Kazimirowski, Eugeniusz

Kazimirowski, Eugeniusz Marcin, polski malarz, członek „szkoły monachijskiej“. W roku 1897 student monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych (Akademie der Bildenden Künste München). *11.11.1873 Wygnanka na Podolu (obecnie na Ukrainie), †23.09.1939 Białystok. W latach 1892-1897 kształcił się w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem Floriana Cynka (1838-1912), Izydora Jabłońskiego (1835-1905, członek „szkoły monachijskiej“) i Władysława Łuszczkiewicza (1828-1900). Poza tym pobierał nauki w pracowniach Leona Wyczółkowskiego (1852-1936) i Teodora Axentowicza (1859-1938). W roku 1896 zdobył srebrny medal oraz stypendium Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie (obecnie Lviv). W 1897 roku udał się do Monachium, gdzie najpierw kształcił się w prywatnej szkole malarstwa Antona Ažbe (1862-1905). Dnia 18.05.1897 wstąpił do Klasy Malowania z Natury (Naturklasse) Johanna Caspara Hertericha (1843-1905) na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (Königliche Akademie der Bildenden Künste) w Monachium. W latach 1897-1898 studiował w prywatnej szkole malarstwa w Paryżu. W 1898 roku wrócił do Krakowa i kontynuował studia w pracowni Wyczółkowskiego. W 1900 roku odbył kurs w Akademii Św. Łukasza (Accademia di San Luca) w Rzymie. Często wyjeżdżał do Lwowa i Wilna w celu realizacji zleceń. Miesiące letnie spędzał z przyjaciółmi w wiejskich posiadłościach na Ukrainie i w okolicach Wilna, malując portrety i pejzaże; w 1910 roku odwiedził posiadłość mecenasa Aleksandra Lednickiego (1866-1934) w Katyniu (obecnie w Rosji) a w 1911 roku udał się z jego rodziną do Moskwy. Od 1915 roku był nauczycielem w seminarium nauczycielskim w Wilnie i scenografem w tamtejszych teatrach. Od 1936 roku mieszkał w Białymstoku. Zarówno jego spuścizna jak i większość prac malarskich pozostawionych w Krakowie i w Wilnie zaginęły w czasie II wojny światowej. – W Krakowie i w Monachium Kazimirowski tworzył głównie pejzaże i portrety. Jego wykonany w konwencji bliskiej międzynarodowej secesji „Portret pani z wyką“ (1910, patrz zdjęcie tytułowe) był już za jego życia często reprodukowany i jest uważany za najważniejsze dzieło artysty. Z kolei od czasu jego pobytu w Wilnie powstawały także obrazy scenograficzne i miejskie widoki. Wykonywał również polichromie w wielu kościołach i budynku lwowskiego dworca. W Białymstoku tworzył przede wszystkim cykle pejzaży z okolic Suwałk i Białowieży. Największy rozgłos przyniósł Kazimirowskiemu monumentalny „Obraz Jezusa Miłosiernego“ (1933-1934, znany także pod nazwą „Jezu, ufam Tobie“ lub „Obraz Miłosierdzia Bożego“, obecnie wyeksponowany na ołtarzu Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Wilnie [Vilniaus Dievo Gailestingumo šventovė]); Kazimirowski malował go od 1933 roku zgodnie z wizją siostry Marii Faustyny Kowalskiej (1905-1938; kanonizowana w roku 2000) i na zlecenie jej spowiednika, księdza Michała Sopoćki (1888-1975). Podczas trzydniowej uroczystości zakończenia roku świętego 1933-1934 obraz był prezentowany w Ostrej Bramie (Aušros Vartai) w Wilnie i później często kopiowany i reprodukowany, aczkolwiek większą popularnością w kościele katolickim cieszą się do dziś reprodukcje obrazu wykonanego przez Adolfa Kazimierza Hyłę (1897-1965) w 1943 i poprawionego w 1954 roku. Prace Kazimirowskiego znajdują się w Muzeum Narodowym w Warszawie oraz w Muzeum Historycznym w Białymstoku.

 

Wystawy zbiorowe: 1898-1914 Kraków, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych.

 

Literatura: Halina Stępień, Maria Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Materiały źródłowe, Warszawa 1994, s. 21, 44.

 

Źródła online:

Baza danych immatrykulacyjnych, Akademie der Bildenden Künste München, Księga immatrykulacyjna nr 3, 01682 Eugen Kazimirowski. Dostęp w Internecie: http://matrikel.adbk.de/matrikel/mb_1884-1920/jahr_1897/matrikel-01682

Biografia artysty na portalu Domu Aukcyjnego Altius, Warszawa. Dostęp w Internecie: http://www.altius.com.pl/index.php?aukcje_id=11&p=obiekty&obiekty_id=3434

Biografia artysty na stronie internetowej Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego pod adresem: http://www.faustyna-barmherzigkeit.com/maler-kazimirowski.htm

Tamże, informacja o dziele „Obraz Jezusa Miłosiernego“, pod adresem: http://www.faustyna-barmherzigkeit.com/bild-vom-barmherzigen-jesus.htm

4 prace artysty ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie na portalu Muzeum Cyfrowe. Dostęp w Internecie: http://cyfrowe.mnw.art.pl/dmuseion/results?q=Kazimirowski&action=SimpleSearchAction&mdirids=1&type=-2

5 prac artysty na portalu artyzm.com. Dostęp w Internecie: http://artyzm.com/e_artysta.php?id=745

 

Axel Feuß, grudzień 2018 r.