Łosik, Tomasz Sebastian
Łosik, Tomasz Sebastian, polski malarz, grafik i rzeźbiarz, członek „szkoły monachijskiej”. Student monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych (Akademie der Bildenden Künste München) w latach 1872-1877. *01.09.1848 Bochnia, †07.01.1896 tamże. Syn urzędnika kopalni soli. W 1864 roku ukończył gimnazjum w Bochni. W latach 1865-1872 studiował w krakowskiej Szkole Rysunku i Malarstwa pod kierunkiem Feliksa Szynalewskiego (1825-1892) i Władysława Łuszczkiewicza (1828-1900). Po otrzymaniu krajowego stypendium udał się do Monachium. Dnia 1.11.1872 roku wstąpił do Klasy Malarstwa malarza historycznego Sandóra (Aleksandra von) Wagnera (1838-1919) na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (Königliche Akademie der Bildenden Künste) w Monachium, w której pozostał do 1875 roku. Przez kolejne dwa lata, do 1877 roku, kształcił się pod kierunkiem malarza figuralnego i rodzajowego Hermanna Lindenschmita (1857-1939); lekcje prywatne pobierał u polskich malarzy i członków „szkoły monachijskiej” – Józefa Brandta (1841-1915) i Henryka Siemiradzkiego (1843-1902), ucznia Karla Theodora von Piloty’ego. Przyjaźnił się z Józefem Chełmońskim, Władysławem Czachórskim, Julianem Maszyńskim i Henrykiem Piątkowskim (wszyscy byli członkami „szkoły monachijskiej”). W listach do rodziny w Bochni pisał o monachijskich kolekcjach obrazów oraz o plotkach krążących wokół dworu króla Ludwika II. Od 1878 roku przebywał w Paryżu. W 1884 roku ciężko chory wrócił do Bochni, gdzie zmarł w całkowitym zapomnieniu dwanaście lat później. – Łosik malował sceny salonowe (patrz zdjęcie tytułowe) oraz portrety bogatych mieszczan w stylu późnego baroku, odznaczające się niekiedy niezwykłą okazałością. W Paryżu tworzył medaliony i posągi, które wykonywał z gipsu, a także obrazy o tematyce rodzajowej. Po powrocie do Polski dekorował wnętrza kościołów w Krakowie i Bochni oraz malował pejzaże, portrety i ilustracje do dzieł literackich, np. do „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza (1798-1855). Prace o tematyce religijnej wykonywał dla kościołów w Bochni. Poza tym wykonał obraz dla kościoła w Nowym Wiśniczu pod tytułem „Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny”. Jego twórczość graficzna obejmuje miedzioryty i litografie przedstawiające portrety oraz reprodukcje dzieł starych mistrzów (Willema Hondiusa, Anthonisa van Dycka). Wykonywał popiersia gipsowe, niektóre polichromowane, członków swojej rodziny i Adama Mickiewicza. W zbiorach publicznych zachowało się do dzisiaj tylko niewiele jego prac. Znajdują się one w Muzeum Narodowym w Krakowie i przede wszystkim w Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni.
Wystawy zbiorowe: Kraków, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie / Warszawa: Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych; 1883 Salon Krywult / 1892 Lwów (obecnie Lwiw), Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych.
Literatura: Jerzy Wyczesany, Tomasz Łosik 1848-1896. Malarstwo i rzeźba, katalog wystawy, Bochnia 1988; Słownik Artystów Polskich, Tom V, Warszawa 1993, s. 181 i nast.; Halina Stępień, Maria Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Materiały źródłowe, Warszawa 1994, s. 10, 51.
Źródła online:
Baza danych immatrykulacyjnych, Akademie der Bildenden Künste München, Księga immatrykulacyjna nr 2, 02827 Thomas Losik. Dostęp w Internecie: https://matrikel.adbk.de/matrikel/mb_1841-1884/jahr_1872/matrikel-02827…;
Agnieszka Truś-Bakalarz, obszerna biografia artysty na portalu internetowym Muzeum im. Stanisława Fischera w Bochni. Dostęp w Internecie: http://www.muzeum.bochnia.pl/v2008/index.php?option=com_glossary&func=v…;
(dostęp do źródeł online: 25.06.2018 r.).
Axel Feuß, sierpień 2018 r.
