Józef Brandt

Od 1877 roku, czyli od ślubu, Brandt i Helena Pruszak spędzają miesiące letnie, od czerwca do października, w Orońsku, resztę roku w Monachium. Helena ma dwójkę dzieci z pierwszego małżeństwa: Marię Magdalenę (*1868) i Władysława Aleksandra (*1871), którymi Brandt czule się opiekuje. Ich dwójka wspólnych dzieci, Maria Krystyna i Maria Aniela, przychodzi na świat w 1878 i w 1880 roku w Orońsku. Chrzest Marii Anieli odbywa się w Monachium, jej ojcem chrzestnym jest książę Luitpold.[60] W Monachium rodzina Brandtów mieszka na pierwszym piętrze czynszowej kamienicy przy Barerstraße, z widokiem na Nową Pinakotekę.[61] Małżeństwo Brandtów bierze czynny udział w życiu towarzyskim miasta i polskiej kolonii oraz co niedzielę gości u siebie przyjaciół i znajomych. W Orońsku Brandt wiedzie życie właściciela majątku, wzorowo go prowadzi, zakłada hodowlę bydła i koni, za którą jest nagradzany na wystawach rolniczych, buduje obory, stajnie oraz kuźnię i popołudniami udaje się na konne przejażdżki. W oranżerii majątku, w której Helena niegdyś grywała na pianinie, teraz znajduje się atelier Brandta.[62] Tu organizuje on kursy malarstwa plenerowego dla swoich monachijskich studentów, przyjaciół malarzy i ich uczniów, którym wkrótce nadaje nieoficjalną nazwę Wolna Akademia Orońska. Stałymi gośćmi w Orońsku są Ajdukiewicz, Kazimierz Alchimowicz, Chełmiński, Czachórski, Ejsmond, Józef Kania, Kossak, przybywający tu przez dziewięć lat Apoloniusz Kędzierski, Artur Potocki, Rosen, Roubaud, Szerner, Wankie, Wierusz-Kowalski i Marian Zarembski. Są oni tu zawsze mile widziani, i to nie tylko podczas malowania, ale także podczas konnych przejażdżek i polowań.[63]

W roku 1880 Brandt zasadniczo zmienia swój styl malarski. W obrazach o tematyce militarnej, poświęconych głównie Kozakom zaporoskim nad dolnym biegiem Dniepru w XVII w., koncentruje się teraz na głównym motywie, przez co wzmacnia dramatyzm danej sceny (zdj. nr 26, 28, 30, 42). Zaś w spokojniejszych scenach, to zbliżenie pozwala mu na bardziej szczegółowy przekaz, łącznie z wglądem do wozów i namiotów, dokładnym przedstawieniem strojów i ostrą charakterystyką koni (zdj. nr 27, 29). Jego szkice zawierające studium różnych pozycji ciała kozackiego bojownika (1880, zdj. nr 33) świadczą o jego staraniach oddania dramatyzmu sceny obrazu za pomocą dokładnego anatomicznego przedstawienia ciała. Tego rodzaju motywy są reprodukowane w pracowni przez samego malarza lub przez modeli na drewnianym koniu. Obraz „Pochód z łupami“ (ok. 1880, zdj. nr 31) przedstawia scenę po bitwie pod Wiedniem w 1683 roku, w której polska husaria eskortuje barwnie i niezwykle tajemniczo odzianych wojowników armii tureckiej, a wśród nich również Afrykańczyków. Detalicznie przedstawione motywy, zarówno wielbłąda dźwigającego kolorowe dywany, jak i wozu ciągniętego przez woły, na którym widać kobiety z orientalnymi nakryciami głowy, odzwierciedlają bliskość Brandta do malarstwa malarzy orientalistów. Jego „Parada jazdy polskiej“ (zdj. nr 32) oraz samotny „Chorąży królewski“ (1889, zdj. nr 41) również pokazują zwycięskich polskich husarzy po pokonaniu wojsk tureckich pod Wiedniem. Do tego cyklu tematycznego zalicza się także później namalowany „Atak kawalerii“ na uciekających Osmanów (1898, zdj. nr 53). W latach 90. XIX w. powstają liczne obrazy „kozackich zwycięzców “ wojny polsko-tureckiej (1893, zdj. nr 47-49).