przez młode pokolenie twórców, między innymi Czajkowskiego, Władysława Wankiego, Stanisława Radziejowskiego i Feliksa Wygrzywalskiego. Ukazuje się ono pod tytułem „Jednodniówka“ tylko raz. Nowoczesny design pisma wzorowany jest na rok wcześniej założonym monachijskim czasopiśmie „Jugend“. Publikacja zawiera czterdzieści stron, na których opublikowano, w luźnej kolejności, reprodukcje obrazów, grafiki i winiety wykonane przez starszych i młodszych malarzy, między innymi jeden portret kobiecy Boznańskiej, oraz fragmenty prozy, poezję, szkice dramatyczne i utwory muzyczne polskich pisarzy i kompozytorów.[36] W 1898 roku, na wystawie berlińskiego Związku Artystek i Amatorek Sztuki [Verein der Künstlerinnen und Kunstfreundinnen] w siedzibie Królewskiej Akademii przy Unter den Linden, Boznańska prezentuje dwa portrety dziecięce, „Chłopca“ i „Dziewczyny z dzieckiem“.[37] W Krakowie zostaje członkiem powstałego rok wcześniej Towarzystwa Artystów Polskich Sztuka. W Paryżu, na zorganizowanej przez marszanda Georgesa Thomasa (1842-1915) w jego galerii przy Avenue Trudaine wystawie, na której wystawia również jej kuzyn Daniel Mordant, pokazuje 24 dzieła.[38] W październiku 1898 roku opuszcza Monachium i udaje się do Paryża, gdzie wprowadza się do mieszkania przy Rue Campagne Première 17 na Montparnassie, dzielnicy artystów nieopodal Ogrodu Luksemburskiego.

Dokładny powód jej przeprowadzki do Paryża nie jest znany. Później sama powie, że poszła w ślady siostry Izy, która po pobycie w Szwajcarii zamierzała kontynuować studia w stolicy Francji.[39] Jednak rzeczywistym powodem mogły być więzi rodzinne oraz atrakcyjność Paryża uznawanego w tym czasie za faktyczną stolicą sztuki europejskiej. Paryż nadal jest miastem impresjonistów, podczas gdy w Monachium lat dziewięćdziesiątych malarstwo realistyczne i naturalistyczne ustępuje miejsca symbolizmowi i secesji. Również w Paryżu i to też na Montparnassie, tylko kilka ulic dalej od mieszkania, w którym zamieszka Boznańska, swoją pracownię ma od 1892 roku Whistler. Na Paryż zorientowana jest już właściwie od 1895 roku; odkąd to w lutym tego roku Mordant przekazuje jej terminy składania prac w najważniejszych salonach wystawowych,[40] także w Société nationale des beaux-arts na Polu Marsowym, do którego dostęp dostanie dopiero rok później. Wystawa w 1898 u Georgesa Thomasa, wystawiającego głównie młodych i jeszcze nieznanych artystów, jest jej pierwszą wystawą indywidualną i zarazem pierwszym sukcesem w Paryżu. Prezentuje na niej portrety, obrazy dziecięce, martwe natury, kwiaty, „Włocha“ oraz „Bretonkę“, podczas gdy Mordant wystawia reprodukcje swoich grafik; są wśród nich suchoryty według Rembrandta, Rubensa, Tiepola i Delacroix, a także te, które wykonał na podstawie współczesnych mistrzów, takich jak Meissonier, Besnard czy Carrière.[41]