Madame Szymanowska i Goethe – tląca się miłość?

Walenty Wańkowicz (1799-1842), Portret pianistki Marii Szymanowskiej, 1828, olej na płótnie, Biblioteka Polska w Paryżu
Walenty Wańkowicz (1799-1842): Porträt der Pianistin Maria Szymanowska, 1828. Öl auf Leinwand, Bibliothèque polonaise de Paris/Biblioteka Polska w Paryżu

Literatura:

Bischler, Doris, „Ein weiblicher Hummel mit der leichten polnischen Fazilität”. Konzertreisen und kompositorisches Werk der Klaviervirtuosin Maria Agata Szymanowska (1789-1831), rozprawa doktorska, Hochschule für Musik Würzburg, Berlin 2017.

Gersdorff, Dagmar von, Goethes späte Liebe. Die Geschichte der Ulrike von Levetzow (Insel-Bücherei, 1265), Leipzig 2005.

Iwanejko, Maria, Maria Szymanowska, Kraków 1959.

Karpeles, Gustav, Goethe in Polen. Ein Beitrag zur allgemeinen Literaturgeschichte, Berlin 1890.

Kijas, Anna E., Maria Szymanowska (1789-1831). A Bio-Bibliography, Lanham, Toronto, Plymouth 2010.

Loeper, Gustav von, Zu Goethes Gedichten „Trilogie der Leidenschaft”, [w:] „Goethe-Jahrbuch”, red. Ludwig Geiger, t. 8, Frankfurt am Main 1887, s. 165-186.

Mirski, Józef, Maria Szymanowska. Album 1789-1831, Materiały biograficzne, sztambuchy, wybór kompozycji, Kraków 1953.

Stolarzewicz, Maria, Goethe‘s connections with Maria Szymanowska and her sister Kazimiera Wołowska. Several comments, [w:] „Annales. Académie Polonaise des Sciences à Paris”, t. 16, Paryż, Warszawa 2014, s. 115-124.

Swartz, Anne, Goethe and Szymanowska. The years 1823–1824 in Marienbad and Weimar, [w:] „Germano-Slavica. A Canadian journal of Germanic and Slavic comparative studies”, t. 4, nr 6 (jesień), Waterloo, Ontario 1984, s. 321–330.

Urzidil, Johannes, Goethe in Böhmen (1932/1962), wyd. 3, Zürich, München 1981.

 

Źródła online

Wielojęzyczny serwis internetowy Towarzystwa im. Marii Szymanowskiej w Paryżu (Société Maria Szymanowska), http://www.maria-szymanowska.eu/index-de

Gwizdalanka, Danuta, Maria Szymanowska, [w:] „MUGi Musik und Gender im Internet”, Hochschule für Musik und Theater Hamburg, https://mugi.hfmt-hamburg.de/old/A_lexartikel/lexartikel.php%3Fid=szym1789.html

Jablonski, Jasmin, Szymanowska, Maria, [w:] „Europäische Instrumentalistinnen des 18. und 19. Jahrhunderts”, 2011, [na portalu:] „Sophie Drinker Institut für musikwissenschaftliche Frauen- und Geschlechterforschung”, https://www.sophie-drinker-institut.de/szymanowska-maria

Leung, Jacqueline, Maria Szymanowska – The Polish Pioneer, [w:] „Revisiting History”, t. 5, wiosna 2017, [na portalu:] „Piano Performer Magazine” (z przykładowym nagraniem), http://magazine.pianoperformers.org/revisiting-history-maria-szymanowska-the-polish-pioneer/

Stolarzewicz, Maria, Goethe‘s connections with Maria Szymanowska and her sister Kazimiera Wołowska. Several comments, 2014, http://www.maria-szymanowska.eu/pub/files/Maria_Stolarzewicz.pdf

Zabieglińska, Sylwia, Maria Szymanowska 1789-1831 (wersja angielska i polska), [w:] „Dziedzictwo Muzyki Polskiej”, https://portalmuzykipolskiej.pl/en/osoba/6777-Maria-Szymanowska

(Dostęp do źródeł online i linków w przypisach: wrzesień 2021 r.)

