“Diabły z Loudun” / Opera w Hamburgu / 1969 / Krzysztof Penderecki
To była już druga kompozycja Pendereckiego na zlecenie w Niemczech. 20 czerwca 1969 roku, trzy lata po “Pasji wg Świętego Łukasza” w Münster, Opera w Hamburgu świętuje nowe dzieło Krzysztofa Pendereckiego, prapremierę opery “Diabły z Loudun”. Krzysztof Penderecki żyje i pracuje wtedy w Berlinie Zachodnim. Jest znanym kompozytorem muzyki współczesnej, również w Niemczech i to nie tylko przez jego niesamowity sukces w Münster. Oczekiwania wobec nowej opery były zatem bardzo duże, podsycone dodatkowo tym, że na dwa lata przed premierą Penderecki zapowiedział “ogromne widowisko”. Opera spełniła tylko połowę oczekiwań. Po premierze w Hamburgu tygodnik “Der Spiegel” napisał, że opera Pendereckiego jest jedynie tłem muzycznym dla przypadkowo śpiewających aktorów. Natomiast opiniotwórcza gazeta FAZ nazwała operę “tchórzliwym podkładem muzycznym”. Owym opiniom brakowało wtedy czasowego dystansu i dalekowzroczności. Obecnie wystąpienie w Hamburgu i operę “Diabły z Loudun” zalicza się do jednego z kluczowych dzieł wczesnej fazy kompozytorskiej Krzysztofa Pendereckiego.
Wydarzenia, które opowiada opera, miały miejsce w 1634 roku we francuskim mieście Loudun. Ksiądz Urban Grandier zostaje oskarżony o opętanie zakonnic. Dochodzi do egzorcyzmów i kłamliwych zeznań przeciw księdzu w atmosferze nieufności i nienawiści. Grandier jest w rezultacie torturowany i w końcu spalony na stosie.
Adam Gusowski, grudzień 2013 r.
Dodatkowe informacje:
Dwa dni po prapremierze w Hamburgu, “Teatr Państwowy” w Stuttgarcie zaprezentował swoją wersję opery. Stuttgardczycy byli dużo śmielsi w realizacji działa a tym samym dowiedli, że zapis nutowy i znakowy polskiego kompozytora daje dużo przestrzeni na interpretację działa. W 1975 roku Krzysztof Penderecki przygotował na warszawską premierę opery jeszcze dwie dodatkowe sceny, zrezygnował jednak z tego pomysłu tuż przed premierą. Owe dwie sceny zostały jednak zaprezentowane publiczności podczas obchodów 80-tych urodzin Pendereckiego w 2013 roku, najpierw w Kopenhadze a później w Warszawie.