Peenemünde: Polacy i cudowna broń Hitlera – rakieta V-2
Mediathek Sorted
Peenemünde und die Polen - Hörspiel von "COSMO Radio po polsku" auf Deutsch
Ostatecznie rakiety V-2 zostały użyte przez nazistów podczas drugiej wojny światowej lecz w znacznie mniejszym zakresie niż pierwotnie planowano. W nalotach m.in. na Londyn, Paryż, Maastricht i Antwerpię zginęło od nich łącznie około osiem tysięcy osób. Zbombardowanie ośrodka w Peenemünde i rozpracowanie pocisku przez AK opóźniło jednak ich wprowadzenie do produkcji masowej, a tym samym być może nawet zmieniło bieg historii. Produkowane w pośpiechu pociski często nie wybuchały lub nie osiągały zamierzonego celu. Nadzieje pokładane przez nazistów w „cudownej“ broni nie ziściły się.
Sukcesy Polaków w rozpracowaniu pocisku V-2 nie zostały docenione na arenie międzynarodowej. Po wojnie Brytyjczycy wiele zasług przypisali sobie, w Niemczech zaś przez długi czas panował swoisty kult postaci Wernhera von Brauna, uważanego powszechnie za ojca kosmonautyki. Pracujący w służbie nazizmu naukowiec nie poniósł żadnej odpowiedzialności za stworzenie śmiercionośnej broni. Po kapitulacji Niemiec oddał się w ręce Amerykanów i trafił do Stanów Zjednoczonych, gdzie w 1958 roku został dyrektorem Centrum Lotów Kosmicznych NASA w Alabamie. Stworzył tam rakietę Saturn V, która pozwoliła w 1969 roku Neilowi Armstrongowi wylądować na Księżycu. Dzięki współpracy z Waltem Disneyem i kręconych z nim wspólnie filmach o podboju kosmosu, Wernhera von Brauna pokochały w Ameryce miliony.
Losy Polaków zaangażowanych w rozszyfrowanie tajemnej broni potoczyły się zupełnie inaczej. Oficer wywiadu Jerzy Chmielewski, który przewiózł do Londynu części niewybuchu, po niewyjaśnionym zamachu na jego życie, osiedlił się w Brazylii. Do Polski nigdy nie wrócił. Szef wywiadu lotniczego AK, Antoni Kocjan, został zaś aresztowany przez Gestapo za produkcję granatów i stracony w sierpniu 1944 roku w więzieniu Pawiak w Warszawie.
Monika Stefanek, luty 2018 r.
Historię budowy rakiet V-2 dokumentuje Muzeum Historyczno-Techniczne w Peenemünde.
Adres: Im Kraftwerk, 17449 Peenemünde
Strona internetowa, także w języku polskim: https://museum-peenemuende.de/?lang=pl
Film:
Na kanwie rozpracowania tajemnicy rakiety V-2 powstał film akcji „Die gefrorenen Blitze“ („Zamrożone błyskawice“) w reżyserii Jánosa Veiczi. W filmie wykorzystano m.in. nagrania archiwalne z czasów drugiej wojny światowej. Obsada: Leon Niemczyk, Alfred Müller, Emil Karewicz, Dietrich Körner, Renate Blume i Ewa Wiśniewska. Produkcja: DEFA-Studio für Spielfilme 1967.
Trailer do filmu: https://www.youtube.com/watch?v=dKqqOAlnEjg
