Papieski, Zygmunt
Papieski, Zygmunt, polski malarz, członek „szkoły monachijskiej”. Od 1875 roku student Akademii Sztuk Pięknych w Monachium (Akademie der Bildenden Künste München). *1852, †1938, pochowany w Krakowie. Syn urzędnika z Krakowa (według księgi immatrykulacyjnej ASP w Monachium). W latach 1870-1874 kształcił się w krakowskiej Szkole Rysunku i Malarstwa; od jej przemianowania na Szkołę Sztuk Pięknych w 1873 roku studiował pod kierunkiem dyrektora szkoły Jana Matejki (1838-1893, członek „szkoły monachijskiej”). Dnia 25.10.1875 roku, wraz z Leonem Wyczółkowskim (1852-1936) oraz swoim przyjacielem Maurycym Gottliebem (1856-1879, obaj członkowie „szkoły monachijskiej”), wstąpił do Klasy Technik Malarstwa (Technische Malklasse) na Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych (Königliche Akademie der Bildenden Künste) w Monachium; studiował pod kierunkiem malarza historycznego Sandóra (Alexandra von) Wagnera (1838-1919). W tym samym czasie w Klasie Malowania z Natury (Naturklasse) studiują Jan Owidzki (1852-1913) i Antoni Piotrowski (1853-1924, obaj członkowie „szkoły monachijskiej”). – Papieski malował zbliżone do karykatury portrety charakterologiczne (patrz zdj. tytułowe; „Polityk – Portret mężczyzny z gazetą”, koniec XIX w., Muzeum Narodowe w Warszawie), sceny humorystyczne („Bańki mydlane”, 1882, reprodukcja w formie drzeworytu została opublikowana w czasopiśmie „Kłosy”, obecnie w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie), portrety orientalne („Turczynka”, koniec XIX w., Muzeum Narodowe w Warszawie) oraz miejskie sceny rodzajowe z życia Krakowa („Scena rodzajowa przed karczmą na starym Kleparzu”, ok. 1900 r., Muzeum Historyczne Miasta Krakowa); tworzył barwne obrazy olejne w stylu realizmu „szkoły monachijskiej”. Jego kompozycje są solidne, choć momentami sztywne i pozbawione inspiracji. Wykonanie jest chaotyczne, powierzchnia niespokojna, a ok. 1900 roku inspirowane impresjonizmem. Wraz z uczniem Matejki, Leonardem Stroynowskim (1858-1935), stworzył kolorową wersję „Pocztu królów i książąt polskich“, cyklu wyimaginowanych (stosunkowo surowych) portretów olejnych malowanych przez Matejkę w latach 1890-1892; prace powstały po śmierci Matejki w 1893 roku, później ich reprodukcje opublikowane zostały na kolorowych pocztówkach w Krakowie.
Literatura:
Halina Stępień, Maria Liczbińska, Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914. Materiały źródłowe, Warszawa 1994, s. 12, 56; Ezra Mendelsohn, Painting a People. Maurycy Gottlieb and Jewish Art (The Tauber Institute Series for the Study of European Jewry), Hanover, NH, 2002, s. 34; Artyści ze szkoły Jana Matejki. Wystawa Jubileuszowa w 80. Rocznicę Początków i w 20. Rocznicę Restytucji Muzeum Śląskiego w Katowicach, katalog wystawy, Muzeum Śląskie, Katowice 2004, s. 144.
Źródła online:
Baza danych immatrykulacyjnych, Akademie der Bildenden Künste München, Księga immatrykulacyjna nr 2, 03229 Zygmund Papieski. Dostęp w Internecie: https://matrikel.adbk.de/matrikel/mb_1841-1884/jahr_1875/matrikel-03229
3 prace artysty ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie na portalu cyfrowe.mnw.art.pl. Dostęp w Internecie: http://cyfrowe.mnw.art.pl/dmuseion/results?q=Papieski%2C+Zygmunt&action=SimpleSearchAction&mdirids=1&type=-2
„Bańki mydlane”, drzeworyt, 1882, czasopismo „Kłosy”, Muzeum Narodowe w Krakowie. Dostęp w Internecie: http://katalog.muzeum.krakow.pl/pl/work/MNK-III-ryc-12939-Ba%C5%84ki-mydlane-wg-obrazu-Zygmunta-Papi
(dostęp do źródeł online: 10.07.2018 r.)
Axel Feuß, sierpień 2018 r.
