Kotowski, Damazy
Kotowski, Damazy, polski malarz, członek „szkoły monachijskiej“. Od 1890 roku student monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych (Akademie der Bildenden Künste München). *08.12.1861 Piotrków Trybunalski, †16.08.1943 Poznań. Syn właściciela majątku. W latach 1885-1886 i 1889-1890 studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u Jana Matejki (1838-1893). Dnia 20.10.1890 wstąpił do Klasy Malarstwa malarza historycznego Sándora (Alexandra von) Wagnera (1838-1919) na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (Königliche Akademie der Bildenden Künste) w Monachium. Od 1894 roku tworzył w Krakowie i we Lwowie (obecnie Lviv). W 1894 roku pracował prawdopodobnie w Krakowie razem z Włodzimierzem Tetmajerem (1861-1923, członek „szkoły monachijskiej“) i Ludwikiem Stasiakiem (1858-1924) nad panoramą „Polowanie na niedźwiedzia w Tatrach“, która miała być prezentowana w Zakopanem, Krakowie i Warszawie. Był członkiem Związku Artystów Polskich we Lwowie. Od 1897 do 1900 roku uczestniczył w pracach nad wyposażeniem westybulu w nowo powstałym Teatrze Miejskim we Lwowie (obecnie budynek opery), pod kierunkiem dwóch członków „szkoły monachijskiej“ – Stanisława Dębickiego (1866-1924) i Marcelego Harasimowicza (1859-1935) – malując w nim fresk o treści alegorycznej. W 1915 roku wstąpił do Legionów Polskich, w szeregach których walczył w Galicji i Karpatach. Ciężko ranny tworzył ilustracje o tematyce wojennej do prasy wojskowej i kalendarzy. W 1926 roku osiadł w Poznaniu. – Najbardziej znanym dziełem Kotowskiego jest portret Jana Kasprowicza z 1890 roku (olej, 116 x 93 cm, wystawiony na aukcji warszawskiego Domu Aukcyjnego Agra Art w 1993 roku), przedstawiający nieco odrętwiałą, jakby zesztywniałą, postać pisarza, namalowany z pewnością jeszcze przed podjęciem studiów w Monachium; Kotowski poznał Kasprowicza we Lwowie, gdzie kilkakrotnie portretował go w jego mieszkaniu. Od czasów monachijskich malarz tworzył sceny rodzajowe i konne regionu huculskiego w duchu realizmu „szkoły monachijskiej“, malował wizerunki typów ludowych, a także portrety mieszczan, krajobrazy i martwe natury, posługując się przy tym olejami i pastelami. Od przełomu wieków wzorował się na malarstwie impresjonistów. Jego malarstwo nie traci jednak nigdy pewnej sztywności. By zapewnić sobie utrzymanie dawał lekcje rysunku i pracował jako malarz dekoracyjny.
Wystawy zbiorowe: 1888-1892 Kraków, 1824-1927 Lwów, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych.
Literatura: Halina Stępień, Maria Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Materiały źródłowe, Warszawa 1994, s. 17, 47.
Źródła online:
Baza danych immatrykulacyjnych, Akademie der Bildenden Künste München, Księga immatrykulacyjna nr 3, 00739 Damazy Kotowski. Dostęp w Internecie: http://matrikel.adbk.de/matrikel/mb_1884-1920/jahr_1890/matrikel-00739 (dostęp: 30.01.2018 r.)
Portret Jana Kasprowicza, 1890, oraz biografia artysty na portalu Domu Aukcyjnego Agra Art, Warszawa. Dostęp w Internecie: http://www.agraart.pl/htdocs/english/new/objectn.php?idd=1647&aid=&off=0&curr=PLN&sch=1&ord=da&s=1&gal=1&id_malarza=498 (dostęp: 30.01.2018 r.)
Biografia artysty na portalu Tatry, Serwis tatrzański. Dostęp w Internecie: https://z-ne.pl/t,haslo,2489,kotowski_damazy.html (dostęp: 30.01.2018 r.)
4 prace artysty na portalu arcadja.com. Dostęp w Internecie: http://www.arcadja.com/auctions/en/kotowski_damazy/artist/111244/ (dostęp: 30.01.2018 r.)
Axel Feuß, kwiecień 2018 r.