Bolesław Zawalicz-Mowiński
Płk. dr inż. Bolesław Zawalicz-Mowiński (1903-1993) ps. „Zawalicz”, „Gończ”, „Witold”, „Stef” i „Dyrektor”.
I. Pomiędzy wojnami
Bolesław Zawalicz-Mowiński urodził się 05 czerwca 1903 r. w małej miejscowości Skrzeszewo w powiecie Kartuskim. Dzieciństwo spędził w majątku rodziców, którzy zadbali o jego edukację. Przebywając w rodzinnym domu zaangażował się w pracę niepodległościową w strukturach Polskiej Organizacji Wojskowej we Włocławku (POW). Otrzymał za nią Medal Niepodległości i Honorową Odznakę Frontu Pomorskiego. Z początkiem 1920 r. zaciągnął się do szwadronu 1 Pułku Ułanów Krechowieckich. Służbę jednak przerwał ze względu na egzamin maturalny. Po zdaniu matury zaciągnął się do 25 Pułku Ułanów z którym walczył podczas wojny polsko-bolszewickiej. W wyniku odniesionych ran opuścił jednostkę i wrócił do rodzinnego domu. Za udział w walkach otrzymał Medal za Wojnę 1918-1920 - Polska Swemu Obrońcy.
Po powrocie do zdrowia zdecydował się podjąć studia z nauk rolnych. W Poznaniu odbył roczną praktykę po której kontynuował naukę na Uniwersytetach w Królewcu i Bonn. Z czasem zawiesił studia i zaciągnął się do służby w Wojsku Polskim. W 1923 r. otrzymał przydział do 9 Pułku Strzelców Konnych a następnie otrzymał skierowanie do Szkoły Podchorążych Kawalerii w Suwałkach. Po jej ukończeniu otrzymał awans plutonowego podchorążego. W 1924 r. został przeniesiony do rezerwy kadrowej Wojska Polskiego. Po przejściu do „cywila” powrócił do przerwanych studiów, które ukończył w 1926 r. w Królewcu i zajął się zarządzaniem rodzinnym majątkiem. W 1928 r. po dwuletniej praktyce obronił pracę doktorską otrzymując stopień doktora inżyniera rolnictwa. W międzyczasie uczestniczył w szkoleniu rezerwy kadrowej, które przyniosły mu kolejne awans do stopnia wachmistrza podchorążego a w 1928 r. awans na stopień oficerski – podporucznika rezerwy kawalerii.
W 1929 r. zdecydował się przenieść z rodzinnego Skrzeszewa do miejscowości Trzemeszno w powiecie Mogilno, gdzie kupił majątek ziemski. Na terenie miasteczka zaangażował się w działalność społeczną w Związkach Rolniczych, Związku Oficerów Rezerwy oraz Organizacji Zjednoczenia Narodowego (OZN) w Mogilnie.
W międzyczasie otrzymał kolejny awans na porucznika rezerwy kawalerii. Niezależnie od tego w latach 1937-1938 był wójtem Trzemeszna a w 1938 r. kandydował na posła do Sejmu V kadencji z okręgu 99 – Inowrocławskiego, jako niezależny kandydat – rolnik. Zaangażował się również w działalność redakcyjną tygodnika „Kosynier”, który ukazywał się na terenie gminy. Uczestniczył w inicjowaniu Kółek Rolniczych na terenie Wielkopolski i realizował się jako „pionier” polskiej wsi. Jeszcze w 1938 r. uczestniczył w Trzemesznie w obchodach tygodnia Ligii Przeciwlotniczej i Przeciwgazowej (LOPP) podczas której organizował manifestację na cześć zajęcia Zaolzia. Z początkiem 1939 r. zdecydował się powrócić do czynnej służby wojskowej. Po przeszkoleniu otrzymał awans na dowódcę szwadronu. Kilkadziesiąt dni przed wybuchem II wojny światowej otrzymał awans na stopień rotmistrza rezerwy kawalerii.