Strony Pełny tekst

Jazz to forma wolności – Vladyslav „Adzik” Sendecki

Vladyslav „Adzik” Sendecki (ur. 1955), pianista jazzowy, zaliczany do ścisłej światowej czołówki, niezwykle doświadczony muzyk. Jako menadżer muzyczny w Szwajcarii i Niemczech organizował duże koncerty i show. W Niemczech Sendecki związany jest przede wszystkim z Hamburgiem, gdzie przez 25 lat grał w renomowanym Bigbandzie rozgłośni NDR i gdzie tworzy własne projekty. Ze światowymi ikonami jazzu koncertował niezliczone razy, sam jest dziś jego ikoną. Laureat prestiżowych nagród i wyróżnień, zaangażowany we wspieranie młodych muzyków oraz budowanie dobrosąsiedzkich relacji polsko-niemieckich.

Vladyslav „Adzik” Sendecki

Foto: Kai Baier

Okres hamburski – formacje jazzowe

Vladyslav Sendecki bardzo zrósł się z Hamburgiem. Od początku – czyli od połowy lat 90-tych – mieszka tam w centrum miasta, nad jeziorem Alster. Mocno wrósł w hamburskie środowisko muzyczne.

„Hamburg Jazz Quartett” założył z Gerrym Brownem, Detlevem Beierem i Ingolfem Burkhardtem. Współpracowali z Wolfgangiem Schlüterem. Nagrali „Jazz Christmas”, pierwszą płytę z niemieckimi kolędami w aranżacji jazzowej. Dali kilkanaście koncertów.

Wirtuozerski duet jazzowy Jürgen Spiegel (drums) & Vladyslav Sendecki (piano), założyli w 2018 r. Od początku formacja cieszy się międzynarodową renomą. Muzycy wydali dotychczas dwa albumy: „two in the mirror” oraz „solace”. Album „solace”, na który składa się 7 kompozycji Sendeckiego i 6 utworów Spiegela, powstawał w Hamburgu podczas lockdownu 2021 r. Audycja NDR pozytywnie donosi o efektach tego projektu: „Sendecki i Spiegel grają suwerennie i mogą na sobie polegać. Sendecki, jeden z najbardziej wirtuozerskich pianistów świata jazzu, wykorzystuje każdą okazję, aby poszerzyć melodie, wplatając zapierające dech pasaże lub nieoczekiwane harmonie, przystepną melodię kierując nagle w nowe obszary, którym patronują zarówno Chopin i Debussy, jak i Coltrane”[2]. Perkusistę Jürgena Spiegela krytyczka chwali natomiast za empatyczny rytm. Album „solace” w 2022 r. został „Płytą miesiąca” polskiego miesięcznika „Jazz Forum”.[3]

Od 2011 roku Vladyslav Sendecki koncertuje z „Atom String Quartet” (Dawid Lubowicz, Marcin Hałat – skrzypce, Michał Zaborski – altówka, Krzysztof Lenczowski – wiolonczela). To jeden z najoryginalniejszych zespołów kameralnych na świecie, wychodzący dzięki otwartości na improwizację poza potencjał klasycznego kwartetu smyczkowego. Ze starszym o pokolenie Vladyslavem Sendeckim jako solistą formacja sięga po repertuar jazzowy oraz utwory muzyki współczesnej, brawurowo przekraczając granice gatunków.

Szczególną wagę Vladyslav Sendecki przywiązuje do projektów łączących poezję i jazz. Z drugą żoną, Angélique Duvier (https://angeliqueduvier.com/) – cenioną niemiecką aktorką i pisarką – założyli w 2009 r. „Lyrik & Jazz Ensemble”. Wspólnie stworzyli programy poetycko-jazzowe „Ein polnischer Traum”, „Joseph Freiherr von Eichendorff” i „Chopin”. Wykorzystywali w swych programach m.in. wiersze Czesława Miłosza i Wisławy Szymborskiej w przekładzie Karla Dedeciusa. Prezentują lirykę i jazz w Niemczech i w Polsce, ale byli też zaproszeni do Chin i Szwecji.

Po latach w Polsce

To żonie Angélique zawdzięcza, że po 25 latach nieobecności w końcu w 2005 r. wybrał się do Polski. Koncertowali w Jenie i po koncercie, kiedy wsiadł do auta, żona oznajmiła „Jedziemy do Polski”. Brakowało mu kontaktu z rodzinnymi stronami. Aczkolwiek przez wszystkie lata emigracji Polska nieustannie mu towarzyszyła. Jeśli nadarzała się okazja współpracował z muzykami z Polski i zawsze, kiedy było to możliwe, przyjmował zaproszenia od organizacji polsko-niemieckich. Podobnie animował niemieckich kolegów do współpracy z muzykami z Polski. Szczególnie cieszyło go, gdy dochodziło do polsko-niemieckich projektów z Bigbandem NDR. Wzruszenie po 25 latach nieobecności w Polsce było ogromne. Poczuł, jak wszystko jest mu tam bliskie – kultura, krajobraz, a przede wszystkim ludzie, którzy tak dużo mu dali.

