Mariaże między polskimi i niemieckimi rodami dynastycznymi. Piastowie: Dobroniega Ludgarda – około 1142 roku

Około 1142 roku Dobroniega Ludgarda (ur. między 1128 a 1135, zm. 1160), córka Bolesława III Krzywoustego (ur. 1086, zm. 1138), księcia Polski, poślubia Dytryka z Landsbergu [niem. Dietrich von Meißen] (ur. między 1125 a 1142–1185), przyszłego Dytryka II, margrabiego Łużyc, Landsbergu i Eilenburga.

Dobroniega jest jedną z czternaściorga dzieci z zawartego w 1115 roku związku małżeńskiego polskiego księcia Bolesława III Krzywoustego z córką niemieckiego hrabiego Salomeą z Bergu [niem. Salome von Berg] (ur. ok. 1099, zm. 1144). Ojciec Dobroniegi jest synem Władysława I Hermana oraz – odkąd najpierw w 1007/1008 roku wypędził swojego starszego brata i współspadkobiercę Zbigniewa z kraju, a później przyczynił się do jego śmierci w 1112/1113 roku – jedynym władcą Polski. W dekadach następujących po zawarciu małżeństwa z Salomeą Bolesław prowadzi ekspansywną politykę małżeńską, aranżując małżeństwa swoich dziewięciorga dzieci oraz przyrodniej siostry Adelajdy z osobami z europejskich rodów książęcych, których terytoria sąsiadują z Polską.

Próby objęcia wpływami „regionu stykowego” (Norbert Kersken, 2015) pomiędzy Polską a Cesarstwem Rzymskim Narodu Niemieckiego miały miejsce już kilka pokoleń wcześniej: w 984 roku i 1018 roku, kiedy żonami piastowskiego księcia Bolesława I Chrobrego (ur. 967, zm. 1025) zostały wybranki rodem z Miśni, czy też, gdy w 1002 roku książę wydał swoją córkę Regelindę za margrabiego Miśni. Niewykluczone, że po śmierci Bolesława III w 1138 roku, starsi bracia Dobroniegi Władysław II Wygnaniec, Bolesław IV Kędzierzawy i Mieszko III Stary nalegali na ślub z miśnieńczykiem, by zyskać sojusznika w zatargach z Cesarstwem Rzymskim Narodu Niemieckiego – przypuszczał polski mediewista Karol Maleczyński (ur. 1897, zm. 1968). Podobnie dotyczy to rodziny Dytryka. Z uwagi na fakt, że terytorium, którym władała, czyli marchie miśnieńska i łużycka, „graniczyło na wschodzie z Polską, dlatego było [...] oczywiste, że zabiegała o polityczne oraz dynastyczne relacje z panującymi tam Piastami”[1].

Ponowne zainteresowanie Piastów zawieraniem małżeństw z osobami ze ścisłego zachodniego pogranicza Polski wynika także ze zmian w Świętym Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego na szczeblu przywódczym. Kiedy w 1138 roku, po śmierci Lotara III z Supplinburga [niem. Lothar III.] i wyborze Konrada III na króla, do władzy doszła dynastia Hohenstaufów, „wschodnie i północnowschodnie obszary rzeszy straciły znaczenie na szczeblu centralnej władzy politycznej”, a rozwój wydarzeń u wschodniego sąsiada zniknął niejako z pola widzenia[2]. Ponieważ wraz ze śmiercią Bolesława III i ustanowieniem w Polsce senioratu maleją wpływy seniora na losy całej Polski, Piastowie muszą w swoich relacjach polsko-niemieckich znowu skoncentrować się na władcach terytorialnych w regionalnych strefach przygranicznych. Od połowy XII w. należą do nich wettyńscy margrabowie marchii miśnieńskiej i łużyckiej, askańscy margrabowie Brandenburgii i arcybiskupi Magdeburga. Z tego też powodu, po ślubie Dobroniegi z przyszłym spadkobiercą Łużyc Dytrykiem z Landsbergu, w 1148 roku kolejna córka Bolesława III, Judyta Bolesławówna, wychodzi za Ottona I [niem. Otto I.], syna i następcy Albrechta Niedźwiedzia [niem. Albrecht der Bär], margrabiego Brandenburgii[3].