Jan Kiepura (1902–1966)

A propos, podczas prac do filmu “Mein Herz ruft nach Dir” (Dla ciebie śpiewam) Jan Kiepura spotkał kobietę. z którą miał dzielić swoje całe życie - wspaniałą, węgierską śpiewaczkę i aktorkę Martę Eggerth. Wzięli ślub w 1936 roku i zostali ze sobą do końca życia. Spostrzegani byli jako wymarzona para. Razem śpiewali na największych scenach świata i razem kręcili najbardziej kasowe filmy tamtych lat. Ich największym wspólnym kinowym sukcesem był film “Zauber der Bohème” (Czar cyganerii).

Jan Kiepura wypowiadał się wielokrotnie krytycznie na temat nazistowskich Niemiec, dlatego od połowy 1938 roku wszystkie filmy Jana Kiepury i Marty Eggerth zostały zabronione w Niemczech. Wiadomość o rozpoczęciu Drugiej Wojny Światowej zastała Jana Kiepurę i Martę Eggerth podczas prac filmowych we Francji. Po krótkim pobycie w polskiej armii na uchodźstwie Jan Kiepura zdecydował się na wyjazd do USA. Ta decyzja na pewno nie przyszła mu łatwo, często bowiem podkreślał swoje polskie pochodzenie, swoją miłość do ojczyzny. Mimo wyjazdu Kiepura angażował się poza granicami ojczyzny na rzecz Polaków. Śpiewał na koncertach charytatywnych i w ten sposób zbierał i przekazywał pieniądze do kraju, n.p. dla “Funduszu Pomocy Polsce”. Razem ze swoją żoną wspierał europejskich uchodźców w USA, wiele osób otrzymało od niego pomoc w trudnych czasach.

W Ameryce Jan Kiepura dostał angaż w Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Od tego momentu działał przede wszystkim w USA, w 1953 roku przyjął nawet amerykańskie obywatelstwo. Jan Kiepura żył w prawdzie w Ameryce, spędził jednak też sześć lat od 1948 do 1954 w Paryżu. To z Paryża organizował swoje europejskie trasy koncertowe. Stąd też przyjeżdżał chętnie do Niemiec, n.p. w roku 1952 był honorowym gościem festiwalu filmowego w Berlinie. W 1958 roku Jan Kiepura przyjechał po 19 latach nieobecności nareszcie znów do Polski. W jego ojczyźnie zaśpiewał aż 15 koncertów. Za każdym razem głośno i hucznie witany. To było dla niego i jego wielbicieli bardzo ważne, gdyż propaganda komunistyczna próbowała dyskredytować Kiepurę jako zdrajcę narodu.

Mimo to, że Kiepura śpiewał głównie w filmach, do końca życia był uwielbianym śpiewakiem operowym. Jeszcze w czerwcu 1966 roku podpisał nowy kontrakt artystyczny z Metropolitan Opera w Nowym Jorku. 15 sierpnia 1966 Jan Kiepura zmarł na zawał serca w swoim domu w Harrison (USA). Pochowany został w Warszawie. Uroczystością pogrzebowym na warszawskich “Powązkach” towarzyszyło 100 000 ludzi.

Adam Gusowski, marzec 2016 r.