Germanizacja Polaków w KZ Hinzert

„Procedura ponownego zniemczenia” – rasistowskie badania i arbitralne decyzje 
 

Jak wykazały badania, które Felix Klormann przeprowadził na zlecenie Miejsca Pamięci Obozu Specjalnego SS/KZ Hinzert, planowana „procedura ponownego zniemczenia” znacznie odbiegała od ostatecznie stosowanej procedury. W przypadku oskarżenia Polaka o nawiązanie „zakazanego kontaktu” przewidywano najpierw identyfikację „przesłanek rasowych”, którą właściwe jednostki policji państwowej przeprowadzały na podstawie cech fizycznych zawartych na tzw. „kartach rasowych” (Rassenkarten). Jeśli badanie kończyło się pozytywnie, badana osoba otrzymywała status „Polaka nadającego się do zniemczenia” (Eindeutschungs-Pole, w skrócie E-Pole), który dopuszczał ją do „procedury ponownego zniemczenia”, po czym zostawała przewieziona do obozu specjalnego SS/KZ Hinzert.

Już cała początkowa faza działań pełna była arbitralności. I wcale nie chodzi tu tylko o subiektywną ocenę personelu, który badał cechy służące pseudofachowemu określeniu właściwości „rasowych”. Sam zarzut zakazanego kontaktu był również konstruowany arbitralnie, co Klormann pokazuje na przykładzie historii Josefa Krajewskiego[8]. Josef [prawdopodobnie Józef – przyp. tłum.] Krajewski urodził się w 1913 roku w Warszawie. Był z zawodu ślusarzem; żonaty z Sarbiną Krajewską z domu Dopkowską. Od co najmniej 10 października 1941 roku był robotnikiem przymusowym pracującym w rolnictwie na południowym zachodzie Niemiec[9]. 10 czerwca 1942 roku, jadąc furmanką, został zatrzymany, ponieważ rzekomo nie ustąpił miejsca na drodze miejscowemu przywódcy chłopów; poza tym krążyły o nim plotki, że utrzymywał stosunki intymne z Niemką. Po jego aresztowaniu i przesłuchaniu kobieta ta popełniła samobójstwo. Fakt ten został zinterpretowany jako przyznanie się do winy oraz potwierdzenie podejrzeń, dlatego wszczęto „badanie rasowe”, a gdy Josef Krajewski je zdał, przeniesiono go do obozu specjalnego SS/KZ Hinzert. Tam też podjęto kolejny krok w postępowaniu germanizacyjnym, którym była tzw. „weryfikacja rodziny” (Sippenüberprüfung), co jednak nie zostało doprowadzone do końca, bo Krajewski, którego aresztowano na podstawie pogłosek, nigdy nie został stamtąd zwolniony[10]. Zmarł 13 października 1943 roku w szpitalu w Hermeskeil, do którego kierowano więźniów z obozu Hinzert. Przyczyną jego zgonu było zapalenie płuc i opłucnej żebrowej – choroba, której nabawił się podczas pobytu w obozie koncentracyjnym[11]. SS-Sturmbannführer dr Theophil Hackethal, który pełnił zarówno obowiązki lekarza obozowego, jak i kierownika szpitala, kwalifikując Krajewskiego jako „niezdolnego do pracy”, zamiast zadbać o stan zdrowia pacjenta, przedłużył jego czas pobytu w obozie i tym samym przyczynił się do jego śmierci[12]. Josef Krajewski został prawdopodobnie najpierw pochowany na cmentarzu w Reinsfeld, później przeniesiono jego szczątki na „Cmentarz Honorowy” powstały z inicjatywy francuskiej administracji wojskowej w 1946 roku[13].