Menu toggle
Navigation

Roland Schefferski – artystyczne strategie pamięci kulturowej

Roland Schefferski

Mediathek Sorted

Mediateka
  • Zdj. nr 1: Odzyskane z pamięci - Wwystawa Rolanda Schefferskiego: Wiedergewonnen aus dem Gedächtnis/ Odzyskane z pamięci, koncept: Museum Galerie, Berlin 1994.
  • Zdj. nr 2: Dziesięć przykazań - Wystawa Rolanda Schefferskiego: Obrazy wymazane z pamięci, sklep ze starociami David Kirby, Berlin 1997.
  • Zdj. nr 3: Obrazy wymazane z pamięci, 2 - Wystawa Rolanda Schefferskiego Ausgelöschte Bilder / Obrazy wymazane z pamięci, sklep ze starociami David Kirby, Berlin 1997.
  • Zdj. nr 4a: Proletariat - Wystawa Rolanda Schefferskiego Fragmentaryczność Pamięci, sklep ze starociami, Gdańsk 1998.
  • Zdj. nr 4b: Proletariat - Wystawa Rolanda Schefferskiego Fragmentaryczność Pamięci/ Fragmentierung des Gedächtnisses, sklep ze starociami, Gdańsk 1998.
  • Zdj. nr 5: Gdańszczanki, detal - Wystawa Geschehnisse, die ungenannt bleiben/ Nienazwane zdarzenia, Museum Ostdeutsche Galerie, Ratyzbona 2000.
  • Zdj. nr 6a: Wystawa Geschehnisse, die ungenannt bleiben/ Nienazwane zdarzenia - Z okazji przyznania nagrody finansowej towarzyszącej nagrodzie im. Lovis-Corinth.
  • Zdj. nr 6b: Wystawa Geschehnisse, die ungenannt bleiben, 2 -
  • Zdj. nr 7a: Sediment I/ Osad I oraz II, 1999-2000 - Wystawa Rolanda Schefferskiego "Empty Images", Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia, Gdańsk 2007.
  • Zdj. nr 7b: Sediment I/ Osad I oraz II, 1999-2000 - Wystawa, Gdańsk 2007.
  • Zdj. nr 8: Stwórz sobie własny obraz Berlina - Akcja plakatowa przygotowana na Dni Berlina w Warszawie w 2000 r.
  • Zdj. nr 9: Berlińczycy, 2000/2012 - Berlińczycy, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2012.
  • Zdj. nr 10: Enklawa/Enklave - Instalacja przygotowana na wystawę Dialog Loci. Sztuka w zagubionym miejscu/Dialog Loci. Kunst an einem verlorenen Ort, Kostrzyn nad Odrą 2004.
  • Zdj. nr 11a: To dotyczy ciebie - Akcja przygotowana w ramach międzynarodowego projektu Słubfurt City?, Frankfurt nad Odrą) / Słubice, 2004/05.
  • Zdj. nr 11b: To dotyczy ciebie, 2 - Akcja przygotowana w ramach międzynarodowego projektu Słubfurt City?, Frankfurt nad Odrą) / Słubice, 2004/05.
  • Zdj. nr 12: Rozmowa w zielonym obszarze, na platformie "Die Insel", Berlin-Neukölln, zbudowanej przez Christiana Hasucha. - W ramach cyklu poświęconego sztuce miejskiej Okkupation/Okupacja.
  • Zdj. nr 13a: Co robi choinka… - W ramach projektu artystycznego "An die Arbeit [Do roboty]"; ogród Towarzystwa Przyjaciół Sztuki Kunstverein LandKunstLeben e.V., dawny ogród zamkowy Steinhöfel/Brandenburgia.
  • Zdj. nr 13b: Co robi choinka…, 2 - W ramach projektu artystycznego "An die Arbeit [Do roboty]"; ogród Towarzystwa Przyjaciół Sztuki Kunstverein LandKunstLeben e.V., dawny ogród zamkowy Steinhöfel/Brandenburgia.
  • Zdj. nr 14a: Nasz ogród - W ramach projektu artystycznego "Blühende Landschaften [Kwitnące krajobrazy]", Zempow/Brandenburgia 2008; wiejski ogród w gospodarstwie Buchfinkenhof.
  • Zdj. nr 14b: Nasz ogród, 2 - W ramach projektu artystycznego "Kwitnące krajobrazy", Zempow/Brandenburgia 2008; wiejski ogród w gospodarstwie Buchfinkenhof.
  • Zdj. nr 15a: Inwentaryzacja/Bestandsaufnahme - Muzeum Ziemi Lubuskiej, Zielona Góra.
  • Zdj. nr 15b: Inwentaryzacja/Bestandsaufnahme, 2 - Muzeum Ziemi Lubuskiej, Zielona Góra.
  • Zdj. nr 16a: reKonstrukcja, widok wnętrza - Świątynia Pomony, belweder, Poczdam; wzniesiona w 1800 r. wg projektu Karla Friedricha Schinkela, zniszczona w czasie II wojny światowej, odbudowana w latach 1992/93, odrestaurowana w 2009 r.
  • Zdj. nr 16b: reKonstrukcja, widok z zewnątrz - Świątynia Pomony, belweder, Poczdam; wzniesiona w 1800 r. wg projektu Karla Friedricha Schinkela, zniszczona w czasie II wojny światowej, odbudowana w latach 1992/93, odrestaurowana w 2009 r.
  • Zdj. nr 17a: Empty Images, 2000/2006 - Los Angeles Times, 4 sierpnia 2000.
  • Zdj. nr 17b: Empty Images, 2000/2006 - Bild (Berlin), 12 stycznia 2006.
  • Zdj. nr 18a: Financial Time(s), 2012 - Collegium Polonicum, Słubice.
  • Zdj. nr 18b: Financial Time(s), 2012, widok 2 - Collegium Polonicum, Słubice.
  • Zdj. nr 19a: Z życia Europejczyków - Wystawa "Recall", Muzeum Ziemi Lubuskiej, Zielona Góra.
  • Zdj. nr 19b: Z życia Europejczyków, 2 - Wystawa "Recall", Muzeum Ziemi Lubuskiej, Zielona Góra.
  • Simone Froboese: Roland Schefferski - To dotyczy ciebie/Das betrifft dich, Divine Film.