Mediateka
  • Zdj. nr 1: Szymanowska, 1816

    Zofia Woyno (ok. 1810-1830), Portret pianistki Marii Szymanowskiej, miniatura, 1816, gwasz, ołówek na papierze, 14 x 10,4 cm, nr inw. Min.628 MNW, Muzeum Narodowe w Warszawie
  • Zdj. nr 2: Serenada dla Antoniego Radziwiłła, 1819

    Maria Szymanowska, Serenada na fortepian i wiolonczelę dedykowana Jego Wysokości księciu Antoniemu Radziwiłłowi, Breitkopf & Härtel, Lipsk 1819, Biblioteka Narodowa w Warszawie
  • Zdj. nr 3: Marienbad ok. 1815

    Pawilon krzyżowy w Marienbadzie, ok. 1815 r., frontyspis, [w:] Franz Satori, Oesterreichs Tibur, oder Natur- und Kunstgemählde aus dem oesterreichischen Kaiserthume, Wiedeń 1819, Österreichische Natio...
  • Zdj. nr 4: Marienbad ok. 1820

    Widok Marienbadu, ok. 1820 r., miedzioryt, 8 x 13 cm, arkusz tytułowy, [w:] Liste der angekommenen respectiven Brunnengäste zu Marienbad im Jahre 1823, Eger 1823
  • Zdj. nr 5: Marienbad ok. 1820

    Ludwig Ernst von Buquoy (1783-1834), Widok Marienbadu, ok. 1820 r., miedzioryt kolorowany, 28,5 x 44 cm
  • Zdj. nr 6: Goethe, 1823

    Orest Adamowicz Kiprenski (1782-1836), Portret Johanna Wolfganga von Goethego, Marienbad 1823, litografia, wykonana na podstawie rysunku ołówkiem
  • Zdj. nr 7: Goethe, 1823/1826

    Henri Grévedon (1776-1860), Portret Johanna Wolfganga von Goethego, Paryż 1826, litografia, wykonana na podstawie rysunku Oresta Adamowicza Kiprenskiego (1782-1836) w 1823 r., nr inw. his-Port-G-0077,...
  • Zdj. nr 8: Goethe, 1828

    Joseph Karl Stieler (1781-1858), Johann Wolfgang von Goethe, 1828, olej na płótnie, 78 x 63,8 cm, nr inw. WAF 1048, Bayerische Staatsgemäldesammlungen – Neue Pinakothek München
  • Zdj. nr 9: Dom Brösigków, ok. 1821

    Autor nieznany, Dom Brösigków (Pałac Klebelsberga) w Marienbadzie, ok. 1821 r., litografia kolorowana, 44,9 x 65,1 cm, Klassik Stiftung Weimar
  • Zdj. nr 10: Ulrike von Levetzow, ok. 1821

    Autor nieznany, Theodore Ulrike Sophie von Levetzow, ok. 1821 r., pastel, 43,4 x 33,5 cm, Klassik Stiftung Weimar
  • Zdj. nr 11: Szymanowska, 1825

    Aleksander Kokular, Portret Marii Szymanowskiej, 1825, olej na płótnie, nr inw. K.839, Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie
  • PDF nr 1: Lista kuracjuszy w Marienbadzie, 1823

    Liste der angekommenen respectiven Brunnengäste zu Marienbad im Jahre 1823, Eger 1823 (bez strony tytułowej), Herzogin Anna Amalia Bibliothek Weimar
  • PDF nr 2: Kurjer Warszawski, 1822

    Nowości Warszawskie, [w:] „Kurjer Warszawski”, nr 77, 31 marca 1822 r., s. 1, Biblioteka Jagiellońska w Krakowie
  • PDF nr 3: Kurjer Warszawski, 1823

    Nowości Warszawskie, [w:] „Kurjer Warszawski”, nr 183, 3 sierpnia 1823 r., s. 1, kolumna 2, Biblioteka Jagiellońska w Krakowie
  • PDF nr 4: Allgemeine musikalische Zeitung, 1824

    Nachrichten. Leipzig, vom Michael 1823 bis zum März 1824, [w:] „Allgemeine musikalische Zeitung”, nr 13, 25 marca 1824 r., kolumna 204, Münchner Digitalisierungs-Zentrum
  • PDF nr 5: Journal für Literatur, Kunst, Luxus und Mode, 1823

    Madam Szymanowska – zu Weimar, [w:] „Journal für Literatur, Kunst, Luxus und Mode”, rocznik 38, nr 109, listopad 1823 r., s. 889–892, Klassik Stiftung Weimar
  • PDF nr 6: Kurjer Warszawski, 1824

    Nowości Warszawskie, [w:] „Kurjer Warszawski”, nr 14, 16 stycznia 1824 r., s. 1, kolumna 1 i nast., Biblioteka Jagiellońska w Krakowie