Andrzej Szczypiorski
Bibliografia, wybór
- 1961 Czas przeszły
- 1966 Podróż do krańca doliny
- 1971 Msza za miasto Arras
- 1983 Z notatnika stanu wojennego
- 1986 Początek
- 1990 Amerykańska whiskey i inne opowiadania
- 1991 Noc, dzień i noc
- 1994 Autoportret z kobietą
- 1999 Gra z ogniem
Biograficzne uzupełnienia
Andrzej Szczypiorski walczył nie tylko o polsko-niemieckie porozumienie i pojednanie. Starał się również o zbliżenie polsko-izraelskie w “Towarzystwie Przyjaźni Polsko-Izraelskiej” (TPPI).
“Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży”, której Szczypiorski był przewodniczącym, przyznaje od 2000 roku “Nagrodę im. Andrzeja Szczypiorskiego” osobom, “które miały znaczący wpływ na wprowadzenie zmian społecznych w swoim otoczeniu”.
W roku 2007 Telewizja Polska wyemitowała kolejny odcinek lubianej serii historycznych filmów dokumentalnych “Errata do biografii”. Tym razem bohaterem odcinka był Andrzej Szczypiorski. Film opowiada między innymi o współpracy Szczypiorskiego ze Służbą Bezpieczeństwa od roku 1955. Filmowcy opierają swoje tezy na aktach Instytutu Pamięci Narodowej.
Z akt wynika, że Andrzej Szczypiorski jako aktywny pracownik Służby Bezpieczeństwa miał główne zadanie ściągnąć z powrotem z Londynu do Polski swojego ojca, Adama Szczypiorskiego, jednego z wiodących polityków Polskiej Partii Socjalistycznej na emigracji. Władza komunistyczna w Polsce chciała fakt powrotu prominentnego emigranta wykorzystać propagandowo. Korespondencja syna zawierała wizję zjednoczonej rodziny, zapewnienia o zabezpieczonej przyszłości w Warszawie i miała na celu przekonanie ojca do zalet życia w komunistycznej Polsce. Plan ściągnięcia ojca był koordynowany przez Służbę Bezpieczeństwa. Andrzejowi Szyczypiorskiemu rzeczywiście udało się nakłonić ojca do powrotu, jeszcze w 1955 roku Adam Szczypiorski wylatuje z Londynu do Warszawy. Prowadzone działania i zaangażowanie Andrzeja Szczypiorskiego były wysoko oceniane przez urzędników UB. Szczypiorski sam miał wyrazić życzenie pracy dla dypolmacji polskiej. W 1956 roku Andrzej Szczypiorski objął stanowisko w attaché kultury PRL w Kopenchadze. Było to swojego rodzaju wyróżnienie za dobrą współpracę z UB. W Kopenchadze pracował do 1958 roku. W aktach IPNu znajdują się zapiski o tym, że powrót ojca Szczypiorskiego nie jest końcem współpracy z Urzędem Bezpieczeństwa. Zachowało się 9 sprawozdań z późniejszych rozmów Andrzeja Szczypiorskiego z ojcem. W nich Andrzej Szczypiorski opisuje nie tylko swojego ojca, ale także stan polskiej emigracji i napięcia pomiędzy poszczególnymi grupami emigrantów.
Adam Gusowski, grudzień 2013 r.
Źródła:
Encyklopedia PWN
Instytut Pamięci Narodowej IPN
Dom spotkań im. Andrzeja Szczypiorskiego w Sachsenhausen
Krzysztof Kurek z Polskiej Fundacji Dzieci i Młodzieży w Warszawie
Niemiecka Biblioteka Narodowa