Menu toggle
Porta Polonica
Navigation

Maria Końska-Chmielecki. Lalki, pasja i polskie tradycje

Maria Końska-Chmielecki z lalkami, portret, 2018 r.

Mediathek Sorted

Mediateka
Maria Końska-Chmielecki, portret - 2018 r.
Maria Końska-Chmielecki, portret
Maria Końska-Chmielecki, portret - 2018 r. © Marta Rożej
Maria Końska w roli Matki Boskiej, Jasełka, Kraków - 1961 r.
Maria Końska w roli Matki Boskiej, Jasełka, Kraków
Maria Końska w roli Matki Boskiej, Jasełka, Kraków - 1961 r. © Archiwum rodzinne
Dzieci biorące udział w Jasełkach, zdjęcie grupowe, Kraków - 1961 r.
Dzieci biorące udział w Jasełkach, zdjęcie grupowe, Kraków
Dzieci biorące udział w Jasełkach, zdjęcie grupowe, Kraków - 1961 r. © Archiwum rodzinne
Maria Końska, studentka psychologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (KUL) - 1973 r.
Maria Końska, studentka psychologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (KUL)
Maria Końska, studentka psychologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (KUL) - 1973 r. © Archiwum rodzinne
Maria Końska-Chmielecki, portret
2018 r.
Maria Końska w roli Matki Boskiej, Jasełka, Kraków
1961 r.
Dzieci biorące udział w Jasełkach, zdjęcie grupowe, Kraków
1961 r.
Maria Końska, studentka psychologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (KUL)
1973 r.
Obchody Narodowego Święta Konstytucji, uchwalonej 3 maja 1791 r. - Polska Misja Katolicka Bielefeld-Paderborn, 1991 r.
Obchody Narodowego Święta Konstytucji, uchwalonej 3 maja 1791 r.
Obchody Narodowego Święta Konstytucji, uchwalonej 3 maja 1791 r. - Polska Misja Katolicka Bielefeld-Paderborn, 1991 r. © Archiwum rodzinne
Maria Końska-Chmielecki przy pracy nad wstępnym tekstem Jasełek - 1992 r.
Maria Końska-Chmielecki przy pracy nad wstępnym tekstem Jasełek
Maria Końska-Chmielecki przy pracy nad wstępnym tekstem Jasełek - 1992 r. © Archiwum rodzinne
Dzień św. Mikołaja u Chmieleckich w obecności kilku innych polskich rodzin - 1992 r.
Dzień św. Mikołaja u Chmieleckich w obecności kilku innych polskich rodzin
Dzień św. Mikołaja u Chmieleckich w obecności kilku innych polskich rodzin - 1992 r. © Archiwum rodzinne
Scenografia pierwszych Jasełek u Chmieleckich, Bielefeld - 1992 r.
Scenografia pierwszych Jasełek u Chmieleckich, Bielefeld
Scenografia pierwszych Jasełek u Chmieleckich, Bielefeld - 1992 r. © Archiwum rodzinne
Obchody Narodowego Święta Konstytucji, uchwalonej 3 maja 1791 r.
Polska Misja Katolicka Bielefeld-Paderborn, 1991 r.
Maria Końska-Chmielecki przy pracy nad wstępnym tekstem Jasełek
1992 r.
Dzień św. Mikołaja u Chmieleckich w obecności kilku innych polskich rodzin
1992 r.
Scenografia pierwszych Jasełek u Chmieleckich, Bielefeld
1992 r.
Pierwsze Jasełka w języku polskim - 1992 r.
Pierwsze Jasełka w języku polskim
Pierwsze Jasełka w języku polskim - 1992 r. © Archiwum rodzinne
Po przedstawieniu Pani Końska-Chmielecki w imieniu rodziny składa obecnym życzenia Wesołych Świąt - 1992 r.
Po przedstawieniu Pani Końska-Chmielecki w imieniu rodziny składa obecnym życzenia Wesołych Świąt
Po przedstawieniu Pani Końska-Chmielecki w imieniu rodziny składa obecnym życzenia Wesołych Świąt - 1992 r. © Archiwum rodzinne
Joanna i Dominik recytują bożonarodzeniowe wierszyki w języku polskim i niemieckim - 1992 r.
