Polska Kafejka Językowa w Berlinie Pankow

Wszystko zaczęło się w 2008 roku w jednym z przedszkoli w berlińskiej dzielnicy Pankow. Agata Koch i Marta Kiszka, późniejsze inicjatorki powstania Polskiej Kafejki Językowej, prowadzały do niego swoje dzieci. Pewnego dnia zostały poproszone przez wychowawczynię o zorganizowanie kilku zabaw w języku polskim tak, aby w ten sposób pomóc odnaleźć się w grupie nowej dziewczynce. Język ojczysty dziecka, w tym przypadku polski, miał być pomocny w stworzeniu dobrej atmosfery, służącej zaaklimatyzowaniu się i integracji z rówieśnikami. Tak powstał prowadzony po polsku i niemiecku cykl spotkań z polskimi baśniami i legendami, zajęciami plastycznymi i tanecznymi, zakończony wspólnym gotowaniem pierogów z truskawkami.

Ogromny sukces tej inicjatywy zarówno wśród dzieci, jak i ich – w większości nie polskojęzycznych – rodziców oraz dziadków sprawił, że autorki zajęć zaczęły myśleć o stworzeniu miejsca, gdzie tego typu aktywności można by zaoferować cyklicznie. Chciały także pielęgnować i rozwijać dwujęzyczność swoich dzieci, a oferta w Berlinie nie była wówczas pod tym względem specjalnie bogata. Dodatkowo, z racji dalekich odległości, jakie są do pokonania między dzielnicami stolicy Niemiec, z niektórych zajęć dla dzieci i tak trudno było im korzystać. Podstawą inicjatywy od początku miała być zatem jej lokalność.

W 2012 roku, w Stadtteilzentrum Pankow pełniącym funkcję centrum sąsiedzkiego dzielnicy, udało się zorganizować pierwsze cykliczne spotkania odbywające się pod szyldem Polskiej Kafejki Językowej. „Właśnie tego mi brakowało: wspólnoty, która żyłaby wielorodnością jej członków, w wolności, suwerenności i równowadze, jako wartością dodaną, pozwalającą na dojście do głosu tożsamości każdego z osobna, doceniając ją“ – napisała na swoim blogu Agata Koch, z wykształcenia germanistka, lektorka i tłumaczka języka niemieckiego, wspominając początki Kafejki.[1]

Liczba projektów zorganizowanych w ciągu pięciu lat jest trudna do zliczenia. Koncentrują się one jednak wokół kilku głównych obszarów tematycznych. Najważniejszym z nich jest zagadnienie dwu- i wielojęzyczności. W Kafejce odbywają się seminaria dla dorosłych, a także liczne zajęcia z języka polskiego dla dzieci w różnym wieku. Działa tu polska zerówka, prowadzone są lekcje w formie zabawy dla maluchów, które dopiero uczą się mówić i dla nieco starszych przedszkolaków czy uczniów szkół. Ważnym projektem stały się rodzinne, tygodniowe wyjazdy w okresie wakacji do Bad Bevensen w Dolnej Saksonii zatytułowane „A-Ą-Ä – tak zaczyna się mój alfabet!“. Podczas warsztatów prowadzonych przez specjalistów od dwujęzyczności rodzice dowiadują się, jak na co dzień wspierać naukę języka polskiego w rodzinach polskich czy mieszanych. Dzieci biorą udział w tym samym czasie w grach i zabawach zorganizowanych w języku polskim przez doświadczonych pedagogów, tak aby zgodnie z metodą imersji, czyli całkowitego „zanurzenia się w języku“, mogły jak najpełniej doskonalić i rozwijać swoje umiejętności językowe. Uzupełnieniem zajęć językowych w kafejce są spotkania z literaturą czy występy teatrzyków kukiełkowych.

Szlifować języki w kafejce mogą też dorośli. I to nie tylko polski czy niemiecki. Chętni dobierają się w tandemy i na zasadzie wzajemnej pomocy uczą dowolnego języka. Od czasu do czasu organizowany jest także tzw. Speak-Dating, czyli polsko-niemiecka wymiana językowa nawiązująca swoją formą do popularnych „szybkich randek –Speed Dating“. Kafejka oferuje również kursy języka polskiego jako obcego, z których korzystają m.in. partnerzy życiowi mieszkających w Berlinie Polek i Polaków czy Niemcy, którzy sami lub ich rodziny wywodzą się ze Śląska, Pomorza, czy Mazur i po zakończeniu drugiej wojny światowej musieli opuścić rodzinne strony.