Ajdukiewicz, Zygmunt
Ajdukiewicz, Zygmunt (Sigismund von Ajdukiewicz), polski malarz i ilustrator, członek „szkoły monachijskiej“. W latach 1983-1885 student Akademii Sztuk Pięknych w Monachium (Akademie der Bildenden Künste München). *21.2. (20.3.?) 1861 r. Witkowice pod Tarnobrzegiem, †26.3. (20.4., 26.4.?) 1917 r. Wiedeń. Kuzyn malarza Tadeusza Ajdukiewicza. Początkowo studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, a od 1880 do 1882 r. we Wiedniu, u Christiana Griepenkerla (1839-1912). W latach 1883-1885 odbył studia na monachijskiej akademii u Johanna Caspara Hertericha (1843-1905) i Wilhelma Lindenschmita (1829-1895). Dnia 28.10.1885 roku został ponownie wpisany w księdze immatrykulacyjnej jako student w Klasie Malowania z Natury (Naturklasse) na Królewskiej Akademii Sztuk (Königliche Akademie der Bildenden Künste) w Monachium. Po studiach udał się do Wiednia, gdzie kuzyn Tadeusz umożliwił mu dostęp do kręgów arystokratycznych i karierę na dworze cesarskim. W 1891 roku został członkiem stowarzyszenia artystów austriackich Wiener Künstlerhaus (Wiedeński Dom Artystów). W 1893 roku udał się do Paryża. Pod koniec XIX w. przez pewien czas pracował w Sarajewie jako ilustrator czasopisma Nada. Laureat wielu nagród, m.in. Wielkiego Złotego Medalu w 1891 r. we Wiedniu i w 1896 r. w Berlinie; Medalu Arcyksięcia Karola Ludwika w 1891 r. we Wiedniu; srebrnego medalu na wystawie sztuki współczesnej w 1894 r. we Lwowie. – Ajdukiewicz rozpoczynał swoją twórczość od starannie wykonanych scenek rodzajowych. We Wiedniu tworzył obrazy nawiązujące do polskiej historii, sceny myśliwskie, targowe i wojskowe oraz portrety. Sławę zyskał jako malarz koni, które malował lekko i płynnie, oraz dzięki cyklowi dwunastu obrazów, poświęconemu życiu Tadeusza Kościuszki (1746-1817). - Jego dzieła znajdują się w Muzeach Narodowych w Warszawie, Krakowie i Wrocławiu, w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu oraz we Wiedniu: w Ratuszu, w pałacu Neue Hofburg i w banku Österreichische Länderbank.
Wystawy indywidualne:
1901, 1917 Wiedeń, Künstlerhaus.
Wystawy zbiorowe:
1883-1902 Kraków / 1886-1911 Warszawa, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych / 1888-1902 Wiedeń, Berlin, Monachium, Praga / 1919 Poznań, Salon Towarzystwa Przyjaciół Sztuki.
Literatura:
Saur Allgemeines Künstlerlexikon, Tom I, München/Leipzig 1992, S. 686 i nast.; Halina Stępień, Maria Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Materiały źródłowe, Warszawa 1994, s. 15, 27.
Źródła online:
Baza danych immatrykulacyjnych, Akademie der Bildenden Künste München, Księga immatrykulacyjna nr 3, 00182 Sigmund Ajdukiewicz. Dostęp w Internecie: http://matrikel.adbk.de/matrikel/mb_1884-1920/jahr_1885/matrikel-00182
Axel Feuß, marzec 2017 r.
