Piwnicki, Witold

Piwnicki, Witold, polski malarz, członek „szkoły monachijskiej”. Od 1867 roku do około 1871 roku student Akademii Sztuk Pięknych w Monachium (Akademie der Bildenden Künste München). W latach 1878-1879 przebywał w Dreźnie, następnie prawdopodobnie ponownie w Monachium. W 1896 został członkiem Monachijskiego Towarzystwa Sztuk Pięknych (Münchner Kunstverein). *14.06.1851 Gulbiny koło Rypina, †16.03.1932 Mosina. Syn właściciela majątku ziemskiego, Ignacego Jana Ludwika Piwnickiego herbu Lubicz (1821-1879; z linii Antoniego Nałęcza), i jego żony Wandy z Piwnickich herbu Lubicz (*ok. 1840 r., spokrewnionej, z linii Ignacego Jeżewskiego). Piwnicki, w przeciwieństwie do większości pozostałych polskich malarzy, zaczął kształcić się w Monachium, kiedy to 14.10.1867 roku wstąpił do Klasy Sztuki Antycznej (Antikenklasse) na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (Königliche Akademie der Bildenden Künste); studiował pod kierunkiem malarza historycznego Sandóra (Alexandra von) Wagnera (1838-1919) prawdopodobnie do 1871 roku; w tym roku zdobył brązowy medal. Utrzymywał bliskie kontakty z Maksymilianem Gierymskim (1846-1874) i Juliuszem Kossakiem (1824-1899, obaj członkowie „szkoły monachijskiej”), prawdopodobnie także z innymi członkami polskiej kolonii artystycznej w Monachium. Studia kontynuował w Rzymie u Francesca Coghettiego (1801-1875), dyrektora Akademii Świętego Łukasza (Accademia di San Luca) do 1873 roku. Następnie udał się do Krakowa, gdzie studiował u Jana Matejki (1838-1893, członek „szkoły monachijskiej”), od 1873 roku dyrektora tamtejszej Szkoły Sztuk Pięknych, należąc do ścisłego grona jego uczniów. W latach 1878-1879 przebywał w Dreźnie, gdzie prawdopodobnie pracował nad monumentalnym obrazem „Bitwa pod Cecorą” (patrz zdj. tytułowe). Jego kolejne miejsca pobytu nie są znane; wiadomo natomiast, że w 1896 roku został członkiem Monachijskiego Towarzystwa Sztuk Pięknych. W trakcie swego przypuszczalnego pobytu w Monachium w latach 80. i 90. XIX w., przez cały czas wystawiał swoje prace w Krakowie i Warszawie. – Piwnicki malował sceny rodzajowe o motywach historycznych lub romantycznych, tworzył obrazy o tematyce wojennej, monumentalne obrazy historyczne (patrz zdj. tytułowe) oraz zajmował się malarstwem ilustrującym dzieła literatury polskiej. W swoim czasie był znany przede wszystkim jako malarz koni, zaraz po Maksymilianie Gierymskim i Juliuszu Kossaku. Jego prace znajdują się w Muzeach Narodowych w Warszawie, Krakowie i Poznaniu.

Wystawy:

1872-1874, 1877, 1878, 1883-1885, 1887, 1889, 1896 Kraków, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie / Warszawa: 1873, 1881, 1885 Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych; 1881, 1882, 1898 Salon Krywulta; 1896 Salon Artystyczny / 1875, 1877 Wiedeń, Künstlerhaus / 1878, 1879 Drezno / 1879 Monachium / 1888 Poznań, Towarzystwo Przyjaciół Nauk.

Literatura:

Halina Stępień, Maria Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Materiały źródłowe, Warszawa 1994, s. 9, 58; Halina Blak i inni, Malarstwo polskie XIX wieku (Nowoczesne malarstwo polskie, 1), katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2001, s. 252; Artyści ze szkoły Jana Matejki. Wystawa Jubileuszowa w 80. Rocznicę Początków i w 20. Rocznicę Restytucji Muzeum Śląskiego w Katowicach, katalog wystawy, Muzeum Śląskie, Katowice 2004, s. 155; Barbara Ciciora-Czwórnóg, Aleksandra Krypczyk, Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach, przewodnik po wystawie, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2010, s. 94.

Źródła online:

Baza danych immatrykulacyjnych, Akademie der Bildenden Künste München, Księga immatrykulacyjna nr 2, 02351 Witold von Piwnicki. Dostęp w Internecie: https://matrikel.adbk.de/matrikel/mb_1841-1884/jahr_1867/matrikel-02351

1 praca oraz życiorys artysty na portalu warszawskiej Galerii Żak. Dostęp w Internecie: https://www.galeriazak.pl/pl/p/Witold-Piwnicki-W-drodze%2C-Monachium%2C-1887-r./542

Drzewo genealogiczne. Dostęp w Internecie: http://www.sejm-wielki.pl/b/sw.43470

Szczegółowy opis obrazu „Bitwa pod Cecorą” w katalogu online Muzeum Narodowego w Krakowie. Dostęp w Internecie: http://www.imnk.pl/gallerybox.php?dir=SU306&&more=1&lang=EN

(dostęp do źródeł online: 18.07.2018 r.)

Axel Feuß, sierpień 2018 r.