Joanna i Dominik recytują bożonarodzeniowe wierszyki w języku polskim i niemieckim
Joanna i Dominik recytują bożonarodzeniowe wierszyki w języku polskim i niemieckim - 1992 r. © Archiwum rodzinne
Oficjalne logo Teatru Lalki i Aktora „Otwarte Oczy” w Bielefeld - 1993 r.
Oficjalne logo Teatru Lalki i Aktora „Otwarte Oczy” w Bielefeld
Oficjalne logo Teatru Lalki i Aktora „Otwarte Oczy” w Bielefeld - 1993 r. © Design: Maria Końska-Chmielecki
Pierwsze Jasełka w języku polskim
1992 r.
Po przedstawieniu Pani Końska-Chmielecki w imieniu rodziny składa obecnym życzenia Wesołych Świąt
1992 r.
Joanna i Dominik recytują bożonarodzeniowe wierszyki w języku polskim i niemieckim
1992 r.
Oficjalne logo Teatru Lalki i Aktora „Otwarte Oczy” w Bielefeld
1993 r.
Lalki do widowiska „Der kleine Prinz” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego - Najczęściej wystawiana sztuka po niemiecku, polsku i francusku, 1994 r.
Lalki do widowiska „Der kleine Prinz” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego
Lalki do widowiska „Der kleine Prinz” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego - Najczęściej wystawiana sztuka po niemiecku, polsku i francusku, 1994 r. © Archiwum rodzinne
Za kulisami widowiska - 2002 r.
Za kulisami widowiska
Za kulisami widowiska - 2002 r. © Archiwum rodzinne
Lalki do polskiej bajki „Król Maciuś Pierwszy” Janusza Korczaka - 1996 r.
Lalki do polskiej bajki „Król Maciuś Pierwszy” Janusza Korczaka
Lalki do polskiej bajki „Król Maciuś Pierwszy” Janusza Korczaka - 1996 r. © Archiwum rodzinne
Publiczność zawsze licznie przybywała na przedstawienia i odwiedzała wystawy lalek - Tu spotkanie z publicznością z okazji 20-lecia teatru, 2013 r.
Publiczność zawsze licznie przybywała na przedstawienia i odwiedzała wystawy lalek
Publiczność zawsze licznie przybywała na przedstawienia i odwiedzała wystawy lalek - Tu spotkanie z publicznością z okazji 20-lecia teatru, 2013 r. © Archiwum rodzinne
Lalki do widowiska „Der kleine Prinz” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego
Najczęściej wystawiana sztuka po niemiecku, polsku i francusku, 1994 r.
Za kulisami widowiska
2002 r.
Lalki do polskiej bajki „Król Maciuś Pierwszy” Janusza Korczaka
1996 r.
Publiczność zawsze licznie przybywała na przedstawienia i odwiedzała wystawy lalek
Tu spotkanie z publicznością z okazji 20-lecia teatru, 2013 r.
Piekarz Sarzyński (z lewej) wręcza Marii Końskiej-Chmielecki złotego koguta - Jako dowód uznania za napisanie sztuki poświęconej legendzie Kazimierza Dolnego, 1999 r.
Piekarz Sarzyński (z lewej) wręcza Marii Końskiej-Chmielecki złotego koguta
Piekarz Sarzyński (z lewej) wręcza Marii Końskiej-Chmielecki złotego koguta - Jako dowód uznania za napisanie sztuki poświęconej legendzie Kazimierza Dolnego, 1999 r. © Archiwum rodzinne
Scena spektaklu „Kogucik Cezarego Sarzyńskiego” - 2000 r.
Scena spektaklu „Kogucik Cezarego Sarzyńskiego”
Scena spektaklu „Kogucik Cezarego Sarzyńskiego” - 2000 r. © Archiwum rodzinne
Podczas próby do spektaklu „Kogucik Cezarego Sarzyńskiego” - Joanna, Maria i Dominik, 2000 r.
Podczas próby do spektaklu „Kogucik Cezarego Sarzyńskiego”
