Menu toggle
Navigation
Tekst

Poloniki Daniela Chodowieckiego

Chodowiecki portretuje księcia prymasa [Podoskiego], Gdańsk 1773, fototypia z albumu: Von Berlin nach Danzig. Eine Künstlerfahrt im Jahre 1773 von Daniel Chodowiecki, Berlin 1895.
©
Porta Polonica

„Mimo polskiego nazwiska i ojca, mimo francuskiej matki, Chodowiecki stał się bez wątpienia artystą północnoniemieckiego pokroju. Dzięki wielu tysiącom rysunków i miniaturowych sztychów został największym kronikarzem swoich czasów w Niemczech.“ Tymi słowami rozpoczyna się wydany dokładnie sto lat temu tomik poświęcony rysownikowi i akwaforciście Danielowi Chodowieckiemu (1726-1801). W rzeczywistości wszystkie trzy narody uznają go za jednego ze swoich. Urodzony w Gdańsku, żył i pracował od 1743 roku w Berlinie. Zarówno jego rysunki z podróży do Gdańska w roku 1773, jak i jego ponad 20 rycin, to tzw. "poloniki", czyli prace przedstawiające polskie motywy. Został pochowany na cmentarzu francuskiej parafii ewangelicko-reformowanej przy ulicy Chausseestraße w Berlinie.

