Dombek, Paweł
Dombek, Paweł (Paul Dombek), poseł do Reichstagu Cesarstwa Niemieckiego w latach 1912-1918. *15.8.1865 Bytom (Beuthen) lub Rozbark (Roßberg), †w nocy z 10. na 11.10.1925 Kraków, praktykant w kopalni, dziennikarz, redaktor naczelny gazety, współudziałowiec spółki wydawniczej. Syn majstra szewskiego. W latach 1877-1885 uczęszczał do gimnazjum w Bytomiu (Beuthen). Po jego ukończeniu, przez rok i trzy miesiące odbywał praktykę w kopalni Nowa Helena w Szarleju (Scharley). Następnie pracował jako dziennikarz, był redaktorem lokalnej gazety Generalanzeiger für Schlesien und Posen w Raciborzu (Ratibor) i gazety Oberschlesische Grenzzeitung w Bytomiu, od 1 stycznia 1896 roku pracował dla Katolika oraz innych gazet, ukazujących się w tym samym wydawnictwie. Od 1896 roku pełnił funkcję prezesa Towarzystwa Górnośląskich Przemysłowców w Bytomiu. Od 1899 roku był współudziałowcem Spółki wydawniczej Katolik. Wstawiał się za organizacją zawodową górników i hutników, zajmował się sprawami socjalnymi dotyczącymi tych zawodów, publikował wiele artykułów oraz rozpraw na ten temat w Katoliku i innych polskich pismach. Był uwikłany w 30 procesów wynikających z jego działalności zawodowej i politycznej. Za niedopełnienie obowiązku złożenia zeznań został skazany na czterotygodniowy pobyt w przymusowym więzieniu. W styczniu 1912 roku uzyskał mandat posła z okręgu wyborczego Bytom-Chorzów -Tarnowskie Góry (Beuthen-Königshütte-Tarnowitz) do Koła Polskiego w Reichstagu Związku Północnoniemieckiego, zdobywając 57,23 % głosów. Zasiadał m.in. w komisjach ds. handlu i przemysłu, umów handlowych i monopoli handlowych. W 1916 roku przeniósł się do Leszna (Lissa), gdzie objął redakcję dziennika Kraj, a w 1920 roku został burmistrzem. Od maja do lipca 1919 roku był internowany przez niemieckie władze za członkowstwo w polskiej Radzie Ludowej. W latach 1919-1922 był posłem do Sejmu. Od 1922 roku mieszkał w Królewskiej Hucie (Königshütte; obecnie Chorzów), gdzie został drugim burmistrzem a od 1924 roku piastował urząd prezydenta miasta. Zdjęcie: rok 1912.
Literatura przedmiotu:
Reichstags-Handbuch, 13. Legislaturperiode [XIII kadencja], Berlin 1912, s. 234 i nast., 484 (zdjęcie); Reichstagsprotokolle 1895-1918, Register 297, 314a; A. Kotowski, Zwischen Staatsräson und Vaterlandsliebe, Düsseldorf 2007, s. 176, 189.
Źródła online:
http://zhsf.gesis.org, Parlamentarierportal, BIORAB Kaiserreich online
http://www.reichstag-abgeordnetendatenbank.de/
http://www.reichstagsprotokolle.de
Biblioteka Sejmowa, dostęp na: http://biblioteka.sejm.gov.pl
http://www.leszno.interbit.pl/teksty/ludzieniepod.htm
Axel Feuß, marzec 2017 r.
Link do sprawozdań stenograficznych z posiedzeń Reichstagu:
