Barącz, Tadeusz

Barącz, Tadeusz (Tadeusz von Baroncz), polski rzeźbiarz pochodzenia ormiańskiego, członek „szkoły monachijskiej“. W latach 1869-1871 student Akademii Sztuk Pięknych w Monachium (Akademie der Bildenden Künste München). *24.3.1849 Lwów (obecnie: Lviv), †12.3.1905 tamże. Pochodził z polsko-ormiańskiej rodziny szlacheckiej. W latach 1860-1864 kształcił się w szkole kadetów w Hainburgu nad Dunajem. W latach 1868-1869 studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie pod kierunkiem malarza Władysława Łuszczkiewicza (1828-1900) i rzeźbiarza Henryka Kossowskiego (1815-1878). Dnia 20.10.1869 roku rozpoczął studia w Klasie Rzeźby na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (Königliche Akademie der Bildenden Künste) w Monachium; studiował u Maxa von Widnmanna (1812-1895). W latach 1872-1875 kontynuował studia we Włoszech, głównie w pracowni rzeźbiarza Augusto Rivalta (1835-1925) we Florencji. Przypuszczalnie był również uczniem niemieckiego rzeźbiarza Kaspara Zumbuscha (1830-1915) we Wiedniu, po czym zamieszkał ponownie we Lwowie. Przez kilka lat przebywał w Chicago, gdzie ok. 1892 roku otrzymał pierwszą nagrodę za projekt pomnika Kościuszki. – We Lwowie Barącz zyskał duże uznanie jako twórca popiersi i medalionów osobistości ze świata sztuki i kultury, które wykonywał z gipsu, marmuru, kamienia i terakoty. Tworzył dekoracje architektoniczne lwowskich budynków użyteczności publicznej a także pomników i nagrobków w miastach galicyjskich. Przedstawienia i figury zwierząt wykonywał w terakocie. Liczne popiersia i płaskorzeźby oraz rzeźby zwierząt z terakoty i brązu a także ich szkice znajdują się w Muzeum Narodowym w Krakowie; popiersia i rzeźby w i na budynkach publicznych oraz kościołach a także pomniki we Lwowie, pomnik nagrobny na cmentarzu przy kościele San Miniato we Florencji, pomnik króla Jana III Sobieskiego w Gdańsku (pierwotnie znajdował się we Lwowie), pomnik Kościuszki w Chicago.

Wystawy zbiorowe:

1872-93 Kraków, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych.

Literatura:

Saur Allgemeines Künstlerlexikon, Tom VI, München/Leipzig 1992, s. 612; Halina Stępień, Maria Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Materiały źródłowe, Warszawa 1994, s. 9, 28.

Źródła online:

Baza danych immatrykulacyjnych, Akademie der Bildenden Künste München, Księga immatrykulacyjna nr 2, 02525 Tadeus von Baracz (sic!). Dostęp w Internecie: http://matrikel.adbk.de/matrikel/mb_1841-1884/jahr_1869/matrikel-02525

Axel Feuß, marzec 2017 r.