Podczas próby do spektaklu „Kogucik Cezarego Sarzyńskiego” - Joanna, Maria i Dominik, 2000 r. © Archiwum rodzinne
Piekarz Sarzyński – częsty gość podczas spektaklu - 2001 r.
Piekarz Sarzyński – częsty gość podczas spektaklu
Piekarz Sarzyński – częsty gość podczas spektaklu - 2001 r. © Archiwum rodzinne
Piekarz Sarzyński (z lewej) wręcza Marii Końskiej-Chmielecki złotego koguta
Jako dowód uznania za napisanie sztuki poświęconej legendzie Kazimierza Dolnego, 1999 r.
Scena spektaklu „Kogucik Cezarego Sarzyńskiego”
2000 r.
Podczas próby do spektaklu „Kogucik Cezarego Sarzyńskiego”
Joanna, Maria i Dominik, 2000 r.
Piekarz Sarzyński – częsty gość podczas spektaklu
2001 r.
Teatr lalek w Polskim Pawilonie na targach EXPO 2000 w Hanowerze - Po przedstawieniu „Kogucik Cezarego Sarzyńskiego” wśród publiczności rozdawano słodkie koguty z ciasta
Teatr lalek w Polskim Pawilonie na targach EXPO 2000 w Hanowerze
Teatr lalek w Polskim Pawilonie na targach EXPO 2000 w Hanowerze - Po przedstawieniu „Kogucik Cezarego Sarzyńskiego” wśród publiczności rozdawano słodkie koguty z ciasta © Archiwum rodzinne
Uroczystości z okazji przystąpienia Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 r., Düsseldorf - Tu „Mały Książę”, dwujęzyczne widowisko pod chmurką, w języku polskim i niemieckim
Uroczystości z okazji przystąpienia Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 r., Düsseldorf
Uroczystości z okazji przystąpienia Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 r., Düsseldorf - Tu „Mały Książę”, dwujęzyczne widowisko pod chmurką, w języku polskim i niemieckim © Archiwum rodzinne
Wręczenie Medalu Komisji Edukacji Narodowej Pani Marii Końskiej-Chmielecki (trzecia z prawej) i innym - W konsulacie polskim w Kolonii, w obecności konsul Elżbiety Sobótki (pierwsza z lewej), Kolonia 2005 r.
Wręczenie Medalu Komisji Edukacji Narodowej Pani Marii Końskiej-Chmielecki (trzecia z prawej) i innym
Wręczenie Medalu Komisji Edukacji Narodowej Pani Marii Końskiej-Chmielecki (trzecia z prawej) i innym - W konsulacie polskim w Kolonii, w obecności konsul Elżbiety Sobótki (pierwsza z lewej), Kolonia 2005 r. © Archiwum rodzinne
Medal Komisji Edukacji Narodowej - Nadany Pani Marii Końskiej-Chmielecki przez Ministra Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej, 2005 r.
Medal Komisji Edukacji Narodowej
Medal Komisji Edukacji Narodowej - Nadany Pani Marii Końskiej-Chmielecki przez Ministra Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej, 2005 r. © Archiwum rodzinne
Teatr lalek w Polskim Pawilonie na targach EXPO 2000 w Hanowerze
Po przedstawieniu „Kogucik Cezarego Sarzyńskiego” wśród publiczności rozdawano słodkie koguty z ciasta
Uroczystości z okazji przystąpienia Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 r., Düsseldorf
Tu „Mały Książę”, dwujęzyczne widowisko pod chmurką, w języku polskim i niemieckim
Wręczenie Medalu Komisji Edukacji Narodowej Pani Marii Końskiej-Chmielecki (trzecia z prawej) i innym
W konsulacie polskim w Kolonii, w obecności konsul Elżbiety Sobótki (pierwsza z lewej), Kolonia 2005 r.
Medal Komisji Edukacji Narodowej
Nadany Pani Marii Końskiej-Chmielecki przez Ministra Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej, 2005 r.
