Menu toggle
Navigation

Peenemünde: Polacy i cudowna broń Hitlera – rakieta V-2

Rakieta V-2 na wyrzutni w Peenemünde

Mediathek Sorted

Mediateka
  • 1. Inż. Antoni Kocjan -  Inż. Antoni Kocjan, szef wywiadu lotniczego Armii Krajowej.
  • 2. Rakieta V-2 na wyrzutni w Peenemünde - Rakieta V-2 na wyrzutni w Peenemünde.
  • 3. Rakieta V-2 podczas transportu - Rakieta V-2 podczas transportu, Peenemünde, czerwiec 1942 rok.
  • 4. Przygotowania do (nieudanego) startu rakiety  - Rakieta V-2 podczas transportu, Peenemünde, czerwiec 1943 rok.
  • 5. Wernher von Braun (w środku, w cywilnym ubraniu), konstruktor rakiet - Wernher von Braun, w otoczeniu wojskowych. Pierwszy z lewej Dr. Walter Dornberger, bliski współpracownik von Brauna, współtwórca rakiety V-2.
  • 6. Robotnicy przymusowi podczas rąbania drewna - Robotnicy przymusowi podczas rąbania drewna. Peenemünde, styczeń 1940 rok.
  • 7. Robotnicy przymusowi podczas pracy - Robotnicy przymusowi podczas pracy. Peenemünde, styczeń 1940 rok.
  • 8. Robotnicy przy sortowaniu drewna - Robotnicy przy sortowaniu drewna. Peenemünde.
  • 9. Sowieccy robotnicy przymusowi  - Sowieccy robotnicy przymusowi. Peenemünde.
  • 10. Niemieccy wojskowi doglądają robotników przymusowych  - Niemieccy wojskowi doglądają robotników przymusowych.
  • 11. Zachowane fragmenty rakiety V-2 w Parku Historycznym w Bliźnie  - Zachowane fragmenty rakiety V-2 w Parku Historycznym w Bliźnie.
  • 12. Zdjęcie rozpoznawcze ośrodka w Peenemünde - Zdjęcie rozpoznawcze ośrodka w Peenemünde wykonane 23 czerwca 1943 roku przez samolot wywiadowczy Royal Air Force.
  • 13. Wernher von Braun w swoim gabinecie w 1964 r. - Wernher von Braun w swoim gabinecie w Centrum Lotów Kosmicznych w Stanach Zjednoczonych, maj 1964 rok.
  • 14. Wernher von Braun przy rakiecie Saturn V  - Wernher von Braun przy rakiecie Saturn V, która wyniosła Nilsa Armstronga na Księżyc. Centrum Lotów Kosmicznych w Alabamie. Prawdopodobnie 1969 rok.
  • 15. Wernher von Braun i Walt Disney - Wspólnie z Waltem Disneyem Wernher von Braun nakręcił w latach 50-tych trzy filmy edukacyjne o podboju kosmosu.
  • 16. Prezydent J.F. Kennedy i Wernher von Braun  - Prezydent Stanów Zjednoczonych J.F. Kennedy podczas rozmowy z Wernherem von Braunem, maj 1963 rok.
  • 17. Karlshagen po zbombardowaniu - Osiedle mieszkalne w Karlshagen niedaleko Peenemünde po zbombardowaniu przez Brytyjczyków. Mieszkali tu naukowcy, pracujący przy testowaniu rakiet.
  • 18. Replika rakiety V-2  - Replika rakiety V-2 w Peenemünde. Oryginał broni znajduje się w Fort Bliss w Teksasie, dokąd po wojnie trafił jej twórca Wernher von Braun.
  • 19. Budynek Muzeum Historyczno-Technicznego w Peenemünde - Teren dawnego ośrodka badawczo-konstrukcyjnego i elektrownii w Peenemünde. Obecnie mieści się tutaj Muzeum Historyczno-Techniczne.
  • 20. Ubrania i przedmioty należące do robotników przymusowych w Peenemünde  - Ubrania i przedmioty należące do robotników przymusowych w Peenemünde.
  • 21. Wystawa w Peenemünde - Fragment wystawy poświęconej broni V-2 w Muzeum Historyczno-Technicznym w Peenemünde.
  •  22. Oryginalne tablice ostrzegawcze  - Oryginalne tablice ostrzegawcze z czasów działalności ośrodka badawczo-konstrukcyjnego na wyspie Uznam.
  • 23. Muzeum Historyczno-Techniczne w Peenemünde - Budynek Muzeum Historyczno-Technicznego w Peenemünde.
  • Peenemünde und die Polen - Hörspiel von "COSMO Radio po polsku" auf Deutsch - In Zusammenarbeit mit "COSMO Radio po polsku" präsentieren wir Hörspiele zu ausgewählten Themen unseres Portals.

