Kuźnia Bochumska

Tym sposobem powstał np. w 1894 roku „Związek Polaków w Niemczech ZPwN“ i w 1902 „Zjednoczenie Zawodowe Polskie ZZP“. W 1904 został założony „Związek Wzajemnej Pomocy Polskich Towarzystw Katolickich dla Westfalii, Nadrenii i Prowincji Sąsiedzkich z Siedzibą w Bochum”. W celu zaspokojenia potrzeb lokacji wszystkich instytucji na początku XX wieku przy Klosterstraße dokupiono siedem domów (numer domów od 2 do 14). W domach znajowały się:

• nr 2     Bank Robotników 
• nr 4     Zjednoczenie Zawodowe Polskie  ZZP
• nr 6     Kasa depozytowa Bank Handlowy eGmbH
• Komitet Wykonawczy
• Związek Polaków w Niemczech
• Narodowa Partia Robotnicza
• Centrala bibliotek ludowych
• Sekretariat Towarzystw Szkolnych
• nr 8     Wiarus Polski
• nr 10   Biuro społeczne frakcji Reichstagu
• nr 12   Odział górnictwa Zjednoczenia Zawodowego Polskiego ZZP
• nr 14   wynajęte osobom prywatnym

Podczas gdy niemiecka społeczność w Bochum określała ulicę Klosterstraße prostą nazwą „Polnischer Querschlag“ (Polski szyb) lub „Klein Warschau“ (Mała Warszawa) dla polskich migrantów była to Kuźnia Bochumska, czyli “kuźnia polskiej kadry” w Bochum. To ona była symbolem polskiego życia w Zagłębiu Ruhry i w Niemczech. W jej otoczeniu zostały “wykute” i wykształtowały się elity polskiej emigracji i aktywiści życia polonijnego jak np. Jan Kaczmarek, jeden z najsławniejszych Polaków w Niemczech. 

Po zbrojnej agresji Niemiec na Polskę w 1939 roku siedziby polskich organizacji przy Klosterstrasse zostały splądrowane i zostały zajęte przez Niemców. Pracownicy organizacji byli masowo prześladowani przez reżim narodowych Socjalistów. Po zakończeniu wojny „Związek Polaków w Niemczech“ w Domu Polskim przy Klosterstrasse nr 6 (obecnie  Am Kortländer 6) wznowił swoją działalność. Dziś o ówczesnym centrum polskiego życia w Niemczech przypomina jedynie napis na fasadzie bocznej domu numer 2 przy Klosterstrasse  „Bank Robotników e.G.m.b.H.“. 

Adam Gusowski / Sabine Krämer, grudzień 2013 r.