„Młody Polak w Niemczech” (1930–1939)

Strona tytułowa czasopisma „Młody Polak w Niemczech“, nr 2, maj 1930 r.
Strona tytułowa czasopisma „Młody Polak w Niemczech“, nr 2, maj 1930 r.

Znaczenie młodzieży dla Związku Polaków w Niemczech
 

Początkowo młodzież polska miała dla ZPwN tylko pragmatyczne znaczenie – typowe dla tego rodzaju organizacji, stowarzyszeń i związków, którym chodzi głównie o utrzymanie się przy życiu i zapewnienie swojej przyszłości. Szczególnie w kontekście liczby członków Związku w porównaniu do szacowanej liczby polskiej ludności w Rzeszy Niemieckiej, Związek był bardzo zainteresowany pozyskaniem polskiej młodzieży do pracy w stowarzyszeniu: W latach 20. XIX w. mieszkało w Niemczech około 1,5 miliona Polek i Polaków, z czego w 1924 roku prawie 32 000 to zarejestrowani członkowie ZPwN, podczas gdy w 1930 roku liczba ta osiągnęła najwyższy poziom, wynosząc 45 000 osób[10]. Czynne wspieranie polskiej kultury i języka polskiego oraz poczucia przynależności do narodu polskiego przez ZPwN wynikało jednak nie tylko z liczby należących do niego osób, lecz także z obawy o ich „wynarodowienie”:

„Wszyscy jesteśmy zagrożeni [wynarodowieniem – przypis autorki] i dlatego powinniśmy zapobiegać zobojętnieniu, ba, walczyć z wynarodowieniem. I to nie tylko młodego pokolenia. Wynarodowienie, to strata dwóch prawowitych elementów: poczucia narodowego i języka”[11].

W swoim obszernym artykule poświęconym celom i zadaniom młodzieży polskiej w Niemczech, Walenty Biedka, prezes Dzielnicy III ZPwN w latach 1929–1931, tak podsumował znaczenie a także wizję Związku dotyczącą młodych Polek i Polaków: Według idealnych wyobrażeń Związku młodzież polska powinna być wykształcona, pobożna, aktywna sportowo a także zorganizowana w polskich stowarzyszeniach. Poza tym powinna rozwijać się w duchu głębokiej miłości do polskiej kultury i literatury oraz do języka polskiego, aby z czasem móc zagwarantować wartościowych przedstawicieli Polaków w Niemczech[12]. Było to kluczowe dla zapewnienia kontynuacji działalności ZPwN również w przyszłości.

 

Natalia Kubiak, czerwiec 2020 r.

 

[10] Por. P. O. Loew, Wir Unsichtbaren, s. 132; por. także A. Poniatowska, Organizacja Związku Polaków w Niemczech, s. 39.

[11] Ks. E. Forycki, Na progu nowego stulecia. Kim byliśmy? Kim jesteśmy? Ku czemu dążymy?, [w:] „Polak w Niemczech”, 1972, s. 1 i nast.

[12] Por. W. Biedka, Cel i zadania młodzieży polskiej w Niemczech, [w:] „Młody Polak w Niemczech”, 1932, nr 2/3, s. 2 i nast.

Mediateka
  • Zdj. nr 1: „Mały Polak w Niemczech” z 1933 r.

    Strona tytułowa czerwcowego numeru czasopisma dla dzieci do 14 roku życia, dodatek do organu Związku Polaków w Niemczech.
  • Zdj. nr 2: „Młody Polak w Niemczech” z 1930 r.

    Strona tytułowa pierwszego wydania z kwietnia z dopiskiem w podtytule wskazującym na poprzednie pismo młodzieżowe „Zdrój”.
  • Zdj. nr 2.1: „Mały Polak w Niemczech”

    Różne okładki magazynu dla dzieci.
  • Zdj. nr 3: Ilustracje Janiny Kłopockiej

    Grafiki autorstwa Janiny Kłopockiej, która zaprojektowała również znak Rodło.
  • Bild 4: „Młody Polak w Niemczech” von 1931

    Wzór haftu na serwetkę we wrześniowym numerze jako przykład rękodzieła i instrukcji rzemieślniczych w czasopiśmie dla młodzieży.
  • Zdj. nr 5: „Młody Polak w Niemczech” z 1930 r.

    Ilustrowany wiersz „Wiosna” w majowym numerze.
  • Zdj. nr 6: „Młody Polak w Niemczech” z 1938 r.

    Strona tytułowa lipcowo-sierpniowego numeru z symbolem Ruchu Harcerstwa Polskiego w Niemczech – znakiem Rodła w centrum.
  • Zdj. nr 7: „Młody Polak w Niemczech” z 1935 r.

    Krzyżówka w styczniowym numerze.
  • Zdj. nr 8: „Młody Polak w Niemczech” z 1938 r.

    Polska kolęda „Lulajże, Jezuniu” w grudniowym numerze.
  • Zdj. nr 5: „Młody Polak w Niemczech” z 1936 r.

    Strona tytułowa sierpniowego numeru z fotografią Józefa Piłsudskiego upamiętniającą Bitwę Warszawską (zwaną też „Cudem nad Wisłą”).
  • Zdj. nr 10: „Młody Polak w Niemczech” z 1931 r.

    Pierwsza strona pisma nr 11/12 z oświadczeniem redakcji dotyczącym przeciwności z jakimi musiano się mierzyć oraz opóźnień w wydaniu pisma.
  • Zdj. nr 11: „Młody Polak w Niemczech” von 1934

    Strona tytułowa kwietniowego numeru z apelem do młodzieży polskiej w Niemczech o podwojenie czytelnictwa „Młodego Polaka w Niemczech”.
  • Zdj. nr 12: „Młody Polak w Niemczech” z 1938 r.

    Strona tytułowa lutowego numeru. Apel z okazji Kongresu Polaków w Niemczech, który odbył się w Berlinie 6 marca 1938 r.
  • Zdj. nr 13: „Młody Polak w Niemczech”

    Różne strony tytułowe magazynu młodzieżowego.
  • Młody Polak w Niemczech

    Przegląd drukowania, wydawnictwa, edycji i administracji.