Rodzina Jankowskich – „Ruhrpolen“ z Herne

Córka Johanna Jankowskiego (1885-1949), Luzie Ikemann (z d. Jankowski, ur. 24.5.1922 roku w Herne), do dziś bardzo dobrze pamięta aresztowanie jej ojca na początku września 1939 roku w Herne. Mimo ostrzeżeń znajomych i przyjaciół, którzy doradzali mu bezzwłoczne zniszczenie wszystkich dokumentów mogących wskazywać na jego polskie pochodzenie, Johann Jankowski, jako aktywny członek Związku Polaków w Niemczech spod znaku Rodła (Bund der Polen in Deutschland), pozostał wierny swoim przekonaniom i swojemu polskiemu pochodzeniu, czego konsekwencje były fatalne. Po rewizji gestapo w siedzibie Dzielnicy III. Związku Polaków w Niemczech m. in. dla całej Westfalii, w Domu Polskim (Polnisches Haus) przy ulicy Klosterstraße 6 (obecnie Am Kortländer 6) w Bochum, podczas której znaleziono rzekomo jednoznaczne informacje dotyczące działalności Jankowskiego, został on natychmiast przewieziony do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen, podobnie zresztą jak większość czynnych członków Rodła.

Trafił tam już 28.9.1939 roku i jako więzień nr 2877 został wpisany na specjalną listę[1], na której umieszczano osoby szczególnie podejrzane politycznie. Według zapisu w aktach więźniów Johann Jankowski zmarł dnia 13.1.1940 roku „z wycieńczenia organizmu“ (an Körperschwäche). Ponieważ był obywatelem Rzeszy (!), jego rodzinie przysługiwało prawo do identyfikacji zwłok oraz – po wpłaceniu z góry 3 marek – do przewiezienia urny ze szczątkami zmarłego do miejsca zamieszkania. Dokonanie identyfikacji zwłok powierzono synowi Jankowskiego, Marianowi (1919-2009), który po męczącej podróży i ośmiu godzinach czekania prawie że nie rozpoznał wychudzonego ojca, jak w 2018 roku przypomina sobie Luzie Ikemann. Po zakończeniu wszystkich formalności urna dotarła do Herne cztery tygodnie później. Pochowano ją na cmentarzu „Nordfriedhof“, choć później przeniesiono ją do grobu rodzinnego Jankowskich.

Johann Jankowski figuruje w Słynnej Księdze Zmarłych KZ Sachsenhausen na stronie internetowej fundacji „Stiftung Brandenburgische Gedenkstätten / Gedenkstätte und Museum Sachsenhausen“ (Fundacja Brandeburskich Miejsc Pamięci / Miejsce Pamięci i Muzeum w Sachsenhausen): http://www.stiftung-bg.de/totenbuch/