Andrzej Vincenz

Prof Andrzej Vincenz, Wrocław w 1989 r.
Prof Andrzej Vincenz, Wrocław w 1989 r.

Andrzej Vincenz niewątpliwie był poliglotą. Płynnie władał niemieckim, francuskim, angielskim, ukraińskim, włoskim, rumuńskim, rosyjskim. Posługiwał się czeskim, serbskochorwackim, a nawet albańskim. Perfekcyjnie opanował łacinę i miał solidne podstawy greki. Dzięki półrocznemu pobytowi w klasztorze greckokatolickim w Walii pod koniec lat 50-tych (zatrudniony tam jako sekretarz przeora) znał starocerkiewnosłowiański. Poznał dialekt huculski. Jeszcze w ostatnich latach życia uczył się nowego języka – hiszpańskiego.

Prowadząc katedrę językoznawstwa na slawistyce w Getyndze, coraz więcej uwagi skupia na zagadnieniach etymologii i onomastyki. Inicjuje zakrojoną na szeroką skalę pracownię badań nad niemieckimi zapożyczeniami w języku polskim. Projekt wieńczy wydana przez następcę prof. Gerda Hentschela, publikacja internetowa.

Andrzeja Vincenza absorbowało językoznawstwo, jednakże żywo interesował się również literaturą oraz życiem politycznym. Mieszkając w Niemczech nie traci kontaktu z paryską „Kulturą“. Na jej łamach sporadycznie publikuje teksty, najczęściej związane z tematyką ukraińską. 

Zajmowała go starsza poezja. W 1989 r. w Zakł. Narodowym im. Ossolińskich wydał obszerną antologię pt. „Helikon sarmacki, wątki i tematy polskiej poezji barokowej“, opatrując ją obszernym wstępem i komentarzami. Przez 30 lat (1978-2008) Andrzej Vincenz zasiada w jury Nagrody Kościelskich. Pod tym kątem śledzi poczynania młodych polskich pisarzy i poetów.

Bezgranicznie oddany spuściźnie literackiej swego ojca. Powojenna recepcja twórczości Stanisława Vincenza nie byłaby prawdopodobnie możliwa bez starań żony pisarza Ireny oraz syna Andrzeja Vincenza – inicjatorów wydań i ich pierwszych redaktorów. Trzy z czteroksiągu epopei huculskiej „Na wysokiej połoninie“ Stanisława Vincenza ukazały się po wojnie, w emigracyjnym wydawnictwie „Oficyna Poetów i Malarzy“ w Londynie („Zwada“ w OPiM w 1970 r., „Listy z nieba“ w OpiM w 1974 r., „Barwinkowy wianek“ w OpiM w 1979 r.), potem w Polsce (w wydawnictwie „Pogranicze“). Publikacje emigracyjne możliwe były dzięki datkom przyjaciół i miłośników twórczości pisarza z całego świata. Wraz z matką Ireną Andrzej Vincenz nawiązał kontakty z wydawnictwami w Polsce i zagranicą. Owocem były edycje zbiorów esejów Stanisława Vincenza („Tematy żydowskie“ w OpiM, Londyn 1977, „Z perspektywy podróży“, Kraków, Znak 1980, „Po stronie dialogu“, PIW 1983, „Powojenne perypetie Sokratesa“, Kraków, Znak 1985). Kolejne wydania książek ojca Andrzej Vincenz opatruje słownikami, pisze wstępy i posłowia.

Przez mieszkanie Andrzeja Vincenza w Heidelbergu oraz instytuty slawistyki w Heidelbergu, a potem w Getyndze przewijają się liczni, przede wszystkim polscy, naukowcy i intelektualiści. Andrzej Vincenz służy pomocą, wskazówkami i kontaktami. Organizuje konferencje i sympozja, zaprasza do Niemiec na wykłady i badania naukowe kolegów z Polski. Sam niezwykle skromny, wielokrotnie podejmuje starania o uhonorowanie wybitnych twórców. Bacznie obserwuje rozwój sytuacji politycznej, wspierając dążenia do obalenia komunizmu w Europie Środkowej i Wschodniej. Jest orędownikiem zbliżenia polsko-ukraińskiego. 

Mediateka
  • Andrzej Vincenz z Janem Białostockim, 1925 r.

    Andrzej Vincenz z Janem Białostockim, 1925 r.
  • Andrzej Vincenz, zdjęcie portretowe z r. 1938

    Andrzej Vincenz, zdjęcie portretowe z r. 1938
  • Andrzej Vincenz, Edinburgh, 1941 r.

    Edinburgh, VII, 1941 r.: I. Brygada Pancerna gen. Maczka. Andrzej Vincenz z prawej.
  • Quackenbrück, lipiec 1945 r., przed Redakcją "Dziennika Żołnierza"

    Quackenbrück, lipiec 1945 r., przed Redakcją "Dziennika Żołnierza"
  • Andrzej Vincenz, zdjęcie portretowe z r. 1946

    Andrzej Vincenz, zdjęcie portretowe z r. 1946
  • Andrzej Vincenz, zdjęcie portretowe z r. 1947

    Andrzej Vincenz, zdjęcie portretowe z r. 1947
  • Andrzej Vincenz, La Combe de Lancey, 1951 r.

    La Combe de Lancey, IX, 1951 r.: Stanisław Vincenz, Andrzej Vincenz, Irena Vincenz, Czeslaw Milosz.
  • Andrzej Vincenz z Ireną Vincenzową, 1986 r.

    Andrzej Vincenz z Ireną Vincenzową, 1986 r.
  • Andrzej Vincenz, Chexbres, Szwajcaria, 1988 r.

    Irena Vincenz, Andrzej Vincenz, Richard Aeschlimann, Józef Czapski, Czeslaw Milosz.
  • Andrzej Vincenz, Neapol, 1989 r.

    Neapol, 1989 r.: Z lewej prof. Andrzej Vincenz, pośrodku prof. Ihor Sevcenko
  • Andrzej Vincenz, Lublin, 2001 r.

    Andrzej Vincenz na konferencji "Stanisław Vincenz - humanista XX wieku" w Lublinie, 2001 r.
  • Andrzej Vincenz, Heidelberg, 2003 r.

    Heidelberg, 2003 r.: prof. Andrzej Vincenz i prof. Theodor Mackiw
  • Andrzej Vincenz, Heidelberg 2007 r.

    Andrzej Vincenz, Heidelberg 2007 r.
  • Andrzej Vincenz, La Combe 2007 r.

    Andrzej Vincenz, La Combe 2007 r.
  • Andrzej Vincenz, La Combe de Lancey, 2007 r.

    La Combe de Lancey, 2007 r.: Andrzej Vincenz i Paul Perroud.
  • Andrzej Vincenz, Paryż 2008 r.

    Andrzej Vincenz, Paryż 2008 r.
  • Andrzej Vincenz, Grenoble 2008 r.

    Andrzej Vincenz, Grenoble 2008 r.