Marta Smolińska – historyczka sztuki, kuratorka, networkerka

Poszukując nowych dróg w życiu zawodowym i osobistym, historyczka sztuki Marta Smolińska przybyła w 2019 roku do Berlina. Dorastała w Rypinie i już jako studentkę fascynowała ją dynamiczna scena artystyczna w Berlinie, na której szybko zyskała uznanie jako kuratorka międzynarodowych projektów wystawienniczych. Po studiach z historii sztuki na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu ponad dziesięć lat pracowała na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 2014 roku wróciła do Poznania. Obok pracy jako kuratorka Marta Smolińska jest także profesorką historii sztuki na Uniwersytecie Artystycznym im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu, gdzie wykłada historię sztuki współczesnej i strategie kuratorskie oraz publikuje prace naukowe, zwłaszcza poświęcone sztuce na polsko-niemieckim pograniczu. W Polsce zrealizowała już ponad 100 wystaw, m.in. w Galerii Sztuki Wozownia i Centrum Sztuki Współczesnej w Toruniu, czy też w Centrum Kultury Zamek i w Muzeum Narodowym w Poznaniu.

Pierwsza berlińska wystawa zbiorowa, której kuratorką była Marta Smolińska, odbyła się wiosną 2022 roku w Galerie Nord | Kunstverein Tiergarten. Nosiła ona nazwę „MITbeSTIMMEn” (Współdecydować) i dotyczyła kwestii partycypacji politycznej osób z biografią migracyjną. Następnie kuratorka zrealizowała wystawę pt. „Der Wald wird Chor” (Las staje się chórem) w Kommunale Galerie Berlin, na której zestawiono prace artystek i artystów zajmujących się multisensorycznym, ekologicznym i politycznym wymiarem lasu. Aktualnie Marta Smolińska wraz z prof. dr Burcu Dogramaci (Monachium) przygotowuje się do następnej wystawy zbiorowej, tym razem poświęconej sztuce na polsko-niemieckiej granicy.

„Wystawa »O dzieleniu. Sztuka na granicy (polsko-niemieckiej)« w Muzeum Narodowym w Poznaniu (2023) oraz w Zentrum für Aktuelle Kunst w Berlinie (od 20.09.2024 r.) ma na celu zaprezentowanie dzieł sztuki współczesnej, które można zakwalifikować do nurtu border art. Dobór prac wynika z dwóch założeń naszej strategii kuratorskiej. Po pierwsze pokazujemy sztukę odnoszącą się do kluczowych wyzwań współczesności i poddającą refleksji granice państwowe w czasach wielkich fal migracyjnych. Po drugie interesuje nas bardziej kontekst określony geopolitycznie, to znaczy koncentrujemy się na dziełach sztuki, które odnoszą się do kwestii związanych z granicą polsko-niemiecką w ciągu ostatnich trzech dekad – po przełomie w 1989 roku i podpisaniu traktatu granicznego między Polską i Niemcami w 1990 roku. Sztuka odnosząca się do konkretnej granicy polsko-niemieckiej i jej skomplikowanej historii jest prezentowana na tle dzieł analizujących status i kondycję granic w ogólności. Granice w ramach wystawy są traktowane jako znaki pamięci, które z kolei wiążą się ze zbiorowymi i indywidualnymi wspomnieniami, traumami i marzeniami” – wyjaśnia Marta Smolińska. 

Poza tym razem z Burcu Dogramaci i dr Martiną Padberg przygotowuje dużą wystawę poświęconą współczesnej sztuce tureckiej, której otwarcie w Kunstmuseum Ahlen ma nastąpić z końcem 2025 roku.