Medal Komisji Edukacji Narodowej - Nadany Pani Marii Końskiej-Chmielecki przez Ministra Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej, 2005 r.
Medal Komisji Edukacji Narodowej
Medal Komisji Edukacji Narodowej - Nadany Pani Marii Końskiej-Chmielecki przez Ministra Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej, 2005 r. © Archiwum rodzinne
Lalki i dekoracje do spektaklu „Lokomotywa” Juliana Tuwima, opartego na klasyku polskiej literatury dziecięcej - Na niemieckich scenach wystawiano także widowiska poetyckie. W tym celu przygotowywano nową scenografię oraz dostosowywano scenę do potrzeb danego spektaklu, 2005 r.
Lalki i dekoracje do spektaklu „Lokomotywa” Juliana Tuwima, opartego na klasyku polskiej literatury dziecięcej
Lalki i dekoracje do spektaklu „Lokomotywa” Juliana Tuwima, opartego na klasyku polskiej literatury dziecięcej - Na niemieckich scenach wystawiano także widowiska poetyckie. W tym celu przygotowywano nową scenografię oraz dostosowywano scenę do potrzeb danego spektaklu, 2005 r. © Archiwum rodzinne
Wiersz dla dzieci „Na straganie” Jana Brzechwy - Wymyślnie wykonane warzywa, postacie spektaklu, 2006 r.
Wiersz dla dzieci „Na straganie” Jana Brzechwy
Wiersz dla dzieci „Na straganie” Jana Brzechwy - Wymyślnie wykonane warzywa, postacie spektaklu, 2006 r. © Archiwum rodzinne
Magazyn rekwizytów - Po piętnastu latach istnienia teatru, ponad 100 własnoręcznie wykonanych lalek zajmuje prawie cały pokój, 2008 r.
Magazyn rekwizytów
Magazyn rekwizytów - Po piętnastu latach istnienia teatru, ponad 100 własnoręcznie wykonanych lalek zajmuje prawie cały pokój, 2008 r. © Archiwum rodzinne
Medal Komisji Edukacji Narodowej
Nadany Pani Marii Końskiej-Chmielecki przez Ministra Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej, 2005 r.
Lalki i dekoracje do spektaklu „Lokomotywa” Juliana Tuwima, opartego na klasyku polskiej literatury dziecięcej
Na niemieckich scenach wystawiano także widowiska poetyckie. W tym celu przygotowywano nową scenografię oraz dostosowywano scenę do potrzeb danego spektaklu, 2005 r.
Wiersz dla dzieci „Na straganie” Jana Brzechwy
Wymyślnie wykonane warzywa, postacie spektaklu, 2006 r.
Magazyn rekwizytów
Po piętnastu latach istnienia teatru, ponad 100 własnoręcznie wykonanych lalek zajmuje prawie cały pokój, 2008 r.
Śmierć, Diabeł i Anioł (od lewej do prawej) - Lalki wykorzystywane w różnych przedstawieniach, 2008 r.
Śmierć, Diabeł i Anioł (od lewej do prawej)
Śmierć, Diabeł i Anioł (od lewej do prawej) - Lalki wykorzystywane w różnych przedstawieniach, 2008 r. © Archiwum rodzinne
„Szewczyk Dratewka” Janiny Porazińskiej  - Najbardziej lubiana bajka wśród dzieci ogólnodostępnych szkół całodziennych, 2010 r.
„Szewczyk Dratewka” Janiny Porazińskiej
„Szewczyk Dratewka” Janiny Porazińskiej - Najbardziej lubiana bajka wśród dzieci ogólnodostępnych szkół całodziennych, 2010 r. © Archiwum rodzinne
Własnoręcznie wykonane lalki - Po przedstawieniu uczniowie i uczennice mogli je zatrzymać, 2015 r.
Własnoręcznie wykonane lalki
Własnoręcznie wykonane lalki - Po przedstawieniu uczniowie i uczennice mogli je zatrzymać, 2015 r. © Archiwum rodzinne
Polski wokalista rockowy i autor tekstów Stan Borys i Maria Końska-Chmielecki - Była ona współautorką programu towarzyszącego jednemu z koncertów piosenkarza, 2005 r.
