Polonicus – nagroda europejskiej Polonii

Jaro Schlesiona, Polonicus, grafika cyfrowa
Jaro Schlesiona, Polonicus, grafika cyfrowa

Poza Polską żyje 18-20 milionów Polaków i osób polskiego pochodzenia, z czego prawie 2 miliony w Niemczech. Historia polskiej emigracji sięga wieków. W poszczególnych krajach przyznawane są wprawdzie nagrody Polaka Roku, ale stricte nagrody przyznawanej przez Polaków z zagranicy dla Polaków z zagranicy nie było do 2009 roku, kiedy po raz pierwszy w Akwizgranie odbyło się wręczenie nagród Polonicusa. 

Nagrodę Polonicus przyznaje europejska Polonia poprzez struktury Instytutu o tej samej nazwie, a dokładnie jury składające się z przewodniczącego, Senatora Rzeczpospolitej Polskiej oraz przedstawicieli polonijnych organizacji zrzeszonych w EUWP (Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych). Kandydatami mogą być osoby zamieszkałe lub działające na terenie Unii Europejskiej, posiadające obywatelstwo jednego z państw Unii Europejskiej. Jury przyznaje nagrody  w kategoriach: kultura – dla twórców lub osób działających na rzecz kultury polskiej bądź europejskiej; organizacja życia polonijnego; dialog polsko-niemiecki – dla osób angażujących się w rozwój współpracy i dialogu polsko-niemieckiego oraz działających na rzecz zbliżania obu narodów oraz honorowa nagroda Polonicus, przyznawana aperiodycznie za całokształt osiągnięć. Nagroda Polonicus przyznawana jest raz w roku i oficjalnie ogłaszana w lutym, a uroczystość jej wręczenia odbywa się w ostatnich dniach kwietnia lub na początku maja w miejscu wyjątkowym, jakim jest Sala Koronacyjna Ratuszu w Akwizgranie – miasta Karola Wielkiego, od 790 roku symbolu władzy Świętego Cesarstwa Rzymskiego, w którym koronowanych było 30 władców dawnego imperium. Honorowy patronat nad nagrodą Polonicus objął od jego pierwszej edycji ambasador RP dr Marek Prawda, a następnie Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Bogdan Borusewicz. Od samego początku istnienia nagrodę Polonicus wspiera swym doświadczeniem i zaangażowaniem senator Barbara Borys-Damięcka.

Już 44 wybitnych osobistości życia politycznego, społecznego i kulturalnego z Polski, Niemiec i całej Europy otrzymało do tej pory to wyjątkowe europejskie wyróżnienie. Polacy z Zachodu, pamiętając o Polakach ze Wschodu Europy, w 2014 roku przyznali nagrodę Polonicusa Andżelice Borys – prezesowi Związku Polaków na Białorusi aktualnie walczącej o przywrócenie demokratycznych wyborów. W gronie Polonicusów znaleźli się Europejczycy z Belgii, Danii, Holandii i Wielkiej Brytanii. Profesor Norman Davies – angielski historyk, specjalizujący się w dziejach Polski, odbierając nagrodę w 2011 roku podkreślił, że Kopernik był wielkim naukowcem, a jednocześnie Niemcem i Polakiem. Kończąc swoją wypowiedź powiedział: „Polacy powinni być dumni ze swojego dziedzictwa narodowego. Niemcy powinni być dumni, że tylu Polaków wybrało ten kraj na miejsce życia i pracy. Ja jestem dumny, że od dzisiaj jestem Polonicusem”.  

Mediateka