Kossak, Wojciech
Kossak, Wojciech (Adalbert Ritter von Kossak), polski malarz, członek „szkoły monachijskiej“. W latach 1873-1876 student monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych (Akademie der Bildenden Künste München). Od 1895 roku, w pracowni w Charlottenburgu, pracował nad panoramą „Przejście wojsk Napoleona przez Berezynę“. W latach 1897-1902 tworzył dla cesarza Wilhelma II, malując w pracowni w Pałacu Monbijou w Berlinie. *31.12.1856 Paryż, †29.07.1942 Kraków. Syn malarza Juliusza Kossaka (1824-1899; w 1869 r. uczeń Franza Adama w Monachium), ojciec malarza Jerzego Kossaka (1886-1955), stryj pisarki i bojowniczki ruchu oporu Zofii Kossak-Szczuckiej (1889-1968). W latach 1871-1873 kształcił się w krakowskiej Szkole Rysunku i Malarstwa pod kierunkiem Władysława Łuszczkiewicza (1828-1900). Dnia 30.10.1873 roku wstąpił do Klasy Sztuki Antycznej Alexandra Strähubera (1814-1882) na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (Königliche Akademie der Bildenden Künste) w Monachium; studiował do 1876 roku u Sándora (Alexandra von) Wagnera (1838-1919) i Wilhelma Lindenschmita (1829-95). W latach 1877-1883 studiował w Paryżu, w École des beaux-arts u Léona Bonnata (1833-1922) i Alexandra Cabanela (1823-1889). W roku 1884 powrócił do Krakowa, ożenił się i przez następne dziewięć lat pracował we własnej pracowni. Od 1893 roku, wraz z lwowskim malarzem Janem Styką (1858-1925), pracował nad powstaniem panoramy bitwy pod Racławicami, rok później pokazanej publiczności we Lwowie, która obecnie znajduje się we Wrocławiu. W latach 1895-1896, wraz z Julianem Fałatem (1853-1929, członek „szkoły monachijskiej“), pracował w Berlinie nad panoramą „Przejście wojsk Napoleona przez Berezynę“. Od 1897 roku utrzymywał w Charlottenburgu własną pracownię, udostępnioną mu przez cesarza Wilhelma II w mieszczącym się w Pałacu Monbijou Muzeum Hohenzollernów, gdzie w kolejnych latach tworzył na zlecenie cesarza portrety i obrazy batalistyczne. Austriackim tytułem szlacheckim posługiwał się przede wszystkim w Berlinie. Zmiana nastrojów politycznych w Berlinie po 1900 roku oraz antypolska postawa cesarza w 1902 roku spowodowały, że Kossak wrócił do Krakowa. W 1900 roku wraz z malarzem Michałem Gorstkinem Wywiórskim (1861-1926, członek „szkoły monachijskiej“) udał się do Egiptu w celu zebrania materiałów do nowej panoramy. W latach 1903-1904 przebywał we Wiedniu, w latach 1905-1907 w Londynie. W 1914 roku został powołany do służby wojskowej w armii austriackiej. W 1915 roku przebywał w Warszawie, a od 1918 roku służył w wojsku polskim; ponadto, w latach 1915-1919, był profesorem malarstwa batalistycznego w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. W latach 1920, 1923 i 1924 przebywał w Paryżu; w latach 20. i 30. XX w. kilkakrotnie udawał się do USA w celu realizacji zleceń malarskich (portrety konne gwiazd filmowych). Był członkiem oraz zasiadał w zarządach towarzystw sztuki i stowarzyszeń artystów w Krakowie i Warszawie oraz laureatem licznych wyróżnień.