Polski wokalista rockowy i autor tekstów Stan Borys i Maria Końska-Chmielecki
Polski wokalista rockowy i autor tekstów Stan Borys i Maria Końska-Chmielecki - Była ona współautorką programu towarzyszącego jednemu z koncertów piosenkarza, 2005 r. © Frank Bauermann
Śmierć, Diabeł i Anioł (od lewej do prawej)
Lalki wykorzystywane w różnych przedstawieniach, 2008 r.
„Szewczyk Dratewka” Janiny Porazińskiej
Najbardziej lubiana bajka wśród dzieci ogólnodostępnych szkół całodziennych, 2010 r.
Własnoręcznie wykonane lalki
Po przedstawieniu uczniowie i uczennice mogli je zatrzymać, 2015 r.
Polski wokalista rockowy i autor tekstów Stan Borys i Maria Końska-Chmielecki
Była ona współautorką programu towarzyszącego jednemu z koncertów piosenkarza, 2005 r.
III Spotkania Teatrów Polskich z Zagranicy - Rzeszów, 1999 r.
III Spotkania Teatrów Polskich z Zagranicy
III Spotkania Teatrów Polskich z Zagranicy - Rzeszów, 1999 r. © Archiwum rodzinne
Światowe Spotkania Teatrów Polonijnych na Podkarpaciu - Rzeszów, 2003 r.
Światowe Spotkania Teatrów Polonijnych na Podkarpaciu
Światowe Spotkania Teatrów Polonijnych na Podkarpaciu - Rzeszów, 2003 r. © Archiwum rodzinne
VI Spotkania Teatrów Polskich z Zagranicy - Rzeszów, 2006 r.
VI Spotkania Teatrów Polskich z Zagranicy
VI Spotkania Teatrów Polskich z Zagranicy - Rzeszów, 2006 r. © Archiwum rodzinne
Międzynarodowy Festiwal Teatralny „VII Wileńskie Spotkania Sceny Polskiej” - Podziękowanie ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Litewskiej za udział i przygotowanie warsztatów teatralnych, Wilno 2015 r.
Międzynarodowy Festiwal Teatralny „VII Wileńskie Spotkania Sceny Polskiej”
Międzynarodowy Festiwal Teatralny „VII Wileńskie Spotkania Sceny Polskiej” - Podziękowanie ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Litewskiej za udział i przygotowanie warsztatów teatralnych, Wilno 2015 r. © Archiwum rodzinne
III Spotkania Teatrów Polskich z Zagranicy
Rzeszów, 1999 r.
Światowe Spotkania Teatrów Polonijnych na Podkarpaciu
Rzeszów, 2003 r.
VI Spotkania Teatrów Polskich z Zagranicy
Rzeszów, 2006 r.
Międzynarodowy Festiwal Teatralny „VII Wileńskie Spotkania Sceny Polskiej”
Podziękowanie ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Litewskiej za udział i przygotowanie warsztatów teatralnych, Wilno 2015 r.
Maria Końska-Chmielecki zmarła w 2022 r. - Została pochowana w grobowcu rodzinnym w Krakowie
Maria Końska-Chmielecki zmarła w 2022 r.
Maria Końska-Chmielecki zmarła w 2022 r. - Została pochowana w grobowcu rodzinnym w Krakowie © Archiwum rodzinne
Katalog z okazji jubileuszu 25-lecia Teatru Lalki i Aktora „Otwarte Oczy” (dwujęzyczne wydanie) - 2018 r.
Katalog z okazji jubileuszu 25-lecia Teatru Lalki i Aktora „Otwarte Oczy” (dwujęzyczne wydanie)
Katalog z okazji jubileuszu 25-lecia Teatru Lalki i Aktora „Otwarte Oczy” (dwujęzyczne wydanie) - 2018 r.
Maria Końska-Chmielecki zmarła w 2022 r.
Została pochowana w grobowcu rodzinnym w Krakowie
Katalog z okazji jubileuszu 25-lecia Teatru Lalki i Aktora „Otwarte Oczy” (dwujęzyczne wydanie)
2018 r.
Więcej
Porträt von Maria Końska-Chmielecki mit Puppen, Foto: Marta Rożej
Maria Końska-Chmielecki z lalkami, portret, 2018 r.