    Simone Froboese: Roland Schefferski

    To dotyczy ciebie/Das betrifft dich, Divine Film.
Roland Schefferski
Roland Schefferski

Na początku lat osiemdziesiątych Schefferski zaczął realizować obiekty i instalacje i od tego czasu pracuje cyklami tematycznymi. Interesowało go wtedy zabezpieczanie zapomnianych śladów i procesy zachodzące w przestrzeni publicznej. Artystycznie wyraził to poprzez gromadzenie pozostawionych przedmiotów (cykl Registration of a Thrown-away Reality tworzony od 1981 r.) oraz instalacje w przestrzeni publicznej (cykl Space Identification realizowany w latach 1981-84). Od lat dziewięćdziesiątych artysta wykorzystuje historyczne relikty codzienności jak zdjęcia, meble, stare wydania gazet, banknoty, używane ubrania, które służą mu jako „katalizator wspomnień i skojarzeń” (Schefferski). Tworzą one pomost łączący nas z niegdysiejszym użytkownikiem czy właścicielem (…), po którym już dawno zaginęły pozostałe po nim ślady”.[2] Artysta uwalnia przedmioty z ich pierwotnych znaczeń, aranżując je na nowo i łącząc z innymi. Niekiedy częściowo je niszczy, wycinając z nich fragmenty, rozbijając je lub ozdabiając haftem.

