Zbieracz, fizyk, przedsiębiorca: Tomasz Niewodniczański

Za zasługi w udostępnianiu ważnych dzieł kultury polskiej Uniwersytet w Trewirze w 1991 r. przyznał Tomaszowi Niewodniczańskiemu tytuł doctora honoris causa. Wyższa Szkoła Politechniczna w Karlsruhe nadała mu w 1999 r. godność honorowego senatora. W 1993 r. został odznaczony Federalnym Krzyżem Zasługi na wstędze. W 1998 r. uhonorowano Tomasza Niewodniczańskiego Komandorią Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. W 2002 r. otrzymał Krzyż Zasługi Pierwszej Klasy Republiki Federalnej Niemiec. W 2004 r. został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Republiki Litwy. W 2009 r. otrzymał Krzyż Wielki Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polski. Również w 2009 r. wraz z żoną Marie-Luisę został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis“.    

Tomasz Niewodniczański zmarł 03.01.2010 r. Spoczął na cmentarzu w Bitburgu. Jego nagrobek zgodnie z życzeniem zdobi napis: „Zbieracz, fizyk, przedsiębiorca“.

Joanna de Vincenz, maj 2018 r.

Literatura:

Ausstellungskatalog „Ich bin gesund und fühle mich wohl“: Briefe polnischer Häftlinge aus den deutschen Konzentrationslagern; [Katalog zur Ausstellung aus der Sammlung Thomas Niewodniczański ; Ausstellung des Geschichtsvereins Prümer Land e.V. in der Kundenhalle der Kreissparkasse Bitburg-Prüm in Prüm] / Hrsg. Thomas Niewodniczański [Übers. Marie-Luise Niewodniczańska], Prüm 2009.  

Brückenschlag – Polnische Geschichte in Karten und Dokumenten: vom 18. April bis 8. Juni 2002. Staatsbibliothek zu Berlin Preussischer Kulturbesitz / Ausstellung des deutsch-polnischen Sammlers Tomasz Niewodniczański, 2002. 

Danzig, alte Stadtansichten, Landkarten, Dokumente. Auswahl aus der Sammlung. 

Tomasz Niewodniczański. Ausstellung Deutsches Polen-Institut Darmstadt, Haus Deiters, 13. Oktober – 17. November 2000 / Hrsg. Deutsches Polen-Institut Darmstadt. Ausstellung und Katalog Kriemhild Kern und Matthias Kneip.

Imago Germaniae: Das Deutschlandbild der Kartenmacher in fünf Jahrhunderten, aus der Kartenabteilung der Staatsbibliothek zu Berlin – Preußischer Kulturbesitz und der Collection Niewodniczański, Bitburg. Katalog der Ausstellung in der Staatsbibliothek zu Berlin, 23. September bis 9. November 1996 / Ausstellung und Katalog: Lothar Zögner. Mit einer Einführung von Joachim Neumann.

Mickiewicziana w zbiorach Tomasza Niewodniczańskiego w Bitburgu“, Deutsches Polen-Institut Darmstadt, t. I Warszawa, 1989 r, t. II Warszawa, 1993 r.

Polen: kurze Geschichte einer langen Geschichte; mit Illustrationen aus der Sammlung Tomasz Niewodniczański; im Hessischen Landesmuseum Darmstadt, 30. April – 18. Juli 2004 / Ausstellung „Imago Poloniae“ / Hrsg. Dieter Bingen, Peter Oliver Loew, Deutsches Polen-Institut, Darmstadt 2004.

Doktor Niwo. Z Tomaszem Niewodniczańskim rozmawia Włodzimierz Kalicki. Gazeta Wyborcza, 23.07.2007.   

Kobos, Andrzej Michał: Polska Akademia Umiejętności, Tom XI, 2012, str. 149–192.

Skibinska, Joanna: Zu Besuch beim Sammler Tomasz Niewodniczański. Porträt. Z wizytą u kolekcjonera Tomasza Niewodniczańskiego. Portret. W: Dialog. Deutsch-Polnisches Magazin Nr. 72–73 (2005/2006), str. 107–115.