Wymiana kulturalna i kreatywność wyrazu. 
O tym, jakie przesłanie niósł Teatr Lalki
 

Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że niektóre przedstawienia były dwujęzyczne – wystawiano je zarówno w języku polskim, jak i niemieckim. Ponieważ oboje urodziliśmy się i dorastaliśmy w Niemczech, znajomość i pielęgnacja polskich tradycji były dla naszych rodziców niezwykle ważne.

Nasza Mama miała dwa główne cele. Poprzez grę w teatrze chciała nas dzieci wprowadzić do obu kultur i uwrażliwić na polsko-niemieckie relacje, a także rozwijać w nas umiejętność kreatywnego wyrażania siebie w społeczeństwie. Wymiana kulturalna miała pozwolić lepiej zrozumieć nam podobieństwa i różnice między kulturami. Tak pielęgnowana więź jest bowiem nie tylko przyczynkiem do kulturowego bogactwa, lecz wzmacnia także relacje międzyludzkie. Z kolei rozwijanie umiejętności kreatywnego wyrażania się może przyczynić się do przełamywania barier oraz tworzenia przestrzeni dla różnorodności kulturowej, przynoszącej korzyści całemu społeczeństwu.

Znaczenie teatru Maria Końska-Chmielecki podsumowuje w swoim przemówieniu z okazji 25-lecia teatru, które notabene zbiegło się z 100. rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości w 2018 roku, stwierdzając:

„Zawsze, kiedy myślę o teatrze, traktuję go jako inny sposób czytania książki. Wrażenia, które dzieją się na scenie, to dokładny sposób odtwarzania aktorów i ich ruchy, wcześniej precyzyjnie opracowane przez reżysera lub choreografa. Zaś książka, którą bierzemy w ręce, zaprasza nas samych do przejęcia roli reżysera, choreografa i aktora. Kiedy czytamy książkę, wszystko tworzymy sami, choćby tylko w naszych myślach i sercu. Historia to powstaje tylko dla nas, tylko dla mnie, tu i teraz.

W teatrze książkę i jej historię przeżywamy wspólnie, a nasze emocje wyrażamy poprzez brawa. Pojawia się zatem pytanie, czy źródłem naszej inspiracji może być tylko książka? Pracując w teatrze od dziecka, doszłam do wniosku, że obie formy są w niezwykły sposób ze sobą połączone, że uzupełniają się wzajemnie, wzbogacając nasze dusze, zmysły i nasz intelekt. Człowiek jest istotą bardzo kreatywną, przedstawia świat tak, jak go rozumie, czy to w malarstwie, teatrze czy też w muzyce. Tak rodzi się sztuka. Jak kiedyś powiedział Pablo Picasso: »Sztuka zmywa z duszy kurz codziennego życia«.

Teatr Lalki i Aktora »Otwarte Oczy« obchodzi w tym roku jubileusz 25-lecia istnienia. W ciągu tych 25 lat brał on udział w licznych projektach kulturalnych oraz organizował warsztaty teatralne dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Spektakle teatru odbywały się w trzech językach – polskim, niemieckim i francuskim. Gościliśmy z nimi w Polsce, Francji, na Litwie oraz w dziewięciu niemieckich landach. Najbardziej interesującym rozdziałem w historii Teatru są dla mnie warsztaty teatralne dla uczniów i uczennic. Niektórzy z nich współpracowali z naszym teatrem przez wiele lat; dzięki temu można było zauważyć, jak gra tych młodych ludzi w teatrze wpływała na rozwój ich osobowości.

Z dumą mogę powiedzieć, że był to piękny czas, czas »wspólnego czytania książek na scenie«. Rok 2018 jest szczególny nie tylko dla Teatru, który świętuje swój jubileusz 25-lecia, ale także dla Polski, kraju w którym się urodziłam i dorastałam. Polska świętuje w tym roku stulecie odzyskania niepodległości. Dlatego życzę Polsce i mojemu Teatrowi wszystkiego najlepszego”.