Mediathek Sorted

Mediateka
  • Zdj. nr 1: Grób Chodowieckiego - Grób honorowy na cmentarzu francuskiej parafii reformowanej w Berlinie.
  • Zdj. nr 2: Cabinet d’un peintre [W pracowni malarza] - Akwaforta, 18 x 23 cm. Przedstawia część rodziny Chodowieckiego.
  • Zdj. nr 3: W kaszubskiej wsi - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska. Podróż artysty..., Berlin 1895.
  • Zdj. nr 4: W stajni urzędu pocztowego Donnemörse - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 5: Dom wiejski z kaplicą w pobliżu Olivy - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 6: Na fosie podmiejskiej w Gdańsku - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 7: Duchowny katolicki - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 8: Dwóch mnichów karmelitańskich - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 9: W stajni szlachetnego Polaka - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 10: Na przedprożu Domu Angielskiego - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 11: Wizyta w Kaufmann Gerdes - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 12: Mnich. Widok z tyłu - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 13: Trzech polskich flisaków - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 14: Klęcząca kobieta z modlitewnikiem i wachlarzem w dominikańskim kościele - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 15: Modlitwa w kościele dominikanów - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 16: Modląca się kobieta z różańcem - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 17: Chodowiecki portretuje wojewodzinę Przebendowską - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 18: Chodowiecki portretuje księcia prymasa - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 19: Wojewoda Przebendowski - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 20: Chodowiecki portretuje księcia prymasa - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 21: Panna Ledóchowska - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 22: Chodowiecki portretuje hrabinę Czapską - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 23: Półdługie portrety panny Chrząszczewskiej i ojca Matthy'ego - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 24: Panna Chrząszczewska - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 25: Książę prymas - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 26: Chodowiecki portretuje Madame Öhmchen - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 27: Hrabina Podoska i Kawaler du Bouloir - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 28: Obiad z księciem prymasem - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 29: Starosta Ledóchowski i hrabina Podoska - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 30: Kobieta modląca się w dominikańskim kościele - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 31: Modląca się, klęcząca kobieta - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 32: Klęczenie w kościele - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 33: Stojąca kobieta w pelerynie - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 34: Panna Gousseau całuje dłoń księdza dominikanina - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 35: Młodsza panna Ledóchowska i panna Gousseau - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 36: Madame Öhmchen - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 37: Strażnik Czapski i Starościna Ledóchowska - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 38: W kościele Dominikanów - Kolotypia, od: Z Berlina do Gdańska.
  • Zdj. nr 39: Trzy polskie postaci - Akwaforta.
  • Zdj. nr 40: Der Polnische Vlies / L’esclave Polonnois - Rycina z cyklu: Oświadczyny, część 2, arkusz 1, [w:] Taschenbuch zum Nutzen und Vergnügen fürs Jahr 1782, Göttingen 1782.
  • Zdj. nr 41: Tytułowa miedź dla odmłodzonego staruszka Krasickiego - Akwaforta, z: Historya znaleziona Ignacego Krasickiego, 1785.
  • Zdj. nr 42: Oko opatrzności - Akwaforta. Winieta do modlitwy "zamówionej przez księdza Thomasa Grema w Bartąga koło Olsztyna w biskupstwie warmińskim...".
  • Zdj. nr 43: Siłowe uprowadzenie króla Polski Stanisława Augusta w 1771 r. - Akwaforta, w: Przedstawienia z nowej historii, 1790.
  • Zdj. nr 44: Polski Sejm z 1789 r. - Akwaforta, w: Darstellungen.
  • Zdj. nr 45: Nowa polska konstytucja - Akwaforta, w: Begebenheiten aus der neueren Zeitgeschichte [...], Getynga 1793.
  • Zdj. nr 46: Obchody wielkiej rewolucji w Polsce - Akwaforta, w: Sechs Blätter zur neueren Geschichte [...] 1793.
  • Zdj. nr 47: Konferencja z królem Polski w sprawie podboju Moraw - Akwaforta, w: Dwanaście arkuszy do historii Brandenburgii, 1794.
  • Zdj. nr 48: Piast i jego żona ugaszczają dwóch nieznanych podróżników - Akwaforta, w: 6 arkuszy do historii Polski, 1795.
  • Zdj. nr 49: Bolesław II zmusza polskie kobiety do przystawiania szczeniąt do piersi - Akwaforta, w: 6 arkuszy do historii Polski, 1796.
  • Zdj. nr 50: Rycerz Zakonu Krzyżackiego - Akwaforta, w: 6 arkuszy do historii Polski, 1796.
  • Zdj. nr 51: Rafał Leszczyński przypomina królowi Zygmuntowi Augustowi, że jest dopiero pierwszym obywatelem państwa - Akwaforta, w: 6 arkuszy do historii Polski, 1796.
  • Zdj. nr 52: Sobieski odbiera rabunek Tatarom - Akwaforta, w: 6 arkuszy do historii Polski, 1796.
  • Zdj. nr 53: Sobieski kończy nudną rozmowę z Leopoldem na równinie pod Wiedniem w 1683 r. - Akwaforta, w: 6 arkuszy do historii Polski, 1796.
  • Zdj. nr 54: Kazimierz Wielki upada podczas polowania na jelenia i umiera - Akwaforta, w: 6 arkuszy do historii Polski, 1796.
  • Zdj. nr 55: Książę Konrad Mazowiecki wyzywa króla Jana Albrechta na pojedynek - Akwaforta, w: 6 arkuszy do historii Polski, 1797.
  • Zdj. nr 56: Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego zakwestionował Lutra - Akwaforta, w: 6 arkuszy dotyczących historii Polski 1797.
  • Zdj. nr 57: Starcie dwóch senatorów, podczas którego trzeci umiera - Akwaforta, w: 6 arkuszy o historii Polski 1797.
  • Zdj. nr 58: Dialog religijny w Thorn - Akwaforta, w: 6 arkuszy o historii Polski 1797.
  • Zdj. nr 59: Stanisław Leszczyński ucieka w przebraniu z Gdańska do Marienwerder - Akwaforta, w: 6 arkuszy o historii Polski 1797.
  • Zdj. nr 60: Suwarow przed [Pragą] - Akwaforta, w: 8 arkuszy dotyczących historii Katarzyny II, 1798.
  • Między Bachem a Goethem - Daniel Chodowiecki na reliefie ściennym przy wejściu do Alte Nationalgalerie w Berlinie (detal).
  • Między Bachem a Goethem 2 - Większa część reliefu.
  • Daniel Chodowiecki - Hörspiel von "COSMO Radio po polsku" auf Deutsch - In Zusammenarbeit mit "COSMO Radio po polsku" präsentieren wir Hörspiele zu ausgewählten Themen unseres Portals.

    Daniel Chodowiecki - Hörspiel von "COSMO Radio po polsku" auf Deutsch

    In Zusammenarbeit mit "COSMO Radio po polsku" präsentieren wir Hörspiele zu ausgewählten Themen unseres Portals.

Poloniki Daniela Chodowieckiego
Strony Strony Pełny tekst Pełny tekst

Strony Strony Pełny tekst Pełny tekst
Chodowiecki portretuje księcia prymasa [Podoskiego], Gdańsk 1773, fototypia z albumu: Von Berlin nach Danzig. Eine Künstlerfahrt im Jahre 1773 von Daniel Chodowiecki, Berlin 1895.
Chodowiecki portretuje księcia prymasa [Podoskiego], Gdańsk 1773, fototypia z albumu: Von Berlin nach Danzig. Eine Künstlerfahrt im Jahre 1773 von Daniel Chodowiecki, Berlin 1895.
©
Porta Polonica

Literatura przedmiotu:

Wilhelm Engelmann, Daniel Chodowiecki’s sämmtliche Kupferstiche, beschrieben, mit historischen, literarischen und bibliographischen Nachweisungen, der Lebensbeschreibung des Künstlers und Registern versehen, Leipzig 1857 (publikacja dostępna w Internecie w zbiorach biblioteki cyfrowej Uniwersytetu w Weimarze).

