Koniuszko, Wacław Józef

Koniuszko, Wacław Józef, polski malarz, członek „szkoły monachijskiej“. W latach 1882-1885 student monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych (Akademie der Bildenden Künste München). Chrzest dnia 01.10.1854 r. w Krakowie, †24.8.1900 tamże. Syn właściciela majątku. W latach 1866-1875 kształcił się w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie u Feliksa Szynalewskiego (1825-1892) i Władysława Łuszczkiewicza (1828-1900), w latach 1877-1879 u Jana Matejki (1838-1893). Dnia 04.02.1882 roku wstąpił do Klasy Technik Malarstwa (Technische Malklasse) na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (Königliche Akademie der Bildenden Künste) w Monachium, do 1885 roku studiował pod kierunkiem Sándora (Alexandra von) Wagnera (1838-1919). W roku 1882 oraz 1883 nagrodzony srebrnym medalem. Krótko po powrocie do Krakowa dotknęły go paraliż i choroba psychiczna, tak, że po kilku próbach musiał zrezygnować z malowania. W 1894 roku ponownie pobierał lekcje malarstwa, tym razem pod kierunkiem Leona Wyczółkowskiego (1852-1936). ­– Obszerny dorobek malarski Koniuszki powstały do roku 1885 w Krakowie i Monachium obejmuje portrety, pejzaże, widoki miast i sceny rodzajowe osadzone w krakowskich realiach i w scenerii podkrakowskich wsi. Jego sceny przedstawiające życie prostych rzemieślników czy biedoty miejskiej mają po części charakter społeczno-krytyczny, a po części – sentymentalny. Osadzona w warsztacie szewskim scena rodzajowa „Szewski poniedziałek“ lub „Czytanie ‚Czasu‘ w warsztacie“ powstała w 1881 roku cieszyła się niejednokrotnie dużym zainteresowaniem (1881, Muzeum Narodowe w Warszawie). Portrety i sceny z życia codziennego Żydów na krakowskim Kazimierzu, najczęściej rozgrywające się na tle architektury, głównie tamtejszej synagogi, nierzadko pod osłoną nocy, przywodzą na myśl tajemniczy i surrealistyczny świat. Koniuszko, podobnie jak Maurycy Gottlieb (1856-1879, członek „szkoły monachijskiej“), objawiał skłonność do symbolizmu. Wśród jego portretów znajdują się zarówno takie, które stanowią studium charakterów, jak i wizerunki pięknych kobiet, pokazujące przejście od realizmu „szkoły monachijskiej“ aż po naturalizm nacechowany światłem i kolorem (patrz zdjęcie tytułowe). Jego prace znajdują się między innymi w Muzeach Narodowych w Krakowie, Poznaniu i Warszawie, w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu, Muzeum Sztuki w Łodzi oraz w Muzeum Narodowym we Lwowie (obecnie Lviv).