Łyskowski, Ignacy
Łyskowski, Ignacy (Ignacy Koschembahr-Łyskowski, Ignaz von Lyskowski), członek pruskiego parlamentu przedwstępnego w roku 1848, deputowany Frankfurckiego Zgromadzenia Narodowego w latach 1848-1849, członek drugiej izby pruskiego Landtagu w latach 1866-1886, poseł do Reichstagu Cesarstwa Niemieckiego w latach 1881-1886. *12.9.1820 Mileszewy koło Brodnicy (Mileszewo bei Strasburg), †14.7.1886 Poznań (Posen), właściciel majątku rycerskiego, publicysta. Po ukończeniu gimnazjum w Chełmnie (Culm) rozpoczął w roku 1843 studia teologiczne na uniwersytetach w Fryburgu Bryzgowijskim oraz we Wrocławiu (Breslau), jednak od 1845 roku kształcił się na kierunku rolniczym. Był właścicielem majątku ziemskiego w Mileszewach. W 1869 roku założył w Toruniu (Thorn) Towarzystwo ku Wspieraniu Moralnych Interesów Ludności Polskiej pod Panowaniem Pruskim, które zajmowało się rozpowszechnianiem polskich książek oraz zakładaniem polskich czytelni i bibliotek. Był prezesem założonego w 1875 roku przez Zygmunta Działowskiego (Sigismund von Dzialowski, 1843-1878) Towarzystwa Naukowego w Toruniu, którego celem było wspieranie rozwoju polskiej nauki i kultury a także prowadzenie badań nad polską historią miasta Torunia i które to w latach 1881-1882 założyło w Toruniu Muzeum poświęcone polskiej historii regionu [obecnie Muzeum Okręgowe w Toruniu]. W drugiej turze wyborów w październiku 1881 roku uzyskał mandat posła z okręgu wyborczego Grudziądz (Graudenz) do Koła Polskiego w Reichstagu, zdobywając 53,34 % a w październiku 1884 roku - 50,69 % głosów. Był autorem licznych publikacji o tematyce rolniczej i politycznej. Zdjęcie: ok. 1885 roku, dostęp na: http://e-wietor.pl/yskowski-ignacy/
Literatura przedmiotu:
Deutscher Parlaments-Almanach, 14. wydanie, Leipzig 1881, s. 179 i nast.; 15. wydanie, Leipzig 1884, s. 185; Reichstagsprotokolle 1867-1895, Register 74; Sz. Wierzchosławski, Ignacy Łyskowski 1820-1886. Polityk i publicysta, pierwszy prezes Towarzystwa Naukowego w Toruniu, Toruń, 2000; R. Paetau i H. Spenkuch (red.), Protokolle des Preußischen Staatsministeriums, tom 6/II, Hildesheim (i inne) 2004, s. 674; A. Kotowski, Zwischen Staatsräson und Vaterlandsliebe, Düsseldorf 2007, s. 99.
Źródła online:
http://zhsf.gesis.org, Parlamentarierportal, BIORAB Kaiserreich online
http://www.reichstag-abgeordnetendatenbank.de/
http://www.reichstagsprotokolle.de
http://www.sejm-wielki.pl; http://e-wietor.pl/yskowski-ignacy/
Axel Feuß, wrzesień 2016 r.