    Peenemünde und die Polen - Hörspiel von "COSMO Radio po polsku" auf Deutsch

    In Zusammenarbeit mit "COSMO Radio po polsku" präsentieren wir Hörspiele zu ausgewählten Themen unseres Portals.
Rakieta V-2 na wyrzutni w Peenemünde
Rakieta V-2 na wyrzutni w Peenemünde

Informacje te udaje się potwierdzić i uściślić dzięki współpracującemu z polskim ruchem oporu Augustinowi Trägerowi (pseudonim „Tragarz“), Austriakowi mieszkającemu w Bydgoszczy, który po wybuchu drugiej wojny światowej przyjmuje niemieckie obywatelstwo. Zbieg okoliczności sprawia, że syn „Tragarza“, Roman, wcielony do Wehrmachtu, stacjonuje na wyspie Uznam, niedaleko ośrodka doświadczalnego. Za namową ojca zgadza się on przekazać Polakom informacje na temat Peenemünde, a następnie sam zostaje wywiadowcą AK, przybierając pseudonim „T2-As“.

Relacje Romana Trägera trafiają za pośrednictwem wywiadu lotniczego Armii Krajowej do Londynu, gdzie po długich dyskusjach, 29 czerwca 1943 roku, na posiedzeniu Komitetu Obrony zapada decyzja o zbombardowaniu ośrodka na Uznamie. Zanim samoloty Royal Air Force wylecą jednak z bazy, minie jeszcze półtora miesiąca. Przez ten czas nalot planowany jest w najmniejszych szczegółach. Sir Arthur Harris, marszałek R.A.F. przyznał po wojnie, że „żaden nalot nie był tak dokładnie i pieczołowicie przygotowany“[6] Brytyjczycy postanawiają zmylić czujność Niemców, dlatego atak na Peenemünde został poprzedzony kilkoma nalotami na Berlin. Samoloty R.A.F. nie leciały jednak prosto na stolicę Trzeciej Rzeszy, ale ciągnęły najpierw wzdłuż wybrzeża Bałtyku, przelatując nad Peenemünde i dopiero stamtąd kierując się w kierunku Berlina.

Właściwy atak na wyspę nastąpił w nocy z 17 na 18 sierpnia 1943 roku. Gigantyczna flotylla, licząca blisko 600 czteromotorowych bombowców zrzuciła w trzech falach na ośrodek i jego okolice 1937 ton bomb.[7] Był to jeden z największych nalotów drugiej wojny światowej. Michał Wojewódzki w książce „Akcja V-1, V-2“ cytuje relacje Polaków, którzy podczas nalotu byli obecni na wyspie. Henryk Skoczylas, który pracował u niemieckiego rolnika w miejscowości Bannemin über Zinnowitz, tak wspomina te chwile: „Co się wówczas działo w Peenemünde i zachodniej części wyspy, trudno doprawdy opisać. Była to koszmarna noc. Wydawało się, że ziemia faluje pod nogami i wyspa lada moment zacznie pękać lub zapadnie się w morze. (…) Nad Peenemünde, w miejscu skąd zazwyczaj wystrzelały w górę dziwne, małe samoloty niemieckie, rozszalało się piekło!“[8]

Straty w ośrodku były ogromne, w gruzach legło 50 z 80 budynków. Mimo to dwie duże hale produkcyjne pozostały niemal nietknięte. Największe zniszczenia dosięgły budynki, w których mieszkali naukowcy. Bomby - na skutek pomyłki brytyjskich pilotów spowodowanej nie najlepszą widocznością - spadły też na baraki obozu robotników przymusowych w pobliskim Trassenheide. Łącznie podczas nalotu zginęło 735 osób, z czego zaledwie 178 należało do niemieckiego sztabu współpracowników. Śmierć poniósł m.in. bliski współpracownik Wernhera von Brauna: dr Walter Thiel. Większość ofiar stanowili jednak więźniowie oraz robotnicy przymusowi – głównie Polacy i Rosjanie. Poważne straty odnotowali również Brytyjczycy, którym niemiecka obrona przeciwlotnicza strąciła 42 samoloty.

 

[6] M. Wojewódzki, Akcja V-1, V-2, s. 110

[7] Tamże, s. 115

[8] Tamże, s. 125