Łaszewski, Stefan
Łaszewski, Stefan (Stefan von Laszewski), poseł do Reichstagu Cesarstwa Niemieckiego w latach 1912-1918. *8.1.1862 Brąchnówko koło Chełmży (Bruchnowko bei Culmsee), †20.3.1924 Warszawa, prawnik, sędzia. Uczęszczał do progimnazjum biskupiego Collegium Marianum w Pelplinie oraz do gimnazjum w Chełmnie (Culm), następnie studiował prawo na uniwersytetach we Wrocławiu (Breslau) i w Berlinie. Doktoryzował się na uniwersytecie w Lipsku, zdobywając w 1886 roku tytuł doktora prawa. W styczniu 1892 roku podjął pracę asesora sądowego w Wejherowie (Neustadt), natomiast od czerwca 1892 roku prowadził kancelarię adwokacką w Grudziądzu (Graudenz), gdzie zasłynął jako obrońca Polaków przed sądami pruskimi, m.in. bronił redaktorów Gazety Grudziądzkiej. Był podpułkownikiem pruskich wojsk obrony krajowej. Piastował urząd prezesa Towarzystwa Pomocy Naukowej dla Młodzieży Prus Zachodnich w Chełmnie, które zapewniało stypendia polskim studentom oraz gimnazjalistom wyższych klas. Był członkiem założonego w 1875 roku przez Zygmunta Działowskiego (Sigismund von Dzialowski, 1843-1878) Towarzystwa Naukowego w Toruniu, którego celem było wspieranie rozwoju polskiej nauki i kultury a także prowadzenie badań nad polską historią miasta Torunia i które to w latach 1881-1882 założyło w Toruniu Muzeum poświęcone polskiej historii regionu [obecnie Muzeum Okręgowe w Toruniu]. W styczniu 1912 roku uzyskał mandat posła z okręgu wyborczego Kartuzy-Wejherowo (Karthaus-Neustadt) do Koła Polskiego w Reichstagu, zdobywając 64,62 % głosów. Zasiadał w komisji ds. ustawy o stowarzyszeniach na terenie Rzeszy oraz w komisji konstytucyjnej. W latach 1919-1920 pełnił funkcję wojewody pomorskiego. W roku 1922 objął urząd prezesa Najwyższego Trybunału Administracyjnego Rzeczypospolitej. W 1922 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim a w 1923 roku Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Zdjęcie: ok. 1915 roku, domena publiczna.
Literatura podmiotu: Der Eigenthumserwerb durch inaedificatio nach römischem und preußischem Recht, rozprawa doktorska, Leipzig 1886.
Literatura przedmiotu:
Reichstags-Handbuch, 13. Legislaturperiode [XIII kadencja], Berlin 1912, s. 305, 485 (zdjęcie); Reichstagsprotokolle 1895-1918, Register 297, 314a; A. Kotowski, Zwischen Staatsräson und Vaterlandsliebe, Düsseldorf 2007, s. 180, 189.
Źródła online:
http://zhsf.gesis.org, Parlamentarierportal, BIORAB Kaiserreich online (Laszenski!)
http://www.reichstag-abgeordnetendatenbank.de/
http://www.reichstagsprotokolle.de
http://www.gminachelmza.pl/plik,24405,stefan-aszewski-biografia-doc.doc
Axel Feuß, wrzesień 2016 r.