Potem wszystko potoczyło się samoistnie. W 2005 r. zgłosił się do niego kolega ze szkoły w Krakowie, Witold Wnuk. Organizował „Summer Jazz Festival” i zaproponował udział w tym wydarzeniu. Krótko potem Adzik zrealizował swoje marzenie – z pomocą Wnuka założyli fundację „My Polish Heart”, aby pomagać artystom. Pomocy według Sendeckiego potrzebują zwłaszcza starsi, bowiem dla młodych, na starcie, istnieje sporo programów wspierających. „O starszych artystach mało się myśli, a dali nam przecież fundament tego, kim sami jesteśmy jako artyści”, podkreśla w rozmowie z „Porta Polonica”.

Od wyjazdu w 2005 r. Vladyslav Sendecki przyjmuje zaproszenia na koncerty w Polsce, jak chociażby w 2016 na festiwal letni w Warszawie „Jazz na Starówce”. Zagrał tam z „Polish Blue Note Quartet”: Vladyslav Sendecki (p), Andrzej Olejniczak (ss, ts), Paweł Dobrowolski (dr), Michał Barański (b, bg). Prasa fachowa donosiła: „To co wyprawiał Adzik Sendecki przechodzi ludzkie pojęcie, bo to raczej nie pianista a czarodziej, a przy tym artysta o nieprzeciętnym uroku, błyskotliwej inteligencji i kapitalnym kontakcie z publicznością.”[4]

W 2021 roku Vladyslav Sendecki przeszedł z Bigbandu NDR na emeryturę. Nowy etap życia nie oznacza, że muzyk zwalnia tempo. Przeciwnie. Obecnie gra w trio Sendecki, Nils Petter Molvær, Mino Cinelu, w duetach Sendecki/Spiegel oraz Sendecki/Ballard. Pracuje dziś nad nową płytą Sendecki & Spiegel wraz z chórem EuropaChorAkademie, a także nad muzyką do nowego filmu „Fluss”.

Laury i wyróżnienia

W 1975 r. razem z „Extra Ball” na festiwalu „Jazz nad Odrą” zdobywa główną nagrodę zespołową. Ponadto Sendecki ex aequo z Jarosławem Śmietaną otrzymuje nagrodę indywidualną.

Przez czytelników „Jazz Forum” (Warszawa) zostaje wybrany najlepszym pianistą jazzowym 1980 r.

Hanzeatycki Hamburg – niemiecka mała ojczyzna z wyboru Sendeckiego – przyznał mu w 2011 r. swą najwyższą nagrodę jazzową jako miasto i land: „Hamburger Jazzpreis”.

Natomiast w roku 2015 Polska przyznała Vladyslavowi Sendeckiemu medal „Gloria Artis”, najwyższe polskie odznaczenie za dokonania artystyczne.

W 2015 r. Vladyslav Sendecki otrzymał od Burmistrza Gorlic „Nagrodę Dersława Karwacjana” za wyjątkowe osiągnięcia w dziedzinie kultury.

W 2017 r. rodzinne miasto Gorlice nadało Sendeckiemu obywatelstwo honorowe.

W 2021 r. Starosta Ziemi Gorlickiej przyznał Vladyslavowi Sendeckiemu nagrodę „Most Starosty” w uznaniu wyjątkowych osiągnięć w muzyce jazzowej oraz za kultywowanie pamięci o swojej „małej ojczyźnie”.

Pod koniec października 2023 roku Vladyslav Sendecki otrzymał w Wiedniu prestiżową nagrodą polonijną – „Złotą Sowę Polonii”.

Joanna de Vincenz, październik 2023 r.

Autorka serdecznie dziękuje Vladyslavowi Sendeckiemu za wielogodzinną rozmowę oraz red. nacz. „Jazz Forum” Pawłowi Brodowskiemu i redakcji czasopisma za udostępnienie materiałów archiwalnych.

Wybrana dyskografia Vladyslava Sendeckiego

Recital (1983) / Michał Urbaniak, Vladyslav Sendecki
Men from Wilnau (1988)
Wagnerama feat. Mike Kilian – Haunted (1994)
Seelenlandschaften (1999) / Joachim Berendt, Krzysztof Zgraja, Philip Catherine, Vladyslav Sendecki
Like a Bird (2000)
A Tribute to Raymond Scott (2005)
Piano (2007)
Electric Treasures (2008) / Markus Stockhausen, Arild Andersen, Patrice Héral, Vladyslav Sendecki
Solo Piano at Schloss Elmau (2010)
Le Jardin oublié / My Polish Heart (2018) / Vladyslav Sendecki & Atom String Quartet
two in the mirror (2019) / Sendecki & Spiegel
solace (2022) / Sendecki & Spiegel