Von Berlin nach Danzig. Eine Künstlerfahrt im Jahre 1773 von Daniel Chodowiecki. Faksimiledrucke nach den in der kgl. Akademie der Künste zu Berlin aufbewahrten Originalzeichnungen Chodowiecki’s, nebst kurzen erläuternden Notizen nach seinen eigenen Aufzeichnungen, Berlin (1883).

Von Berlin nach Danzig. Eine Künstlerfahrt im Jahre 1773 von Daniel Chodowiecki. 108 Lichtdrucke nach den Originalen in der Königl. Akademie der Künste in Berlin. Mit erläuterndem Text und einer Einführung von Professor Dr. W. von Oettingen, Amsler & Ruthardt (Gebr. Meder), Berlin 1895 (publikacja dostępna w Internecie w zbiorach Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona).

Chodowiecki. Zwischen Rokoko und Romantik. Mit 76 Abbildungen gewählt und eingeleitet von Professor E.W. Bredt, München b.r. [1916].

Jens-Heiner Bauer, Daniel Nikolaus Chodowiecki. Das druckgraphische Werk. Die Sammlung Wilhelm Burggraf zu Dohna-Schlobitten. Ein Bildband mit 2340 Abbildungen in Ergänzung zum Werkverzeichnis von Wilhelm Engelmann, Hannover 1982.

Elżbieta Budzińska, Daniel Chodowiecki und Polen, [w:] Hans Rothe/Andrzej Ryszkiewicz (red.), Chodowiecki und die Kunst der Aufklärung in Polen und Preußen. Vorträge der 4. Internationalen Konferenz des „Komitees“ vom 30.11. bis zum 3.XII.1983 in Wolfenbüttel (Schriften des Komitees der Bundesrepublik Deutschland zur Förderung der slawischen Studien, 9), Köln, Wien 1986.

Elisabeth Wormsbächer, Daniel Nikolaus Chodowiecki. Erklärungen und Erläuterungen zu seinen Radierungen. Ein Ergänzungsband zum Werkverzeichnis der Druckgraphik, Jens-Heiner Bauer (red.), Hannover 1988.

Daniel Chodowiecki. Die Reise von Berlin nach Danzig. 1. Das Tagebuch (Dziennik), tłum. Claude Keisch, red. i oprac. Willi Geismeier. 2. Die Bilder (Ilustracje), red. i oprac. Willi Geismeier (Deutsche Bibliothek des Ostens), Berlin 1994.

Maria Bogucka, Chodowiecki, seine Familie und Danzig, [w:] Ernst Hinrichs/Klaus Zernack (red.), Daniel Chodowiecki (1726-1801). Kupferstecher, Illustrator, Kaufmann (Wolfenbütteler Studien zur Aufklärung, 22), Tübingen 1997, s. 23-42

Helmut Börsch-Supan, Chodowiecki, Daniel, [w:] Saur Allgemeines Künstlerlexikon. Die Bildenden Künstler aller Zeiten und Völker, t. 18, München, Leipzig 1998 (z obszerną bibliografią do 1997 r.)

Irena Urbanowska, Polonica im Leben und Werk Daniel Chodowieckis, [w:] Polnisch-deutsche Wechselbeziehungen im zweiten Millennium, pod red. Jana Papióra, tom 1: Zur polnisch-deutschen Kulturkommunikation in der Geschichte. Materialien, Bydgoszcz 2001, s. 154-164

Daniel Chodowieckis Reise von Berlin nach Danzig im Jahre 1773. Daniela Chodowieckiego podróż z Berlina do Gdańska w 1773 roku, katalog wystawy w Domu Uphagena w Gdańsku. Oddział Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, Akademie der Künste Berlin, Berlin 2001


 

Online:

Film animowany "'Chodowiecki' - a short animation on Daniel Chodowiecki" na YouTubie: https://www.youtube.com/watch?v=PEZ6NZ5kick&feature=youtu.be

Chodowiecki portretuje księcia prymasa [Podoskiego], Gdańsk 1773, fototypia z albumu: Von Berlin nach Danzig. Eine Künstlerfahrt im Jahre 1773 von Daniel Chodowiecki, Berlin 1895.
©
Porta Polonica
Pełny tekst na jednej stronie
Porta Polonica