Łoś, Włodzimierz
Łoś, Włodzimierz (Waldemar Los, pseudonim: Perrot), polski malarz, członek „szkoły monachijskiej”. Od 1872 roku do śmierci przebywał w Monachium. Od 1873 roku był studentem monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych (Akademie der Bildenden Künste München); prywatne lekcje u polskiego malarza Józefa Brandta pobierał od 1874 roku. *1849 Sławuta na Wołyniu (obecnie miasto na Ukrainie), †03.10.1888 Monachium. Uzyskawszy stypendium księcia Romana Sanguszki, kształcił się w latach 1870-1872 w krakowskiej Szkole Rysunku i Malarstwa pod kierunkiem Władysława Łuszczkiewicza (1828-1900). W 1872 roku, dzięki wsparciu polskiego malarza Juliusza Kossaka, udał się do Monachium. Dnia 1.05.1873 roku wstąpił do Klasy Malowania z Natury (Naturklasse) na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (Königliche Akademie der Bildenden Künste) w Monachium, a 28.10.1873 roku przeniósł się do tamtejszej Klasy Malarstwa, w której studiował pod kierunkiem malarza scen rodzajowych i pejzażysty Otto Seitza (1846-1912). Od około 1874 roku pobierał prywatne lekcje malarstwa u polskiego malarza Józefa Brandta (1841-1915, członek „szkoły monachijskiej”). W Monachium stał się po krótkim czasie znaną postacią w polskim środowisku artystycznym, przyciągając uwagę swoim temperamentem i kozackim strojem. Mimo to żył w trudnych warunkach finansowych; zarabiał na życie, dając lekcje rysunku. – Łoś, wzorując się na twórczości Brandta, tworzył klimatyczne sceny rodzajowe z końmi (motywy myśliwskie i podróżnicze, przeprawy przez rzekę, przejażdżki konne, jarmarki, sceny kozackie), ponadto malował krajobrazy, widoki miast i miasteczek Podola, Wołynia i Galicji o szczególnym lokalnym kolorycie. Niektóre obrazy, jak np. „Spotkanie na grobli” (patrz zdjęcie tytułowe), podejmują tematykę podobną do dzieł Brandta, brak im jednak tej samej dynamiki i wirtuozerii. Liczne obrazy przyniosły artyście wczesne uznanie w Polsce, Niemczech i w USA; tam też znajdował na nie kupców. Łoś malował również obrazy batalistyczne na zlecenie. Jego obrazy były publikowane w formie drzeworytów w polskich czasopismach (Kłosy, Tygodnik Ilustrowany, Tygodnik Powszechny, Wędrowiec) i dzięki temu zostały szeroko rozpowszechnione. Łoś tworzył także ilustracje do tych czasopism. Z kolei w Kłosach i Tygodniku Ilustrowanym ukazały się sporządzone przez Łosia drzeworyty przedstawiające obrazy Józefa Chełmońskiego (1849-1914, członek „szkoły monachijskiej”), polskiego malarza, który przebywał w Monachium w latach 1871-1874. Zostały one opublikowane pod pseudonimem „Perrot”. Jego prace znajdują się w Muzeach Narodowych w Warszawie, Krakowie i Poznaniu, a także w Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Okręgowym w Suwałkach, Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej oraz w Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu.
Wystawy zbiorowe: 1873-88 Kraków, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie / 1874-85 Lwów (obecnie Lwiw), Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie / Warszawa: od 1874 roku, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych; Salon Krywult; Salon Ungra.
Literatura: Münchner Maler im 19. Jahrhundert, Tom III, München 1982, s. 74 i nast.; Halina Stępień, Maria Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Materiały źródłowe, Warszawa 1994, s. 11, 51; C. Rohrschneider, [w:] De Gruyter Allgemeines Künstlerlexikon, Tom LXXXV, Berlin/Boston 2015, s. 339; Egzotyczna Europa. Kraj urodzenia na płótnach polskich monachijczyków, katalog wystawy, Muzeum Okre̜gowe w Suwałkach, Suwałki 2015.
Źródła online:
Baza danych immatrykulacyjnych, Akademie der Bildenden Künste München, Księga immatrykulacyjna nr 2, 02902 Voldemaire Los (sic!). Dostęp w Internecie: https://matrikel.adbk.de/matrikel/mb_1841-1884/jahr_1873/matrikel-02902. Także: Księga immatrykulacyjna nr 2, 02984 Voldemaire Lós (sic!). Dostęp w Internecie: https://matrikel.adbk.de/matrikel/mb_1841-1884/jahr_1873/matrikel-02984
2 prace artysty ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie na portalu Muzeum Cyfrowe. Dostęp w Internecie: http://cyfrowe.mnw.art.pl/dmuseion/results?q=W%C5%82odzimierz+%C5%81o%C5%9B+&action=SimpleSearchAction&mdirids=1&type=-2
7 prac artysty na portalu Domu Aukcyjnego Agra Art, Warszawa. Dostęp w Internecie: http://www.agraart.pl/htdocs/english/new/gallery.php?off=0&curr=PLN&sch=1&ord=cu&s=1&gal=1&id_malarza=322
1 praca artysty na portalu Domu Aukcyjnego Altius, Warszawa. Dostęp w Internecie: http://www.altius.com.pl/index.php?p=obiekty&aukcje_id=10&obiekty_id=2183&aob=891
2 prace artysty na portalu Domu Aukcyjnego Desa Unicum, Warszawa. Dostęp w Internecie: https://desa.pl/pl/authors/771/wlodzimierz-los
6 prac artysty na portalu artyzm.com. Dostęp w Internecie: http://artyzm.com/e_artysta.php?id=1674
(dostęp do źródeł online: 25.06.2018 r.).
Axel Feuß, sierpień 2018 r.