W cyklu Sedimente/Osady Schefferski od 1993 r. zajął się fotografiami, które najpierw wypalał na porcelanie, a potem przechowywał w pojemnikach z wodą. Tego rodzaju pojemniki ustawił w 1993 r. w serwantce będącej częścią instalacji zatytułowanej Wiedergewonnen aus dem Gedächtnis / Odzyskane z pamięci (zdj. nr 1), którą stworzył w berlińskiej galerii - mieszkaniu, wyposażając ją w meble i inne przyniesione przedmioty. Później Schefferski wypalał zdjęcia na fajansie, który rozbijał i także umieszczał w pojemnikach z wodą. W obiekcie Danzigerinnen/Gdańszczanki (zdj. nr 5) powstałym w 1999 r. widoczne są na potłuczonym fajansie fotografie anonimowej rodziny. Takie aranżacje przywodzą na myśl anatomiczne preparaty i przekazują potomności ślady po anonimowych osobach. W instalacjach zatytułowanych Geschehnisse, die ungenannt bleiben / Wydarzenia, które nie zostały nazwane pokazywanych w 2000 r. w muzeum Ostdeutsche Galerie w Ratyzbonie (zdj. nr 6 a i b) oraz na wystawie Empty Images w 2007 r w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia w Gdańsku (zdj. nr 7 a, b) odgrywają one główną rolę i wypełniają przestrzeń pod starymi stołami kuchennymi, prezentując fajansowe szczerby z kolorowymi portretami młodych ludzi. Kierują uwagę widza na los i tożsamość jednostki podczas gdy inne obiekty, czy też cały environment, wskazują na związki historyczno-polityczne.

Na wystawie Ausgelöschte Bilder/ Obrazy wymazane z pamięci zrealizowanej w 1997 r. w berlińskim sklepie z antykami i starociami, specjalizującym się w przedmiotach z czasów NRD i mieszczańskich meblach, artysta umieścił szesnaście artystycznych obiektów nawiązujących do czasów nazistowskich bądź do historii NRD. Pomiędzy nimi znalazły się np. „zakonserwowane” pod szklanym kloszem jedwabne chustki z nadrukowanym portretem Karola Marxa (zdj. nr 2). Natomiast na wystawie mającej miejsce w 1998 r. w gdańskim antykwariacie zatytułowanej Fragmentaryczność pamięci /Fragmentierung des Gedächtnisses artysta skonfrontował widza z niekonwencjonalnie przetworzonym reliktem polskiej historii, mianowicie banknotem, z którego wyciął słowo „proletaryat” i oprawił je w trzy medaliony (zdj. nr 4 a, b). Na obu wystawach widz odnajdywał się „prawie, że nie zdając sobie z tego sprawy, mniej we własnej teraźniejszości” a każdorazowo bardziej w „kontinuum historii”[3]. W 2000 r. dla przestrzeni ekspozycyjnej w Ratyzbonie Schefferski opracował podwójną instalację, która składała się z części polskiej i niemieckiej. Podczas gdy po polskiej stronie barwy narodowe były wyprane do bieli (zdj. nr 6 a), komentowały obiekty po stronie niemieckiej narodowy socjalizm i NRD. Damskie ubrania, meble kuchenne i pokojowe (zdj. nr 6 b) po obu stronach instalacji wskazują na mieszczaństwo obu narodów jako warstwę odpowiedzialną za ówczesną sytuację polityczną[4].

 

[1] Biografię artysty, listę jego wystaw i publikacji oraz teksty i zdjęcia wielu instalacji i akcji artystycznych można znaleźć na stronie Rolanda Schefferskiego: www.interventur.de

[2] Christoph Rasch: A mosaic of memories from the historical remains collected by Roland Schefferski, w: Mare Articum. The Baltic Art Magazine, t. 1-2 , zeszyt 4, Muzeum Narodowe, Szczecin 1999, str. 54-57 (wydanie w j. niemieckim: Ein Mosaik aus Erinnerungen, dostępne na: artpositions.blogspot.de)

[3] Peter Funken: Ausgelöschte Bilder, w: Neue bildende Kunst, 8. rocznik., zeszyt 1, Berlin 1998, str. 52 i nast.

[4] Axel Feuß: Nameless Events. An Environment of Roland Schefferski, w: Mare Articum. The Baltic Art Magazine, zeszyt 1, Muzeum Narodowe Szczecin 2001, str. 50-53 (w j. niemieckim: Geschehnisse, die unbenannt bleiben. Ein Environment von Roland Schefferski, dostępne na: artpositions.blogspot.de). Inne eseje o wystawie znajdują się w katalogu wystawy, Esslingen 2000.