Polskie ofiary muru berlińskiego: Franciszek Piesik i Czesław Kukuczka

Franciszek Piesik (z lewej) i Czesław Kukuczka
Franciszek Piesik (z lewej) i Czesław Kukuczka, autor i data nieznani

Edit:

W sierpniu 2021 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu, na wniosek prokuratora Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Poznaniu, wydał Europejski Nakaz Aresztowania wobec obywatela Niemiec Manfreda N. – byłego oficera operacyjnego służby bezpieczeństwa NRD (Stasi). To właśnie on miał strzelać 29 marca 1974 roku na przejściu granicznym Friedrichstraße do Czesława Kukuczki, ciężko go raniąc i w rezultacie powodując jego zgon.

W komunikacie Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu czytamy:

„Ustalenia poczynione w toku śledztwa Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Poznaniu bezspornie wskazują, że na Czesława K. służba bezpieczeństwa NRD zastawiła pułapkę, z góry zakładając, że uniemożliwi się mu opuszczenie Berlina Wschodniego nawet za cenę jego życia. Śmiertelny strzał sprawca oddał podstępnie, bez ostrzeżenia, w plecy ofiary, w sposób pozwalający przewidzieć jej śmierć i w sytuacji, gdy pokrzywdzony nie stanowił żadnego zagrożenia. Czesław K. ładunku wybuchowego w istocie nie posiadał, zastrzelony został skrytobójczo, gdy opuszczał już teren Berlina Wschodniego, a dla nadania swym działaniom pozorów legalności władze wschodnioniemieckie posłużyły się mistyfikacją, pozorując fakt posiadania przezeń broni palnej, którą rzekomo groził funkcjonariuszom straży granicznej. Działania funkcjonariuszy Stasi zmierzały zatem do zapobieżenia przekroczeniu granicy przez Czesława K. za wszelką cenę, z pogwałceniem elementarnych praw człowieka i w imię realizacji założeń politycznych totalitarnego państwa. Akt ten stanowił w istocie egzekucję zrealizowaną bez wyroku sądowego.“[1]

To pierwszy taki nakaz wystawiony wobec obcokrajowca podejrzanego o zbrodnie komunistyczne.  Zarzutów nie będzie można natomiast postawić już Hansowi Sabathowi, szefowi grupy operacyjnej Stasi, który kierował akcją „unieszkodliwienia Kukuczki“. Zmarł on w 1986 roku.

 

Monika Stefanek, sierpień 2021

Mediateka
  • Miejsce pamięci Franciszka Piesika

    Zbliżenie na szlak muru berlińskiego
  • Czesław Kukuczka miejsce pamięci

    Bernauer Straße w Berlinie
  • Czesław Kukuczka z siostrą

    Zdjęcie z lat 60.
  • Czesław Kukuczka gra na trąbce

    Zdjęcie z lat 60.
  • Polnische Opfer der Berliner Mauer - Hörspiel von "COSMO Radio po polsku" auf Deutsch

    In Zusammenarbeit mit "COSMO Radio po polsku" präsentieren wir Hörspiele zu ausgewählten Themen unseres Portals.