Waplewscy patrioci. Stanisław Sierakowski i jego żona, Helena

Helena i Stanisław Sierakowscy, zdjęcie ślubne, 1910 r.
Helena i Stanisław Sierakowscy, zdjęcie ślubne, 1910 r.

Sierakowski cieszył się dużym zaufaniem społeczności polskiej. Powierzano mu kolejne funkcje. W 1923 roku wybrano go do sejmu pruskiego (zasiadał w nim do grudnia 1924 roku). Wielokrotnie zabierał głos na forum parlamentu. W lutym 1923 roku on oraz drugi z polskich posłów, Jan Baczewski złożyli interpelację w sprawie szkolnictwa polskiego w Niemczech. Od 1923 roku był członkiem Rady Naczelnej Związku Polskich Organizacji i Towarzystw Szkolnych.

Utworzenie centralnej organizacji Polaków w Niemczech było ważnym aktem. Pozwoliło na złączenie rozproszonych po Niemczech polskich organizacji, stworzenie wspólnej polityki wobec niemieckiego państwa. Władze ZPwN od początku szukały też sojuszników w przedstawicielach innych mniejszości. Z inicjatywy S. Sierakowskiego i J. Baczewskiego w Waplewie Wielkim doszło latem 1923 roku do spotkania z delegatami organizacji duńskich i serbsko-łużyckich. 26 stycznia 1924 roku w wyniku tych rozmów zorganizowano w Berlinie zjazd i powołano do życia nową organizację, Związek Mniejszości Narodowych. Uczestniczyli w nim obywatele Niemiec: Polacy, Duńczycy, Serbołużyczanie, Fryzowie, Czesi (zaproszeni na posiedzenie Litwini nie przybyli, dołączyli dopiero w 1927 roku). Prezesem nowej organizacji został Stanisław Sierakowski (po jego rezygnacji z tej funkcji w 1934 r. wybrano Duńczyka, Ernsta Christiansena). Organem medialnym Związku był miesięcznik „Kulturwille“ (od 1925 r. „Kulturwehr“). Redaktorem pisma został dziennikarz, pisarz i polityk z Górnych Łużyc, Jan Skala. Właścicielem i wydawcą był prezes Związku, Stanisław Sierakowski. Miesięcznik szybko stał się ważnym forum informacji i wymiany doświadczeń mniejszości narodowych w Niemczech.

Pozycję Polaków w Niemczech próbował Sierakowski wzmocnić także na arenie międzynarodowej. Od 1924 roku reprezentował mniejszość polską w Lidze Narodów, z racji pełnionej funkcji zaproszono go rok później do udziału w organizacji Kongresu Mniejszości Narodowych w Europie. Protestował m.in. przeciwko hasłom rewizji postanowień Traktatu wersalskiego i zabiegał o zaproszenie na konferencję przedstawicieli innych mniejszości lub grup narodowych zamieszkałych w Niemczech, jak Serbołużyczan, Fryzyjczyków czy Litwinów.

Działalność społeczno-polityczną S. Sierakowski finansował z prywatnych środków. Jego aktywność oraz żony Heleny na rzecz Polaków w Niemczech była uważnie śledzona przez władze niemieckie. W drugiej połowie lat 90. XX wieku ukazał się po polsku i niemiecku obszerny wybór niemieckich dokumentów na temat statusu mniejszości i ich działalności w latach 1920-1939. Aktywność małżeństwa Sierakowskich zajmuje tam wiele miejsca. Ściągała na nich niechęć nie tylko władz niemieckich, ale i prasy.

Mediateka
  • Helena i Stanisław Sierakowscy

    Zdjęcie ślubne
  • Zajęcia szkolne rodzeństwo Sierakowskich

  • Waplewo, elewacja frontowa

    Widok z przodu, lata 1920.
  • Waplewo

    Widok od strony ogrodu, lata 20. XX w.
  • Waplewo

    Widok z boku, lata 20. XX w.
  • Helena Sierakowska z dziećmi

    Na ławce przed domem.
  • Wyjazd Sierakowskich z Waplewa

  • Widok panoramiczny

    Dostęp do nieruchomości
  • Widok wnętrza 1

  • Widok na salon

  • Schody

  • Stolik do herbaty

  • Grupa miejsc siedzących

  • Schody z trofeami myśliwskimi i figurą z brązu

    Waplewo 2017 - wnętrze pałacu
  • Stanisław und Helena Sierakowski - Hörspiel von "COSMO Radio po polsku" auf Deutsch

    In Zusammenarbeit mit "COSMO Radio po polsku" präsentieren wir Hörspiele zu ausgewählten Themen unseres Portals.