Turno, Hipolit

Turno, Hipolit (Hippolyt von Turno, Hippolit von Turno), członek Sejmiku Prowincji Poznańskiej w latach 1871-1881, poseł do Reichstagu Cesarstwa Niemieckiego w latach 1871-1874 oraz 1877-1884, członek drugiej izby pruskiego Landtagu w latach 1879-1882. *30.11.1828 Objezierze w powiecie obornickim, województwo wielkopolskie (Objezierze, Kreis Obornik), †13.3. [5.( ?)] 1897 tamże, właściciel majątku rycerskiego. Należały do niego posiadłości ziemskie w Objezierzu, które obejmowały majątek rycerski Objezierze oraz folwarki w Kowalewku (powiat obornicki) i Wygodzie, a także majątki rycerskie w Nieczajnie, Żulinie i Pacholewie. Uczęszczał do gimnazjum w Berlinie (Köllnisches Gymnasium), następnie studiował na Akademii Górniczej w saksońskim Freibergu. Dłuższy czas przebywał w Paryżu, po czym objął zarząd nad swoimi majątkami. W 1863 roku Sąd Najwyższy w Berlinie (Berliner Kammergericht) wpisał go na listę podejrzanych o uczestnictwo w powstaniu styczniowym. W marcu 1871 roku uzyskał mandat posła z okręgu wyborczego Inowrocław-Mogilno (Inowrazlaw-Mogilno) do Koła Polskiego w Reichstagu, zdobywając 73,95 % głosów. Kilkukrotnie otrzymywał ten sam mandat poselski z okręgu wyborczego Poznań-Miasto (Posen-Stadt): w styczniu 1877 roku, zdobywając 60,06 %, w lipcu 1878 roku - 59,29% oraz w październiku 1881 roku - 60,03 % głosów. W Pałacu w Objezierzu kontynuował on pracę ojca, Wincentego Turny (1803-1867), uzupełniając założoną przez niego kolekcję sztuki i rękopisów oraz obszerną bibliotekę.

 

Źródła archiwalne: Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz, I. HA Rep. 97, nr 4908.

 

Literatura przedmiotu:

Deutscher Parlaments-Almanach, 9. wydanie, Leipzig 1871, s. 270; 12. wydanie, Leipzig 1877, s. 240; 13. wydanie, Leipzig 1878, s. 237 i nast.; 14. wydanie, Leipzig, 1881, s. 229; A. Bettelheim, Biographisches Jahrbuch und deutscher Nekrolog, tom 4, Berlin 1900, Totenliste 1897 (lista zmarłych w 1897 roku), kolumna 26, dostęp na: http://www.archive.org

 

Źródła online:

http://zhsf.gesis.org, Parlamentarierportal, BIORAB Kaiserreich online

http://www.reichstag-abgeordnetendatenbank.de/

http://www.sejm-wielki.pl

Pałac w Objezierzu, dostęp na: http://regionwielkopolska.pl/katalog-obiektow/palac-w-objezierzu.html

 

Axel Feuß, październik 2016 r.