Barbara Kwiatkowska-Lass (1940–1995)

Barbara Kwiatkowska-Lass na Festiwalu Filmowym w Cannes, rok 1961 (drugi po prawej Alain Delon, z tyłu po lewej Roman Poalański).
Barbara Kwiatkowska-Lass na Festiwalu Filmowym w Cannes, rok 1961 (drugi po prawej Alain Delon, z tyłu po lewej Roman Polański).

Po rozstaniu z mężem aktorka odnalazła się jednak w innej roli. Gdy w Polsce wybuchł stan wojenny Kwiatkowska postanowiła wesprzeć walczącą z komunistycznym reżimem opozycję. Z Niemiec organizowała pomoc dla członków „Solidarności”, wysyłała do Polski paczki. W jej bawarskim domu bywali, a zdarzało się, że także szukali schronienia, polscy opozycjoniści. Wyjątkowa przyjaźń łączyła aktorkę ze słynnym bardem „Solidarności”, Jackiem Kaczmarskim. W odwiedziny przyjeżdżali do niej m.in. Andrzej Wajda i Agnieszka Osiecka. W latach osiemdziesiątych Kwiatkowska podjęła współpracę z redakcją Radia Wolna Europa w Monachium, angażowała się także w tamtejszym niepodległościowym Klubie Niezależnej Myśli Politycznej imienia Juliusza Mieroszewskiego. Wspólnie z nowym partnerem życiowym, muzykiem jazzowym Leszkiem Żądłą, założyła Stowarzyszenie na Rzecz Porozumienia Niemiecko-Polskiego, którego była wiceprzewodniczącą. Para planowała nawet przeprowadzkę do Krakowa, gdzie kupiła dom. Planów tych nie udało się jednak zrealizować. Gdy wydawało się, że wszystko w życiu Barbary Kwiatkowskiej układa się pomyślnie, przyszła wiadomość o ciężkiej chorobie. Wykryto u niej wirusowe zapalenie wątroby typu C. Lekarze dawali aktorce maksymalnie 10 lat życia. Śmierć nastąpiła nagle, w marcu 1995 roku, podczas koncertu słynnego trębacza jazzowego Ala Porcino w Baldham niedaleko Monachium. Przyczyną zgonu był wylew krwi do mózgu. Pogrzeb Barbary Kwiatkowskiej odbył się w Krakowie, na Cmentarzu Rakowickim w atmosferze skandalu. Niedługo przed ceremonią okazało się, że urna z prochami aktorki zaginęła. Po zakrojonej na szeroką skalę akcji poszukiwawczej, w którą zaangażował się m.in. Urząd Ochrony Państwa, urna odnalazła się ostatecznie w Bytomiu i pogrzeb, choć z opóźnieniem, mógł się odbyć. Na płycie nagrobnej Barbary Kwiatkowskiej wyryto nuty z utworu dedykowanego jej przez Leszka Żądłę oraz słowa autorstwa wielkiego przyjaciela aktorki, Jacka Kaczmarskiego: „Ewa chce spać... Basia żyła, kochała. Teraz śpi”.

 

Monika Stefanek, listopad 2021

 

Dziękuję Leszkowi Żądle i Archiwum Forschungsstelle Osteuropa Uniwersytetu w Bremie za udostępnienie zdjęć do publikacji.

 

Mediateka
  • Barbara Kwiatkowska-Lass

    1959 r.
  • Barbara Kwiatkowska-Lass na Festiwalu Filmowym w Cannes, rok 1961

    Z pierwszym mężem Romanem Polańskim (za nią po lewej stronie), drugi z prawej Alain Delon
  • Barbara Kwiatkowska-Lass i Alain Delon

    W scenie filmu „Halt mal die Bombe, Liebling“, rok 1961
  • Barbara Kwiatkowska-Lass z drugim mężem, aktorem Karlheinzem Böhmem

    Nowy Jork, rok 1962
  • Barbara Kwatkowska (w środku) w filmie „Co za radość życia”

    1961 r.
  • Leszek Żądło, Barbara Kwiatkowska i jej siostra

    Akcja pomocowa dla Polski, Monachium, luty-marzec 1982 r.
  • Pakowanie paczek w ramach pomocy dla Polski w czasie stanu wojennego

    Monachium, luty-marzec 1982 r.
  • Współpracownicy Radia Wolna Europai, luty 1994 r.

    Od lewej: N.N., Jacek Kaczmarski, Leszek Żądło, Barbara Kwiatkowska, Zbigniew Łapiński
  • Spotkanie w konsulacie RP w Monachium

    W środku Leszek Żądło, z prawej Barbara Kwiatkowska-Lass, 12.12.1992 r.
  • Spotkanie w konsulacie RP w Monachium

    Współpracownicy Radia Wolna Europa, z prawej Leszek Żądło, obok Barbara Kwiatkowska-Lass, 12.12.1992 r.
  • Spotkanie w konsulacie RP w Monachium, marzec 1993 r.

    Od lewej: ks. Tadeusz Kirschke, Barbara Kwiatkowska, N.N.
  • Od lewej: Jerzy Fedorowicz; Barbara Kwiatkowska

    Autor zdjęcia: Krzysztof Litwin
  • Barbara Kwiatkowska-Lass

    1984 r.
  • Spotkanie współpracowników Radia Wolna Europa

    W Warszawie
  • Barbara Kwiatkowska-Lass na spotkaniu współpracowników Radia Wolna Europa

    W Warszawie
  • Spotkanie z Barbarą Kwiatkowską

    Kraków, lata 90-te. 
  • Grób Barbary Kwiatkowskiej-Lass

    Na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie